Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RioGTo25djFNB1
Ćwiczenie 1
Wybierz poprawne zakończenie zdania.
Tylko jedna z polskich konstytucji została zatwierdzona... Możliwe odpowiedzi: 1. bez udziału senatu., 2. przez monarchę., 3. w referendum.
RriIJsMHnq1MC1
Ćwiczenie 2
Połącz konstytucje z informacjami na temat ich uchwalania. Konstytucja 3 maja. Możliwe odpowiedzi: 1. Usankcjonowała rządy obozu sanacyjnego., 2. Zastąpiła przyjętą 5 lat wcześniej małą konstytucję., 3. Została przyjęta wbrew woli magnatów, którzy w większości nie wzięli udziału w jej uchwalaniu., 4. Uchwalił ją pierwszy w polskiej historii sejm, w którego wyborze uczestniczyły kobiety. Konstytucja marcowa. Możliwe odpowiedzi: 1. Usankcjonowała rządy obozu sanacyjnego., 2. Zastąpiła przyjętą 5 lat wcześniej małą konstytucję., 3. Została przyjęta wbrew woli magnatów, którzy w większości nie wzięli udziału w jej uchwalaniu., 4. Uchwalił ją pierwszy w polskiej historii sejm, w którego wyborze uczestniczyły kobiety. Konstytucja kwietniowa. Możliwe odpowiedzi: 1. Usankcjonowała rządy obozu sanacyjnego., 2. Zastąpiła przyjętą 5 lat wcześniej małą konstytucję., 3. Została przyjęta wbrew woli magnatów, którzy w większości nie wzięli udziału w jej uchwalaniu., 4. Uchwalił ją pierwszy w polskiej historii sejm, w którego wyborze uczestniczyły kobiety. Konstytucja PRL. Możliwe odpowiedzi: 1. Usankcjonowała rządy obozu sanacyjnego., 2. Zastąpiła przyjętą 5 lat wcześniej małą konstytucję., 3. Została przyjęta wbrew woli magnatów, którzy w większości nie wzięli udziału w jej uchwalaniu., 4. Uchwalił ją pierwszy w polskiej historii sejm, w którego wyborze uczestniczyły kobiety.
R12gThG8Ge2Zl2
Ćwiczenie 3
Spośród niżej wymienionych konstytucji zaznacz te, które zostały przyjęte bez udziału senatorów. Możliwe odpowiedzi: 1. Konstytucja Królestwa Polskiego, 2. Konstytucja marcowa, 3. Konstytucja kwietniowa, 4. Konstytucja III RP, 5. Konstytucja PRL
R4lnjYoN5WtJw2
Ćwiczenie 4
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
2
Ćwiczenie 4
R1AzPOLcixdLv
Połącz w pary nazwy aktów prawnych z okolicznościami ich powstania. Statut organiczny dla Królestwa Polskiego Możliwe odpowiedzi: 1. 1952 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy, 2. 1935 rok, uchwalenie przez sejm i senat, 3. 1832 rok, nadanie przez cara Mikołaja I, 4. 1921 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy Konstytucja marcowa Możliwe odpowiedzi: 1. 1952 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy, 2. 1935 rok, uchwalenie przez sejm i senat, 3. 1832 rok, nadanie przez cara Mikołaja I, 4. 1921 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy Konstytucja kwietniowa Możliwe odpowiedzi: 1. 1952 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy, 2. 1935 rok, uchwalenie przez sejm i senat, 3. 1832 rok, nadanie przez cara Mikołaja I, 4. 1921 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy Konstytucja PRL Możliwe odpowiedzi: 1. 1952 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy, 2. 1935 rok, uchwalenie przez sejm i senat, 3. 1832 rok, nadanie przez cara Mikołaja I, 4. 1921 rok, uchwalenie przez sejm ustawodawczy
R2epf4urih4Qm2
Ćwiczenie 5
Uzupełnij tekst. Nie wszystkie polskie konstytucje były przyjmowane z zachowaniem odpowiednich procedur prawnych i parlamentarnych. Konstytucja 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL została uchwalona na posiedzeniu sejmu, podczas którego większość posłów była nieobecna. Konstytucja 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL została przyjęta ze zlekceważeniem prawnego wymogu głosowania w sejmie nie wcześniej niż po 15 dniach od dnia złożenia projektu. Z kolei Konstytucja 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL została uchwalona przez sejm wybrany w warunkach terroru politycznego i zastraszania opozycji. W historii Polski funkcjonowało ponadto kilka małych konstytucji, które miały obowiązywać tymczasowo. Niektóre z nich utrzymały w mocy lub przywróciły przepisy starszych ustaw zasadniczych. Tak było w przypadku Małej konstytucji z 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL roku, która przywracała niektóre przepisy Konstytucji 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL, a także Małej konstytucji z 1992 roku, która zachowała część przepisów konstytucji z 1. 1952, 2. III RP, 3. 1947, 4. 1921, 5. 1935, 6. marcowej, 7. kwietniowa, 8. majowej, 9. 1 maja, 10. majowa, 11. 3 maja, 12. marcowa, 13. kwietniowej, 14. PRL roku.
RScP0iWHOgHqD3
Ćwiczenie 6
Uporządkuj chronologicznie konstytucje, których fragmenty zostały zamieszczone w tabeli. Elementy do uszeregowania: 1. Prezydenta Rzeczypospolitej wybierają na lat siedem bezwzględną większością głosów Sejm i Senat połączone w Zgromadzenie Narodowe. Zgromadzenie Narodowe zwołuje Prezydent Rzeczypospolitej w ostatnim kwartale siedmiolecia swego urzędowania., 2. Ustawy uchwalone przez Sejm podpisują Przewodniczący Rady Państwa i jej sekretarz. Ogłoszenie ustawy w Dzienniku Ustaw zarządza przewodniczący Rady Państwa., 3. Sejm czyli stany zgromadzone na dwie izby dzielić się będą: na izbę poselską i na izbę senatorską pod prezydencją króla. Izba poselska, jako wyobrażenie i skład wszechwładztwa narodowego, będzie świątynią prawodawstwa., 4. Prezydent Rzeczypospolitej, jako czynnik nadrzędny w Państwie, harmonizuje działania naczelnych organów państwowych., 5. Korona książęca warszawska jest dziedziczną w osobie króla saskiego, jego potomków, dziedziców i następców podług porządku następstwa ustanowionego w domu saskim.
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z dwoma fragmentami ustaw zasadniczych i wykonaj ćwiczenie.

Fragment A

1
(…)

1. Kadencja Sejmu trwa 4 lata od dnia wyborów. 

2. Prezydent zarządza wybory do Sejmu i Senatu w dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu miesiąca poprzedzającego upływ kadencji. 

3. Sejm może zostać rozwiązany mocą własnej uchwały podjętej większością 2/3 głosów ustawowej liczby posłów. 

4. Prezydent może rozwiązać Sejm w wypadkach określonych w niniejszej ustawie, po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu i Marszałka Senatu.

5. W dniu ogłoszenia uchwały Sejmu lub zarządzenia Prezydenta o rozwiązaniu Sejmu kończy się kadencja Sejmu i Senatu. 6. W razie rozwiązania Sejmu przez Prezydenta lub mocą uchwały Sejmu, Prezydent zarządza wybory w dzień wolny od pracy, przypadający nie wcześniej niż w trzy miesiące i nie później niż w cztery miesiące od zakończenia kadencji Sejmu. 

1 Źródło: (…), dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 24.11.2020 r.].

Fragment B

1
(…)

1. Sejm i Senat są wybierane na czteroletnie kadencje. Kadencje Sejmu i Senatu rozpoczynają się z dniem zebrania się Sejmu na pierwsze posiedzenie i trwają do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji.

2. Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu.

3. Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów. Skrócenie kadencji Sejmu oznacza jednoczesne skrócenie kadencji Senatu. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio.

4. Prezydent Rzeczypospolitej, po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu i Marszałka Senatu, może w przypadkach określonych w Konstytucji zarządzić skrócenie kadencji Sejmu. Wraz ze skróceniem kadencji Sejmu skrócona zostaje również kadencja Senatu.

5. Prezydent Rzeczypospolitej, zarządzając skrócenie kadencji Sejmu, zarządza jednocześnie wybory do Sejmu i Senatu i wyznacza ich datę na dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia zarządzenia skrócenia kadencji Sejmu. Prezydent Rzeczypospolitej zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu nie później niż na 15 dzień po dniu przeprowadzenia wyborów.

1 Źródło: (…), dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 24.11.2020 r.].
Ru3GfKGWHalmN
Powyżej znajdują się fragmenty dwóch ustaw zasadniczych – Małej konstytucji z 1992 roku oraz Konstytucji RP z 1997 roku. Rozstrzygnij, który tekst jest częścią tego pierwszego dokumentu. Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.

1
Lech Garlicki O powołaniu naszych czasów do uchwalania konstytucji

Podjęcie prac konstytucyjnych powinno zaowocować stworzeniem ustawy zasadniczej zdolnej zarówno do wypełniania funkcji nowoczesnej konstytucji, jak i do uzyskania możliwie szerokiej legitymizacji w społeczeństwie. Dwa założenia wyjściowe wydają się, w tej perspektywie, najważniejsze. Po pierwsze, nowa konstytucja, niezależnie od jej treści merytorycznych, powinna być rozumiana jako instrument prawny – najwyższe prawo Rzeczypospolitej, wiążące – także i przede wszystkim – dla aktualnego obozu rządzącego. Konstytucja nie może być traktowana jako ugruntowanie nieusuwalności tworzącego ją układu politycznego. Jej sensem jest – z jednej strony, wyznaczanie granic dla treści i sposobu sprawowania władzy, a – z drugiej strony, ustalenie ram permanentnej wymiany ugrupowań politycznych tą władzę sprawujących. Innymi słowy, musi być zbudowana wokół zasady konstytucjonalizmu i zasady pluralizmu. (…) Drugim założeniem wyjściowym, jest, by nowa konstytucja była tworzona jako wyraz możliwie szerokiego konsensusu społecznego. Ma to być bowiem instrument ponadformacyjny w tym sensie, że kolejne zamiany większości rządzącej i opozycji, nie powinny mieć wpływu ani na poszanowanie konstytucji i gotowość do jej lojalnego przestrzegania, ani na funkcjonalność tego aktu w wyznaczaniu ram procesu sprawowania władzy. Tym, między innymi, konstytucje różnią się od ustawodawstwa zwykłego, które – w założeniu – odzwierciedla program polityczny aktualnej większości i nie oczekuje pełnej akceptacji ze strony opozycji. Natomiast tworzenie konstytucji jako jednostronnego manifestu politycznego albo – co jeszcze bardziej niebezpieczne – jako instrumentu petryfikacji aktualnego układu sił politycznych, nie tylko nie gwarantuje jej szansy długowieczności, ale też sprzeciwia się naturze ustawy zasadniczej jako instrumentu prawnego.

cw Źródło: Lech Garlicki, O powołaniu naszych czasów do uchwalania konstytucji, dostępny w internecie: ug.edu.pl [dostęp 25.02.2020 r.].
RLbMIg1uFfxvJ
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.