Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
211
Ćwiczenie 1

Odpowiedz na poniższe pytania, wykorzystując wiedzę własną oraz informacje zawarte w tym materiale.

RemeoteljFV5J
Jakie były mocne i słabe strony rozrostu terytorialnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIII–XIV w.? Mocne strony (Uzupełnij) Słabe strony (Uzupełnij) Na terenie których współczesnych państw znajdowało się Wielkie Księstwo Litewskie? Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 2

Na podstawie tekstu źródłowego wybierz poprawną odpowiedź.

1
Tekst umowy w Krewie

My Jagiełło, z mocy boskiej wielki książę litewski, Rusi pan i dziedzic przyrodzony, oznajmujemy wszystkim, komu należy, a którzy niniejsze pismo widzieć będą, to, o czem nas powiadomili ze strony najjaśniejszej pani, z bożej łaski, królowej węgierskiej, polskiej, dalmackiej i t. d., szlachetni i czcigodni mężowie […]. Wielu cesarzów, królów i różnych książąt pragnęło wejść w stałe stosunki pokrewieństwa z tymże wielkim księciem litewskim; lecz Bóg wszechmogący zachował to dla osoby waszej królewskiej mości. Przeto, najjaśniejsza pani, spełnij to zbawienne polecenie, przyjmij wielkiego księcia Jagiełłę za syna i oddaj mu w małżeństwo najukochańszą córkę swoją, Jadwigę, królowę polską. Ufamy, że z tego związku wyniknie chwała Bogu, zbawienie duszom, cześć ludziom a pomnożenie królestwu. Nim zaś to, o czem mowa, do końca stosownego dojdzie, wielki książę Jagiełło ze wszystkimi swoimi braćmi, jeszcze nie ochrzczonymi, tudzież z krewnymi, ze szlachtą, ziemianami większymi i mniejszymi, w ziemiach jego zamieszkałymi, chce, życzy i pragnie przyjąć wiarę katolicką świętego Rzymskiego Kościoła. Nie mogli tego otrzymać od niego, pomimo usilnych starań, wielu cesarzów i różnych książąt, albowiem Bóg wszechmocny sławę tę dla Waszego Królewskiego Majestatu zachował. Na oczywistość i moc tego, obiecuje wielki książę Jagiełło złożyć i wydać wszystkie swoje skarby dla odzyskania utrat, które poniosły tak Polska jak Litwa, jeżeli tylko królowa węgierska córkę swoją, Jadwigę, królowę polską, ślubem małżeńskim z nim skojarzy. Wielki książę Jagiełło obiecuje sumę, zaręczoną między królową węgierską a księciem Austryi, mianowicie dwakroć sto tysięcy florenów, złożyć i wypłacić. Tenże wielki książę Jagiełło obiecuje i zaręcza własnym kosztem i staraniem przywrócić królestwu polskiemu wszystkie kraje, przez kogokolwiek oderwane od niego i zabrane. Tenże wielki książę Jagiełło obiecuje wrócić pierwotną wolność wszystkim chrześcijanom, zwłaszcza ludziom obojej płci, z ziemi polskiej, obyczajem wojennym zabranym i przesiedlonym, a to tak, że każdy lub każda będzie się mógł udać tam, gdzie będzie chciał. Nareszcie tenże wielki książę Jagiełło obiecuje ziemie swoje litewskie i ruskie na wieczne czasy do korony Królestwa Polskiego przyłączyć. My przeto, przerzeczony wielki książę litewski Jagiełło, na powyższe oświadczenie poselskie, dane i złożone w naszem imieniu panom Królestwa Polskiego przez wspomnianego Skirgiełłę, brata naszego ukochanego, jako też na zaręczenia, uczynione najjaśniejszej królowej węgierskiej Elżbiecie przez wysłanych od tegoż brata naszego pełnomocników, w obecności posłów królowej pani, tak Węgrów jak i Polaków, do naszej wysokości wysłanych, razem z braćmi naszymi, książętami litewskimi Skirgiełłą, Korybutem, Witoldem, Ligwenem, oraz w imieniu innych braci naszych, obecnych i nieobecnych, zgadzamy się i oświadczamy to tak rzeczonej królowej pani, jak i wspomnianym panom królestwa polskiego; te zaś oświadczenia poselskie kazaliśmy umocnić pieczęciami naszemi i braci naszych i te we wszystkiem potwierdzamy. Dan w Krewie, w poniedziałek, w wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny [14 sierpnia] roku Pańskiego 1385‑go.

c Źródło: Tekst umowy w Krewie, H. Mościcki „Unia Litwy z Polską. Dokumenty i wspomnienia” Warszawa – Lublin - Łódź 1919.
RBTV1BZwbtk4x
Jakie zobowiązania przyjął na siebie Władysław Jagiełło na mocy umowy w Krewie? Możliwe odpowiedzi: 1. Przyjmie chrzest, odzyska utracone ziemie, uwolni jeńców wojennych, przyłączy tereny Wielkiego Księstwa Litewskiego do Polski., 2. Wypowie wojnę Krzyżakom, dokona chrystianizacji Litwy, wcieli ziemie księstwa litewskiego do Polski., 3. Poślubi Jadwigę, dokona chrystianizacji Litwy, odzyska Mazowsze i wypuści jeńców polskich przetrzymywanych na Litwie.
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z dwoma drzewami genealogicznymi, a następnie wybierz poprawne odpowiedzi.

RJuPlcAVjwugL
Źródło: Contentplus.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
RwjQ9PxRNPOcQ
Źródło: Contentplus.sp. z o.o. na podstawie Fendi2, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na podstawie informacji zdobytych w lekcji opowiedz, z jakiej rodziny pochodziła królowa Jadwiga.

RyTOoBllQOybx
1. Pradziadkami Jadwigi byli Władysław Łokietek i Jadwiga Bolesławówna / Olgierd i Julianna Twerska / Karol Robert i Elżbieta Łokietkówna 2. Bratem babki Jadwigi był Kazimierz Wielki / Olgierd / Karol Robert 3. Jadwiga dla Olgierda była synową / córką / wnuczką
RpSAzAfKDO9wW1
Ćwiczenie 4
Uporządkuj podane wydarzenia w ciągu chronologicznym – od najwcześniejszego do najpóźniejszego. Elementy do uszeregowania: 1. koronacja Jagiełły, 2. układ w Krewie, 3. przyjęcie chrztu przez Mendoga, 4. śmierć Kazimierza Wielkiego, 5. koronacja Jadwigi
2
Ćwiczenie 5

Na podstawie fragmentów umowy podpisanej w Krewie wybierz poprawną odpowiedź.

R1AlXp4Nq8z5c
O kim jest mowa we fragmencie: Przeto, najjaśniejsza pani, spełnij to zbawienne polecenie, przyjmij wielkiego księcia Jagiełłę za syna i oddaj mu w małżeństwo najukochańszą córkę swoją, Jadwigę, królowę polską? Możliwe odpowiedzi: 1. Elżbiecie Bośniaczce, 2. Elżbiecie Łokietkównie, 3. Jadwidze Andegawence
RUAy6C8P6ISpN
We fragmencie: Wielki książę Jagiełło obiecuje sumę, zaręczoną między królową węgierską a księciem Austryi, mianowicie dwakroć sto tysięcy florenów, złożyć i wypłacić, chodzi o… Możliwe odpowiedzi: 1. wypłacenie odszkodowania księciu Wilhelmowi za utratę praw do tronu polskiego., 2. zwrot sum pożyczonych od księcia., 3. wypłatę odszkodowania Wilhelmowi za zerwane zaręczyny z Jadwigą.
REUuy4aycTCya
Zwrotu których ziem dotyczy fragment: Tenże wielki książę Jagiełło obiecuje i zaręcza własnym kosztem i staraniem przywrócić królestwu polskiemu wszystkie kraje, przez kogokolwiek oderwane od niego i zabrane? Możliwe odpowiedzi: 1. Pomorza Gdańskiego, 2. Wielkopolski, 3. obie odpowiedzi są poprawne
21
Ćwiczenie 6

W średniowieczu królowie używali tzw. pieczęci majestatycznych. Stanowiły one znaki rozpoznawcze osoby, która się nimi posługiwała, uwierzytelniały pisma i dokumenty oraz zabezpieczały je przed naruszeniem. Porównaj pieczęć majestatyczną Władysława II Jagiełły z oficjalną tytulaturą króla, a następnie wykonaj polecenia.

RIUwJKDnUqAxx
Oficjalna tytulatura Władysława Jagiełły (tłumaczenie na jęz. polski): Władysław, z Bożej łaski król Polski, ziemi krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, wielki książę litewski, pan i dziedzic Pomorza i Rusi etc.
Źródło: Lestat (Jan Mehlich), wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0.
R10ozL5o75CL2
Wyjaśnij, czy informacje zawarte w tytulaturze króla Władysława Jagiełły znajdują potwierdzenie w jego pieczęci majestatycznej. (Uzupełnij) Napisz, czy w tytulaturze zostały wymienione wyłącznie ziemie, nad którymi Władysław Jagiełło sprawował rzeczywistą władzę. (Uzupełnij).
R1ajMvrhmOduN
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się z opisem reprodukcji fresku z kaplicy św. Trójcy na zamku w Lublinie i odpowiedz na pytania.
Zapoznaj się z opisem reprodukcji fresku z kaplicy św. Trójcy na zamku w Lublinie i odpowiedz na pytania.
R1GhcYytc2q7M
Freski w kaplicy zamkowej w Lublinie, konny wizerunek Jagiełły.
Źródło: Mistrz Andrzej, Muzeum Lubelskie w Lublinie.
R10fGUE22vPCS
W jaki sposób został przedstawiony Władysław Jagiełło? (Uzupełnij) Jaki jest symboliczny sens malowidła? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie tekstu źródłowego z ćw. 2 oraz poniższej definicji w słowniku wyjaśnij, dlaczego nazywanie układu w Krewie unią jest błędem.

unia

związek kilku państw; unia personalna – związek kilku państw połączonych osobą tego samego władcy, ale z zachowaniem odrębności ustrojowych; unia realna – związek kilku państw polegający na ujednoliceniu wewnętrznym państw członkowskich

R1VMvs3pjddTT
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).