Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:

Materiał źródłowy do ćwiczeń 1 i 2.

1
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej

Artykuł 148

1. (…), z zastrzeżeniem praw narodu i kantonów, sprawuje najwyższą władzę w Federacji.

Artykuł 169

1. (…) wykonuje zwierzchni nadzór nad Radą Federalną i administracją federalną, sądami federalnymi i innymi podmiotami, którym powierzono realizację zadań Federacji.

1 Źródło: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
1
Ćwiczenie 1
R19DpaI2m0jzl
Wskaż poprawne dokończenie zdania.
Kompetencje opisane w zamieszczony fragmencie szwajcarskiej ustawy zasadniczej ma… Możliwe odpowiedzi: 1. Rada Federalna., 2. Zgromadzenie Federalne., 3. Rada Narodowa., 4. Rada Kantonów., 5. Trybunał Federalny.
RqbniN1ZqzRUZ1
Ćwiczenie 2
Wskaż zasady tworzenia Rady Federalnej. Możliwe odpowiedzi: 1. polityczna, 2. religijna, 3. kanotalna, 4. językowa, 5. obligatoryjna, 6. referendalna
11
Ćwiczenie 3
RfjOZD13uSuaS
Podaj nazwę zasady organizacji organów władzy państwowej wyrażonej w przytoczonych regulacjach. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej

Artykuł 171

Zgromadzenie Federalne może zlecać zadania Radzie Federalnej. Ustawa określi szczegóły, a zwłaszcza środki, za pomocą których Zgromadzenie Federalne może wpływać na sprawy z zakresu właściwości Rady Federalnej.

Artykuł 182

1. Rada Federalna wydaje przepisy stanowiące prawo w formie rozporządzeń, o ile jest do tego upoważniona przez Konstytucję lub ustawę.

2. Zajmuje się ona wykonywaniem ustaw, uchwał Zgromadzenia Federalnego oraz wyroków organów sądowych Federacji.

1 Źródło: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
RsWgmxeBZYrjI
Wyjaśnij, co to oznacza, że Rada Federalna pełni funkcję komitetu wykonawczego Zgromadzenia Federalnego. (Uzupełnij).

Materiał źródłowy do ćwiczeń 4–6.

1
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej

Artykuł 148

(…) 2. Zgromadzenie Federalne składa się z dwóch izb, Rady Narodowej i Rady Kantonów; obie izby są równorzędne.

Artykuł 149
1. Rada Narodowa składa się z 200 deputowanych narodu.
2. Deputowanych wybiera naród w wyborach bezpośrednich na zasadzie proporcjonalności. Co cztery lata cały skład ulega odnowieniu.
3. Każdy kanton tworzy okręg wyborczy.
4. Mandaty są rozdzielone na kantony według liczby ludności. Każdy kanton ma co najmniej jeden mandat.

Artykuł 150

1. Rada Kantonów składa się z 46 deputowanych kantonów.
2. Kantony Obwalden, Nidwalden, Bazylea‑miasto, Bazylea‑okręg, Appenzell‑AusserrhodenAppenzell‑Innerrhoden wybierają po jednym deputowanym; pozostałe kantony wybierają po dwóch deputowanych.
3. Kantony regulują tryb wyboru ich deputowanych do Rady Kantonów.

Artykuł 151

1. Rady zbierają się regularnie na sesjach. Ustawa określa zwoływanie sesji. 2. Jedna czwarta deputowanych do izby lub Rada Federalna mogą żądać zwołania izb na sesję nadzwyczajną.

Artykuł 156

1. Rada Narodowa i Rada Kantonów obradują oddzielnie.
2. Dla uchwał Zgromadzenia Federalnego konieczna jest zgoda obu rad.

Artykuł 157

1. Rada Narodowa i Rada Kantonów obradują wspólnie jako Zjednoczone Zgromadzenie Federalne pod przewodnictwem przewodniczącego Rady Narodowej, aby:
a. przeprowadzić wybory;
b. rozstrzygać spory kompetencyjne między najwyższymi organami federalnymi;
c. stosować prawo łaski.
2. Zjednoczone Zgromadzenie Federalne zbiera się poza tym w szczególnych okolicznościach i dla przyjęcia oświadczeń Rady Federalnej.

Artykuł 159

1. Rady mogą ważnie obradować, jeżeli obecna jest większość ich członków.
2. W obydwu radach i w Zjednoczonym Zgromadzeniu Federalnym rozstrzyga większość głosujących.
3. Zgody większości członków każdej z rad wymaga jednak:
a. uznanie ustaw federalnych za pilne;
b. przyjęcie uchwały o subwencjach oraz zobowiązaniach kredytowych i wysokości płatności pociągających za sobą nowe jednorazowe wydatki o wysokości ponad 20 mln. franków lub nowe periodyczne wydatki o ponad 2 mln. franków.
4. Zgromadzenie Federalne może, w drodze rozporządzenia, dostosować te limity do wzrostu cen.

Artykuł 160

1. Każdemu członkowi rady, każdej frakcji, każdej komisji parlamentarnej i każdemu kantonowi przysługuje prawo przedstawiania inicjatyw Zgromadzeniu Federalnemu.
2. Członkowie rad i Rada Federalna mają prawo zgłaszania wniosków w sprawach będących przedmiotem obrad.

1 Źródło: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
21
Ćwiczenie 5
R1Wh4CferogUu
Rada Narodowa (Uzupełnij). Rada Kantonów (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6
R18al0rLi8Gx9
Wskaż, cztery podobieństwa między Radą Narodową i Radą Kantonów. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Zbigniew Machelski Modele parlamentów dwuizbowych. Ujęcie porównawcze

(…) Arend Lijphart opracował typologię parlamentów, badając (…) dystrybucję władzy między izbami. Rodzaj dystrybucji władzy określa bikameralizm symetryczny (silny) i bikameralizm asymetryczny (słaby). W bikameralizmie symetrycznym mamy równą dystrybucję władzy między izbami i bardzo zbliżone kompetencje ustawodawcze obu izb. Ten typ bikameralizmu określa brak dyferencjacji prawnoustrojowej obu części legislatywy. Oznacza to, że kompetencje obu izb w ramach procesu decyzyjnego rozłożone są równomiernie na każdą z nich i żadna nie ma nadmiernych prepotencji wobec tej drugiej. (…)

Na zasadzie a contrario każda dwuizbowość niespełniająca założeń dwuizbowości równorzędnej, czyli przyznająca pozycję dominującą jednej z izb parlamentu, jest uznawana za bikameralizm asymetryczny.

2 Źródło: Zbigniew Machelski, Modele parlamentów dwuizbowych. Ujęcie porównawcze, dostępny w internecie: wrsp.wuwr.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
R170VuJDg0XwE
Rozstrzygnięcie (Wybierz: bikameralizm symetryczny, bikameralizm asymetryczny) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej

Artykuł 176

1. Prezydent Federacji przewodniczy Radzie Federalnej.

2. Prezydenta Federacji oraz wiceprezydenta Federacji wybiera Zgromadzenie Federalne spośród członków Rady Federalnej na okres jednego roku.

3. Wykluczony jest ponowny wybór na kolejny rok. Prezydent Federacji nie może być wybrany na wiceprezydenta na kolejny rok.

1 Źródło: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
Rx3lWh29FrvdT
Porównaj przepisy szwajcarskiej konstytucji dotyczące wyboru Prezydenta Federacji z polskimi regulacjami w tym zakresie. Wskaż najważniejsze różnice i wyjaśnij, jaki wpływ ma sposób wyboru głowy państwa na jego pozycję ustrojową, wykorzystując przykłady Polski i Szwajcarii. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej

Rozdział 4

Sąd Federalny

Artykuł 188

Pozycja prawna

1. Sąd Federalny jest najwyższą władzą wymiaru sprawiedliwości Federacji.

2. Ustawa określa organizację i postępowanie.

3. Sąd Federalny powołuje swoją administrację.

4. Przy wyborze sędziów Sądu Federalnego Zgromadzenie Federalne uwzględnia reprezentację języków urzędowych.

Artykuł 189

Sądownictwo konstytucyjne

1. Sąd Federalny rozpoznaje:

a. skargi na naruszenie praw konstytucyjnych;

b. skargi na naruszenie autonomii gmin i innych gwarancji kantonów na korzyść korporacji prawa publicznego;

c. skargi na naruszenie umów międzynarodowych lub umów kantonów;

d. publicznoprawne spory między Federacją a kantonami lub między kantonami.

2. Ustawa może przekazać innym władzom federalnym rozstrzyganie określonych spraw.

Artykuł 190

Sądownictwo cywilne, karne i administracyjne

1. Ustawa określa właściwość Sądu Federalnego w sprawach cywilnych, karnych i administracyjnych oraz w innych dziedzinach prawa.

2. Kantony mogą przekazać Sądowi Federalnemu, za zgodą Zgromadzenia Federalnego, rozstrzyganie sporów z zakresu kantonalnego prawa.

1 Źródło: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 21.02.2020 r.].
Rq8ntE6rwyVAs
Przeanalizuj przytoczony fragment szwajcarskiej ustawy zasadniczej i wskaż dwie instytucje w polskim systemie organów władzy, które pełnią funkcje analogiczne do tych, jakie realizuje szwajcarski Sąd Federalny. Następnie wskaż również, które z przynależnych Sądowi Federalnemu uprawnień przysługują każdej z tych instytucji. (Uzupełnij).