W hesperyjskim sadzie

Opisz lipę w kilku zdaniach.
Jakie zastosowanie ma lipa? Pomyśl o drewnie, kwiatach, wyglądzie…
Przeczytaj lub wysłuchaj fraszki Jana Kochanowskiego pt. „Na lipę”.
Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl
Jan Kochanowski, Na lipę, czyta Bartosz Woźny Jan Kochanowski, Na lipę, czyta Bartosz Woźny Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Na lipęGościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!
Nie dójdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie,
Choć się nawysszejnawysszej wzbije, a proste promienie
Ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie.
Tu zawżdyzawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają,
Tu słowicy, tu szpacysłowicy, tu szpacy wdzięcznie narzekająnarzekają.
Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły
Biorą miód, który potym szlachciszlachci pańskie stoły.
A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadniesnadnie,
Że człowiekowi łacnołacno słodki sen przypadnie.
Jabłek wprawdzie nie rodzę, lecz mię pan tak kładziekładzie
Jako szczep napłodniejszyJako szczep napłodniejszy w hesperyskim sadziehesperyskim sadzie.Jan Kochanowski, Na lipę, [w:] tegoż, Fraszki, Pieśni i Treny, Warszawa 2005, s. 31.
Uzupełnij notatkę na temat wiersza „Na lipę”. W razie wątpliwości wykorzystaj różne źródła informacji, np. słowniki.
trzynastozgłoskowcem, przedostatnia i ostatnia, nieparzyste, stychiczny, dwunastozgłoskowcem, tylko ostatnia sylaba, morałem, żeńskie, trzynastu, religijnej, pieśń, trzynaście, stroficzny, puentą, niedopowiedzeniem, dąb – ząb, wersie, fraszka, dwunastu, wyrazie, parzyste, zdaniu, żartobliwej, ptaki – raki, poważnej
„Na lipę” autorstwa Jana Kochanowskiego to .................................................., czyli krótki utwór liryczny, zazwyczaj rymowany lub wierszowany, o różnorodnej tematyce, zwykle ................................................... Często kończy się ................................................... „Na lipę” składa się z .................................................. wersów. Utwór został napisany .................................................., co oznacza, że w każdym .................................................. występuje .................................................. sylab. Poeta zastosował rymy .................................................. (aabb) i .................................................., czyli takie, w których podobnie brzmi .................................................. sylaba, np. .................................................. Brak podziału na zwrotki oznacza, że jest to wiersz ...................................................
Kto do kogo mówi we fraszce „Na lipę”? Zacytuj odpowiednie fragmenty utworu.
Na czym polega zabawny pomysł w tej fraszce?
Jak właściciel traktuje lipę w podzięce za to, co od niej otrzymuje? Znajdź odpowiedni cytat i wytłumacz jego znaczenie. Jaki środek stylistyczny poeta tu zastosował?
Jakie cechy charakteru ujawnia uosobiona lipa? Uzasadnij swoje propozycje.
Napisz w zeszycie odpowiedź na lipowe zaproszenie.
Zredaguj podobne do lipowego zaproszenie w imieniu soczystej trawy, sosnowego lasu, majowego deszczyku itp.