Przypomnij sobie wszystkie cztery typy ulistnienia. Następnie na podstawie swojej wiedzy dopasuj jeden z nich do zdjęcia. Zastanów się, co umożliwia roślinom przedstawiony typ ulistnienia.

Liście naparstnicy wełniastej ułożone są skrętolegle. Regularne rozmieszczenie liści na łodydze sprawia, że organy te nie ocieniają się wzajemnie i lepiej absorbują światło.

Przyjrzyj się ukształtowaniu liści właściwych przedstawionych gatunków roślin. Następnie porównaj je ze sobą pod względem liczby blaszek liściowych i użyłkowania (nerwacji).

Podział ze względu na:

1. liczbę blaszek liściowych:

• liście pojedyncze: klon zwyczajny, miłorząb dwuklapowy, brzoza Maksimowicza;

• liście złożone: sumak octowiec.

2. użyłkowanie liści:

• wachlarzowate: miłorząb dwuklapowy;

• dłoniaste: klon zwyczajny;

• pierzaste: sumak octowiec, brzoza Maksimowicza.

Przypomnij sobie definicję heterofilii (różnolistności). Zastanów się, czy zjawisko to występuje u wszystkich roślin, czy tylko u niektórych.

Przykładem rośliny wykazującej heterofilię jest włosienicznik wodny. Roślina ta ma liście o różnym kształcie, co jest wyrazem przystosowania do warunków zewnętrznych. Taka właściwość pozwala roślinie lepiej wykorzystać zasoby środowiska.

Przeczytaj uważnie tekst. Które elementy budowy liścia pozwalają roślinie dobrze znosić silny wiatr? Podaj te cechy na konkretnym przykładzie.

Liście pojedyncze, np. u topoli osiki (Populus tremula), dobrze znoszą wiatr dzięki długim i giętkim ogonkom liściowym (mają ponad 2 cm). Ogonki, poruszając się na wietrze, powodują, że blaszka liściowa stawia podmuchom wiatru minimalny opór – dzięki temu powierzchnia blaszki nie ulega zniszczeniom mechanicznym.

Zwróć uwagę na liczbę gatunków roślin tracących liście lub bezlistnych w zależności od miesiąca w ciągu roku w lesie suchym i wilgotnym. Następnie sformułuj problem badawczy i wniosek, które będą się opierać na wynikach doświadczenia.

Przykładowy problem badawczy:

• Czy sezonowość opadania liści jest zależna od stopnia wilgotności lasu?

Przykładowy wniosek:

• Sezonowość opadania liści jest zależna od stopnia wilgotności lasu, gdyż w lesie suchym proces ten zaczyna się wcześniej i trwa dłużej niż w lesie wilgotnym, w którym opadanie liści rozpoczyna się później i trwa krócej.

  Liście opadają zarówno w wilgotnym lesie tropikalnym, jak i w lesie suchym, jednak w lesie suchym opadanie jest większe niż w lesie wilgotnym.