Sprawdź się
Pokaż ćwiczenia:
Ćwiczenie 1
Uzupełnij pola podanymi rzeczownikami, przypisując wymienione emocje bohaterom wiersza – kobiecie lub mężczyźnie. Uczucia kobiety Możliwe odpowiedzi: 1. obojętność, 2. zazdrość, 3. złość, 4. radość, 5. zaciekawienie, 6. miłość, 7. ekscytacja, 8. rezygnacja, 9. znużenie Uczucia mężczyzny Możliwe odpowiedzi: 1. obojętność, 2. zazdrość, 3. złość, 4. radość, 5. zaciekawienie, 6. miłość, 7. ekscytacja, 8. rezygnacja, 9. znużenie Nie występują emocje Możliwe odpowiedzi: 1. obojętność, 2. zazdrość, 3. złość, 4. radość, 5. zaciekawienie, 6. miłość, 7. ekscytacja, 8. rezygnacja, 9. znużenie
Uzupełnij pola podanymi rzeczownikami, przypisując wymienione emocje bohaterom wiersza – kobiecie lub mężczyźnie.
radość, obojętność, zaciekawienie, miłość, zazdrość, rezygnacja, złość, znużenie, ekscytacja
| Uczucia kobiety | |
|---|---|
| Uczucia mężczyzny | |
| Nie występują emocje |
Ćwiczenie 2
Zaznacz stwierdzenia trafnie charakteryzujące sytuację bohaterów wiersza.
- Uważnie słuchają siebie nawzajem.
- Każde z nich jest skoncentrowane na własnych uczuciach.
- Oboje przeżywają negatywne emocje.
- Oboje w jednakowy sposób interpretują wydarzenia ze wspólnej przeszłości.
- Emocje obojga pozostają niezmienne przez cały czas rozmowy.
- Niemożność porozumienia prowadzi parę bohaterów do rozstania.
Ćwiczenie 3
Rozważ przyczyny braku porozumienia między bohaterami wiersza Wisławy Szymborskiej. Prześledź dialog przedstawiony poniżej i zastanów się, jaką wspólną przeszłość mogą mieć bohaterowie wiersza. Swoje spostrzeżenia zanotuj poniżej.
Ćwiczenie 4
Oceń prawdziwość stwierdzeń. Bohaterowie wiersza spełniają regułę odniesienia Grice’a, ponieważ rozmawiają na jeden temat. Możliwe odpowiedzi: prawda, fałsz. Bohaterowie wiersza dysponują wspólnym kodem (w rozumieniu Jakobsona). Możliwe odpowiedzi: prawda, fałsz. Bohaterowie wiersza nie mogą się porozumieć z powodu braku wspólnego kontekstu (w rozumieniu Jakobsona). Możliwe odpowiedzi: prawda, fałsz. Bohaterowie wiersza spełniają regułę ilości Grice’a, ponieważ przekazują sobie wszystkie istotne informacje. Możliwe odpowiedzi: prawda, fałsz
Oceń prawdziwość stwierdzeń zawartych w tabeli.
| prawda | fałsz | |
| Bohaterowie wiersza spełniają regułę odniesienia Grice’a, ponieważ rozmawiają na jeden temat. | □ | □ |
| Bohaterowie wiersza dysponują wspólnym kodem (w rozumieniu Jakobsona). | □ | □ |
| Bohaterowie wiersza nie mogą się porozumieć z powodu braku wspólnego kontekstu (w rozumieniu Jakobsona). | □ | □ |
| Bohaterowie wiersza spełniają regułę ilości Grice’a, ponieważ przekazują sobie wszystkie istotne informacje. | □ | □ |
Ćwiczenie 5
Wyobraź sobie, że jesteś terapeutą i masz pomóc parze bohaterów wiersza porozumieć się. Zaproponuj zestaw reguł (po dwie dla każdego z bohaterów), które umożliwią osiągnięcie tego celu. Reguły zapisz w 2. osobie liczby pojedynczej, w trybie rozkazującym.
Ćwiczenie 6
wieża ziewnęła – 1. neologizm, 2. epitet, 3. oksymoron, 4. hiperbola, 5. porównanie, 6. personifikacja, 7. ożywienie, 8. zdrobnienie
ziewnęła jak lew – 1. neologizm, 2. epitet, 3. oksymoron, 4. hiperbola, 5. porównanie, 6. personifikacja, 7. ożywienie, 8. zdrobnienie
w stubłysku – 1. neologizm, 2. epitet, 3. oksymoron, 4. hiperbola, 5. porównanie, 6. personifikacja, 7. ożywienie, 8. zdrobnienie
Do fragmentów tekstu dopasuj nazwy występujących w nich środków artystycznych.
epitet, neologizm, hiperbola, zdrobnienie, ożywienie, oksymoron, porównanie, personifikacja
dzwoneczka u szyi – ............................
wieża ziewnęła – ............................
ziewnęła jak lew – ............................
w stubłysku – ............................
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się ze stwierdzeniami dotyczącym bohaterów wiersza i zastanów się nad ich prawdziwością. Zajmij stanowisko wobec każdego z nich, formułując argument na poparcie swojego zdania.
1. Kobieta jest bardziej niż mężczyzna skupiona na przeszłości.
2. Mężczyzna jest bardziej niż kobieta skupiony na świecie zewnętrznym.
3. Kobieta pragnie rozstania.
4. Mężczyzna pragnie rozstania.
Ćwiczenie 8
Źródło: domena publiczna.
Ćwiczenie 8
Ćwiczenie 9
Uzupełnij wypowiedzi bohaterów wiersza samodzielnie wymyślonymi zdaniami tak, by stworzyć dialog spełniające reguły konwersacyjne Grice’a.
– Tak, jestem szczęśliwa.
– Więc nie słyszałaś burzy? Murem targnął wiatr, wieża ziewnęła jak lew, wielką bramą na skrzypiących zawiasach. –
– O tak, chciałbym, żebyś została ze mną.
– Nikogo jak ciebie.
– Więc nie słyszałaś burzy? Murem targnął wiatr, wieża ziewnęła jak lew, wielką bramą na skrzypiących zawiasach. –
– O tak, chciałbym, żebyś została ze mną.
– Nikogo jak ciebie.
Ćwiczenie 10
Zapoznaj się z fragmentem pochodzącym z książki psychologa Marshalla B. Rosenberga Porozumienie bez przemocy, a następnie wskaż inne niż podane przez autora przykłady komunikatów, które mogą świadczyć o wyparciu się odpowiedzialności rozmówców.
Porozumienie bez przemocyKolejnym typem komunikatów odcinających od życia jest wyparcie się odpowiedzialności. Komunikat odcinający od życia zaćmiewa naszą świadomość tego, że każdy z nas odpowiada za własne myśli, uczucia i czyny. Często używane słowo „musieć” – tak jak w zdaniu „Pewne rzeczy człowiek po prostu robić musi, chce czy nie chce” – może być przykładem, jak tego rodzaju frazeologia zamąca poczucie odpowiedzialności za własne występki. Wyrażenie „przez ciebie czuję się...” – na przykład w zdaniu „Przez ciebie czuję się winny” – to kolejny przykład, jak język ułatwia odmowę wzięcia na siebie odpowiedzialności za własne uczucia i myśli.
Źródło: Marshall B. Rosenberg, Porozumienie bez przemocy, Warszawa 2014, s. 33.