Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1VIgvPrnNtUO1
Ćwiczenie 1
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi. Komedia... Możliwe odpowiedzi: 1. jest pisana językiem używanym na co dzień w celu porozumienia się z otoczeniem., 2. przedstawia najgorsze typy ludzkie., 3. służy ośmieszaniu ludzi., 4. jest gatunkiem dramatu.
RUtQxNzGulIg01
Ćwiczenie 2
Komedia  Chmury  Arystofanesa przedstawia... Możliwe odpowiedzi: 1. Sokratesa – jego sposób nauczania oraz treści, których naucza., 2. ówczesnych chłopów i ich sposoby rozstrzygania sporów., 3. sofistów i ich poglądy naukowe., 4. zepsutą młodzież ateńską i jej brak wychowania.
R1QvppU0oxHci1
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj odpowiednie pojęcia do nauczania Sokratesa i sofistów. Sokrates Możliwe odpowiedzi: 1. wiem, że nic nie wiem, 2. korzyść, 3. bezwzględne wartości etyczne, 4. przyjemności, 5. obiektywne dobro, 6. względność wartości, 7. cnota, 8. relatywizm sofiści Możliwe odpowiedzi: 1. wiem, że nic nie wiem, 2. korzyść, 3. bezwzględne wartości etyczne, 4. przyjemności, 5. obiektywne dobro, 6. względność wartości, 7. cnota, 8. relatywizm
R1MgdZOwmcrSI1
Ćwiczenie 4
Uzupełnij notatkę dotyczącą wymowy ogólnej komedii Arystofanesa: Chmury Arystofanesa przedstawiają Sokratesa jako Tu uzupełnij, który podejmuje się nauki niewykształconego chłopa i jego syna. Postać Sokratesa jest Tu uzupełnij, ponieważ prezentuje on w sztuce model Tu uzupełnij negujący dawną wiarę w bogów i tradycyjne przekonania etyczne. W istocie przedmiotem krytyki jest nie Sokrates, ale Tu uzupełnij, którzy uczyli skutecznego rozstrzygania sporów i nie zalecali rezygnacji z przyjemności w odróżnieniu od dawnych nauczycieli, którzy uczyli przede wszystkim surowej Tu uzupełnij.
RtX7sv5kYonos21
Ćwiczenie 5
Przyporządkuj zabiegom literackim ich funkcje. satyryczność przedstawienia Możliwe odpowiedzi: 1. przekaz treści trudnych, niejednoznacznych, 2. przedstawienie sfery metafizycznej za pomocą zjawisk materialnych, 3. zaskoczenie odbiorcy i przyciągnięcie uwagi do wypowiadanych treści, 4. ośmieszenie praktyk i poglądów edukacyjnych sofistów personifikacja elementów natury Możliwe odpowiedzi: 1. przekaz treści trudnych, niejednoznacznych, 2. przedstawienie sfery metafizycznej za pomocą zjawisk materialnych, 3. zaskoczenie odbiorcy i przyciągnięcie uwagi do wypowiadanych treści, 4. ośmieszenie praktyk i poglądów edukacyjnych sofistów alegoryczność przedstawienia Możliwe odpowiedzi: 1. przekaz treści trudnych, niejednoznacznych, 2. przedstawienie sfery metafizycznej za pomocą zjawisk materialnych, 3. zaskoczenie odbiorcy i przyciągnięcie uwagi do wypowiadanych treści, 4. ośmieszenie praktyk i poglądów edukacyjnych sofistów symboliczność postaci Możliwe odpowiedzi: 1. przekaz treści trudnych, niejednoznacznych, 2. przedstawienie sfery metafizycznej za pomocą zjawisk materialnych, 3. zaskoczenie odbiorcy i przyciągnięcie uwagi do wypowiadanych treści, 4. ośmieszenie praktyk i poglądów edukacyjnych sofistów
21
Ćwiczenie 6

Zastąp przykład występujący w cytowanym fragmencie Chmur innym przykładem zjawisk przyrodniczych, które mogą obrazować powstawanie burzy. Rozpocznij tak samo, jak w cytacie:

Arystofanes  Chmury 

Na przykład gdy zupą na Panathenajach napełnisz brzuch aż po gardło, /Czy potem burzyć się ona nie zacznie w tobie i wiercić, i burczeć?

3 Źródło: Arystofanes,  Chmury , [w:] tegoż, Komedie, t. I, oprac. Janina Ławińska-Tyszkowska, Warszawa 2001.
RbYzS30ypqyVX
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Chmury są nie tylko świadectwem sporu o dobrą edukację, lecz także sporu między poezją a filozofią. Przeczytaj fragment książki Leo Straussa Sokrates i Arystofanes i odpowiedz na pytanie, dlaczego komediopisarz wybrał Sokratesa na adwersarza i o co oskarża filozofów.

1
Leo Strauss Sokrates i Arystofanes

Biorąc za punkt wyjścia sztukę  Chmury, zwracaliśmy się kolejno ku innym komediom Arystofanesa, ponieważ na podstawie samego tekstu wspomnianej sztuki nie sposób wywnioskować, jak dalece Arystofanes przemyślał konsekwencje własnego osądu nad Sokratesem – osądu nad jego postacią i jego naukami – zwłaszcza zaś jego naukami na temat bogów. Ani przez chwilę nie zakładaliśmy, że osąd ten będzie w pełni tożsamy z opinią Arystofanesa dotyczącą sofistów czy filozofów w ogóle. Arystofanes powziął postanowienie, że wybierze do roli bohatera swej komedii któregoś z ateńskich filozofów‑sofistów. Najwybitniejszym z nich był Sokrates, posiadający charakterystyczne cechy cielesne i umysłowe, odróżniające go od pozostałych filozofów‑sofistów, Ateńczyków oraz cudzoziemców – na przykład od Prodikosa. Mimo to (czy może raczej: właśnie dlatego) obraz Sokratesa naszkicowany piórem Arystofanesa jest najważniejszym z dostępnych nam świadectw dotyczących starożytnego sporu i konfliktu poezji z filozofią – owych dwóch form mądrości, z których każda aspiruje do wyższości nad rywalką – ujętego z perspektywy poezji.
Inne komedie Arystofanesa potwierdzają pogląd, że góruje on – we własnym przekonaniu – nad najpoważniejszym ze swych antagonistów pod względem roztropności (phronesis), jak również samowiedzy. Sokrates jest całkowicie obojętny wobec miasta – swojego karmiciela – podczas gdy Arystofanes wydaje się wielce zatroskany losem polis. Sokrates nie szanuje najbardziej fundamentalnych praw (czy też nie zamierza im się podporządkować), natomiast Arystofanes czyni to z ochotą. Tego rodzaju mądrość, którą kultywuje Sokrates i która, każąc studiującemu zapomnieć o bożym świecie, sprowadza się do badania spraw niebiańskich oraz ich konsekwencji, nie potrafi obronić się przed wrogami, ponieważ niezdolna jest wywrzeć wpływu na miasto ani je uczłowieczyć, przyczyniając się zarazem do wykształcenia się „osowatości” u jego mieszkańców; jest zaś do tego niezdolna, ponieważ nie rozpoznaje konieczności wykształcenia się owej cechy. (...)
Drugą cechą, która według Arystofanesa odróżnia Sokratesa od poetów, jest nietrafność jego ocen dotyczących ludzi oraz nieumiejętność obcowania z nimi. Ktoś, kto nade wszystko troszczy się o sprawy niebiańskie, posiada nieadekwatną znajomość ludzkich spraw i ludzkich charakterów. Z niebiańskich wyżyn ludzie nie jawią się takimi, jakimi są w rzeczywistości. Dlatego to właśnie poeta, nie zaś filozof‑sofista, jest w stanie udzielić odpowiedzi na pytanie, którego sam Sokrates nigdy nie zadaje (nie mogąc również na nie odpowiedzieć) i które dotyczy dobroci bogów. Sokrates, można powiedzieć, jest przywódcą dusz (czy też duchów), nie będąc wszelako ich znawcą.

strauss Źródło: Leo Strauss, Sokrates i Arystofanes.
R4ynNzmLmAahk
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Sformułuj wniosek dotyczący wymowy sztuki Arystofanesa. Czy ośmiesza ona tradycyjny model edukacji, czy sofistów i ich edukacyjne działania? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Rg6tPsfCJHcXf
(Uzupełnij).