Sprawdź się
Zgromadź synonimy i antonimy wyrazu młodość, a następnie zredaguj własną definicję młodości.
Wypisz z tekstu Ody do młodości fragmenty i określenia charakteryzujące młodych i starych. Sformułuj wnioski na temat sposobu postrzegania młodości przez Adama Mickiewicza.
Wskaż w podanym fragmencie Ody do młodości paradoks i wyjaśnij, jak go rozumiesz.
Oda do młodości (fragment)Młodości! tobie nektar żywota
Natenczas słodki, gdy z innymi dzielę:
Serca niebieskie poi wesele,
Kiedy je razem nić powiąże złota.
Razem, młodzi przyjaciele!...
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;
Jednością silni, rozumni szałem,
Razem, młodzi przyjaciele!...Źródło: Adam Mickiewicz, Oda do młodości (fragment), [w:] Wybór poezji.
Na podstawie podanej strofy Ody do młodości scharakteryzuj postać mówiącą w utworze. W tym celu wykonaj podane polecenia.
Oda do młodości (fragment)Młodości! tobie nektar żywota
Natenczas słodki, gdy z innymi dzielę:
Serca niebieskie poi wesele,
Kiedy je razem nić powiąże złota.
Razem, młodzi przyjaciele!...
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;
Jednością silni, rozumni szałem,
Razem, młodzi przyjaciele!...
I ten szczęśliwy, kto padł wśród zawodu,
Jeżeli poległym ciałem
Dał innym szczebel do sławy grodu.
Razem, młodzi przyjaciele!...
Choć droga stroma i śliska,
Gwałt i słabość bronią wchodu:
Gwałt niech się gwałtem odciska,
A ze słabością łamać uczmy się za młodu!Źródło: Adam Mickiewicz, Oda do młodości (fragment), [w:] Wybór poezji.
Postać mówiąca to:
marzyciel, przywódca, indywidualista, buntownik, aktywista czy reformator?
,
ponieważ
Wypisz z Ody do młodości przykłady wskazanych środków stylistycznych i określ ich funkcje.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgaidea postępu Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgaodrzucenie racjonalizmu Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgaprymat świata ducha Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgaodrzucenie empiryzmu Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgairracjonalizm, wprowadzenie jako perspektywy poznawczej kategorii uczucia i intuicji Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgakult młodości Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięgaidea buntu i walki Możliwe odpowiedzi: 1.
Młodości! dodaj mi skrzydła!, 2.
rozumni szałem, 3.
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...), 4.
łam czego rozum nie złamie, 5.
Gwałt niech się gwałtem odciska, 6.
Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</, 7.
Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie, 8.
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga
Oda do młodości łączy idee oświeceniowe z romantycznymi. Połącz w pary fragmenty utworu i odpowiadające im hasła oraz postulaty.
<q>Dalej, bryło, z posad świata!/Nowymi cię pchniemy tory</q>, <q>Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga</q>, <q>rozumni szałem</q>, <q>W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;/Jednością silni, (...)</q>, <q>łam czego rozum nie złamie</q>, <q>Młodości! dodaj mi skrzydła!</q>, <q>Gwałt niech się gwałtem odciska</q>, <q>Wyjdzie z zamętu świat ducha!/Młodość go pocznie na swoim łonie</q>
| postulat współpracy dla osiągnięcia wspólnego celu | |
| idea postępu | |
| odrzucenie racjonalizmu | |
| prymat świata ducha | |
| odrzucenie empiryzmu | |
| irracjonalizm, wprowadzenie jako perspektywy poznawczej kategorii uczucia i intuicji | |
| kult młodości | |
| idea buntu i walki |
Oda do młodości ma charakter wypowiedzi silnie nacechowanej emocjonalnie. Wskaż te elementy, które służą podkreśleniu emocjonalnego tonu utworu Mickiewicza.
- nieregularna budowa
- liczne wykrzyknienia
- nagromadzenie apostrof
- nagromadzenie epitetów
- zestawienie różnorodnych układów rymów
Gorączka romantycznaPierwsza generacja romantyczna zawiązała spisek i spowodowała wybuch powstania. Jego scenariusz zawierała w sobie Oda do młodości. Nie mieli co do tego wątpliwości sami podchorążowie, którzy w pierwszym numerze czasopisma „Podchorąży”, wydanym 8 XII 1830, zamieścili na wstępie Odę do młodości, dowodząc, że jej „nigdy dosyć powtarzać nie można”, ani też Kajetan Koźmian, który przypisywał Odzie do młodości [...] decydujące znaczenie w podżeganiu do buntu.
Źródło: Maria Janion, Gorączka romantyczna, Warszawa 1975, s. 122–123.
2. Wypisz z tekstu Ody do młodości trzy cytaty potwierdzające, że ma ona charakter apelatywny.
3. Odnosząc się do treści Ody do młodości, sformułuj dwa argumenty potwierdzające, że utwór zachęca do buntu.
Nasi wodze (fragmenty)Spojrzyj, spojrzyj, mój narodzie,
Kto przoduje w twym pochodzie!
[...]
Patrz! ten duch wieczyście młody,
Co otwarte ma ramiona,
To młodości pieśń natchniona,
Nieśmiertelnej wiosna Ody...To pochodnia, która świeci
Pokoleniom nowym ziemi
I w słoneczne blaski leci
Przed zastępy młodzieńczemi!
[...]Przed nią blask się złoty ściele,
Za nią zorza wszechprzyszłości...
— „Razem, młodzi przyjaciele!”
Ku zasłudze!... Ku wolności!...
[...]Za nim, za nim, bracia moi!
Oto wódz wasz w tej godzinie...
Niech samotnie ten nie stoi,
Kto za wolność kraju ginie!Niech samotnie ten nie stoi,
Kto ma wiarę i nadzieję...
Za nim, za nim, bracia moi,
Gdzie swobody brzask jaśnieje![1904]
Źródło: Maria Konopnicka, Nasi wodze (fragmenty), [w:] Poezye, t. VIII, oprac. J. Czubek, Warszawa - Lublin - Kraków, s. 156–159.