Sprawdź się
W Republice Federalnej Niemiec występuje system
Zaznacz odpowiedź najbliższą twojej.
- prezydencki.
- kanclerski.
- komitetowy.
- semiprezydencki.
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Kanclerz ma szczególną pozycję jako szef rządu i parlamentu. | □ | □ |
| Kanclerza wybiera Bundestag bezwzględną większością głosów na wniosek prezydenta. | □ | □ |
| Do wyboru kanclerza w wyniku konstruktywnego wotum nieufności doszło tylko raz w 1984 roku, kiedy kanclerzem został wybrany Helmut Kohl. | □ | □ |
| Odwołanie kanclerza następuje w drodze udzielenia mu przez Bundestag konstruktywnego wotum nieufności. | □ | □ |
Zapoznaj się z ilustracją i wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Konstytucja NiemiecArtykuł 66
Kanclerzowi Federalnemu i ministrom federalnym nie wolno piastować odpłatnie żadnego innego urzędu, prowadzić działalności gospodarczej, ani wykonywać innego zawodu, ani też być członkiem zarządu, a bez zgody Bundestagu również członkiem rady nadzorczej przedsiębiorstwa nastawionego na zysk.
Źródło: Konstytucja Niemiec, 2008 r., dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 6.01.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.
Czy Angela Merkel pobije rekord?W przedświąteczną niedzielę (22.12.2019) Angela Merkel (CDU) w długości sprawowania urzędu kanclerskiego zrównała się z Konradem Adenauerem. 65‑letnia szefowa państwa stoi na jego czele już 5143 dni. Dokładnie tyle samo na stanowisku utrzymał się pierwszy powojenny kanclerz RFN – od 15 września 1949 do 15 października 1963 roku. Angela Merkel z kolei objęła urząd 22 listopada 2005 roku. Rekordzistą jednak jest Helmut Kohl (CDU). „Kanclerz jedności Niemiec” rządził dokładnie 5869 dni, od 1 października 1982 do 26 października 1998. Helmut Kohl raczej nie zostanie jednak zdetronizowany. By mu dorównać, Angela Merkel musiałaby bowiem pozostać na stanowisku jeszcze 726 dni, czyli do 17 grudnia 2021. Wydaje się to mało prawdopodobne. Pani kanclerz bowiem jasno zapowiedziała jesienią ubiegłego roku, że obecna czwarta kadencja jest jej ostatnią. Zapewniła, że podczas wyborów w roku 2021 nie wystąpi w roli kandydatki na szefową państwa. Nie zamierza też już nigdy startować w wyścigu do Bundestagu.
Źródło: Czy Angela Merkel pobije rekord?, 22.12.2019 r., dostępny w internecie: dw.pl [dostęp 6.01.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
Konstytucja NiemiecRząd Federalny
Artykuł 62
Rząd Federalny składa się z Kanclerza Federalnego oraz ministrów federalnych.
Artykuł 63
(1) Kanclerza Federalnego wybiera na wniosek Prezydenta Federalnego Bundestag bez przeprowadzania debaty.
(2) Wybrany zostaje ten, kto uzyska głosy większości członków Bundestagu. Wybrany zostaje mianowany przez Prezydenta Federalnego.
(3) Jeżeli zaproponowany kandydat nie zostanie wybrany, Bundestag może w ciągu czternastu dni od głosowania wybrać Kanclerza Federalnego głosami więcej niż połowy swoich członków.
(4) Jeżeli wybór nie nastąpi w tym terminie, wówczas niezwłocznie przeprowadzane jest nowe głosowanie, w którym wybrany zostaje ten kandydat, który otrzyma najwięcej głosów. Jeżeli wybrany uzyska głosy większości członków Bundestagu, Prezydent Federalny jest zobowiązany mianować go w ciągu siedmiu dni od dokonania wyboru. Jeżeli wybrany tej większości nie uzyska, Prezydent Federalny zobowiązany jest w ciągu siedmiu dni albo mianować go, albo rozwiązać Bundestag.
Źródło: Konstytucja Niemiec, 2008 r., dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 6.01.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
Konstytucja NiemiecRząd Federalny
Artykuł 67
(1) Bundestag może wyrazić Kanclerzowi Federalnemu wotum nieufności tylko w ten sposób, że głosami większości swoich członków dokona wyboru jego następcy i zwróci się do Prezydenta Federalnego z wnioskiem o odwołanie Kanclerza Federalnego. Prezydent Federalny musi przychylić się do wniosku i mianować wybranego.
(2) Między przedstawieniem wniosku a głosowaniem musi upłynąć czterdzieści osiem godzin.
Źródło: Konstytucja Niemiec, 2008 r., dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 6.01.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.
W systemie kanclerskim łatwiej jest dokonywać ważnych reformPolitolog Konstanty Wojtaszczyk w rozmowie z Andrzejem Grzegrzółką
(…)
Jaki model rządów sprawdziłby się w Polsce najlepiej? Model niemiecki z bardzo silną pozycją kanclerza czy francuski, nazywany semiprezydenckim, gdzie prezydent ma szeroką władzę, a jeszcze do 2000 r. był wybierany na rekordowo długą, siedmioletnią kadencję?
W mojej ocenie albo powinno zostać tak, jak jest dotychczas, albo – czego jestem zwolennikiem – należy wprowadzić system kanclerski, czyli z silną, konstytucyjną pozycją premiera i ograniczoną władzą prezydenta. Nasz dotychczasowy model parlamentarno‑gabinetowy przewiduje zbyt słabą pozycję rządu i jego szefa. Pozycja w nim Rady Ministrów jest za słaba, aby można było dokonywać ważnych reform. W systemie kanclerskim byłoby to łatwiejsze. Jednocześnie pamiętajmy o kontekście społecznym. Niemożliwe jest skopiowanie jakiegoś ustroju i przeniesienie go na polski grunt. Sprawne działanie jakiegoś systemu jest uzależnione od podłoża społecznego, kulturowego i przede wszystkim historycznego. Dlatego należałoby przyjąć ideę systemu kanclerskiego, ale przedyskutować sposób jego wprowadzenia. Jednak bezwzględnie w Polsce widziałbym silniejszą pozycję premiera niż prezydenta. Z powyższego wynika, rzecz jasna, że nie jestem zwolennikiem systemu prezydencko‑parlamentarnego.
Źródło: Andrzej Grzegrzółka, W systemie kanclerskim łatwiej jest dokonywać ważnych reform, 10.06.2010 r., dostępny w internecie: polskatimes.pl [dostęp 6.01.2020 r.].