Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R63MdD3ftVqiI1
Ilustracja przedstawia obraz „Wymarsz strzelców”, autorstwa Rembrandta van Rijna. Dynamiczna, wielopostaciowa kompozycja ukazuje kompanię straży obywatelskiej z Amsterdamu. Artysta za pomocą światła po kolei opisuje postacie, wydobywając je z mroku obrazu. Na pierwszym planie znajduje się najlepiej oświetlona para kroczących mężczyzn. Wysoka postać po lewej ubrana jest na czarno to kapitan Frans Baningh Cocqa. Na głowie ma czarny kapelusz, pod szyją znajduje się biała kryza. Tułów przepasany jest czerwoną, szeroką szarfą. Mężczyzna ma brodę i blond, długie włosy. Wyciągnięta do przodu lewa dłoń i wyraz twarzy sugerują, że o czymś opowiada. Obok, po prawej stronie idzie niższy, ciemnowłosy mężczyzna w jasno‑beżowym stroju. Kaftan ma przepasany w pasie białą szarfą, na głowie duży jasny kapelusz z białym piórem a na nogach żółte buty z wysokimi cholewkami. Postać w lewej ręce trzyma halabardę. Na dalszym planie w lekkim mroku ukazani są mężczyźni w dynamicznych pozach z różnego rodzaju bronią w ręku. Większość z nich ubrana jest w typowe dla epoki baroku stroje: krótkie, zapinane kaftany, bufiaste spodnie za kolana, kapelusze i kryzy pod szyją. Pośród nich znajduje się kilku żołnierzy w hełmach. Dla podkreślenia dynamizmu sceny artysta namalował również dodatkowe postacie: kobietę, dzieci, karła, psa. Najbardziej widoczną z nich jest jasno oświetlona dziewczynka w białej sukni, przypominająca zmarłą żonę malarza, Saskię. Dzieło utrzymane jest w wąskiej, ciemnej tonacji z dominacją ciepłych beży i ugrów. Obraz zamyka się w typowej dla baroku złotej kompozycji, która ma na celu skupienie uwagi odbiorcy na środku obrazu.

Wirtualna wizyta w muzeum sztuki

Źródło: UMK, licencja: CC0.
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela:

RQ2G3MNdQOpWG1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.

III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:

1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);

4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;

5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;

7) wykazuje się znajomością najważniejszych muzeów i kolekcji dzieł sztuki w Polsce i na świecie.

Nauczysz się

określać pochodzenie słów: pinakoteka, muzeum;

wymieniać najważniejsze pinakoteki w Europie;

wymieniać najważniejsze muzea w Polsce i na świecie;

rozróżniać galerię od muzeum.

Skąd się wzięło muzeum?

R1XcEltSKr6JG
Audiobook: Skąd się wzięło muzeum? Galerie obrazów istniały już w starożytnej Grecji i nazywano je pinakotekami – od dwóch słów pochodzących z języka starogreckiego pinaks – deska i theke, czyli skrzynia. Najstarsza publiczna pinakoteka znajdowała się w Atenach, w północno‑zachodnim skrzydle Propylejów na Akropolu. Składała się ona z darów wotywnych ofiarowywanych bogini Atenie przez wiernych. W czasach hellenistycznych władcy tworzyli własne pinakoteki. Podobnie czynili Rzymianie. Nazwa pinakoteka jest używana także dzisiaj dla nazwania galerii malarskiej. Do najbardziej znanych w Europie należą: Pinakoteka Watykańska, Stara i Nowa Pinakoteka w Monachium, Pinakoteka Brera w Watykanie. Również muzeum było pomysłem starożytnych Greków. Słowo museion (Musejon) oznaczało przybytek Muz. Mogło to być miejsce kultu (gaj, wzgórze) lub świątynia z ołtarzem. Museion miał też funkcje literackie, naukowe oraz oświatowe. Miastem, w którym przez wiele lat kwitła kultura i nauka grecka była założona przez Aleksandra Wielkiego w 331 r. p.n.e. Aleksandria. To właśnie tam, po śmierci wielkiego władcy powstał museion, który stał się prawzorem dla późniejszej instytucji muzeum. Gromadzono tam bowiem i badano z myślą o przyszłych pokoleniach najważniejsze dzieła literatury greckiej, czym zajmowali się znakomici uczeni greccy. Tak rozumiane muzeum było więc ośrodkiem naukowym, który przyciągał najwybitniejszych uczonych z całego świata greckiego. Pośród nich byli nie tylko badacze literatury, ale i matematycy, lekarze, artyści. Przy muzeum powstała słynna Biblioteka Aleksandryjska, w której zgromadzono setki tysięcy zwojów. W muzeum znajdowały się: pomieszczenia do pracy naukowej, obserwatoria astronomiczne, a nawet ogród botaniczny i zoologiczny. Muzeum w Aleksandrii zostało zniszczone w III w. n.e. i już nigdy nie odzyskało dawnego znaczenia. W czasach rzymskich pojawiło się nowe rozumienie muzeum, które jest bliskie współczesnemu. Rzymianie definiowali museion jako specjalne miejsce, w którym przechowuje się kolekcje dzieł sztuki. Współczesne muzeum - Obecnie muzeum to instytucja, która spełnia wiele różnych funkcji. Oprócz przechowywania, gromadzenia i eksponowania dzieł sztuki, kultury, nauki oraz techniki, konserwuje je, upowszechnia i uprzystępnia wiedzę na ich temat. Prowadzi także działalność naukową. Do najbardziej znanych muzeów na świecie należą: Luwr w Paryżu, British Museum w Londynie, Ermitaż w Petersburgu, Galeria Borghese w Rzymie, Galeria Uffizi we Florencji, Metropolitan Museum of Arts w Nowym Jorku, Muzeum Narodowe Prado w Madrycie. W Polsce do najbardziej znanych muzeów należą: Muzeum Narodowe w Warszawie, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. Miejsca spotkań ze sztuką. Muzeum. W muzeum możesz zobaczyć najsłynniejsze arcydzieła wielkich artystów, zabytkowe przedmioty, które znajdują się w nich na stałe lub są wypożyczane do innych instytucji. Eksponaty o wielkiej wartości artystycznej bądź historycznej możesz obejrzeć, ale nie możesz ich kupić. W o odróżnieniu od galerii, w muzeum pracuje wiele osób dbających o gromadzenie dzieł, ich konserwowanie, a także staranne, przemyślane przygotowanie ekspozycji. Dzieła, które nie są zaprezentowane na wystawie, przechowuje się w magazynach. Galeria - To dział w muzeum poświęcony określonym zbiorom o wartości artystycznej i historycznej, np. galeria malarstwa pejzażowego, galeria rzeźby; Galeria - to instytucja, w której odbywają się wystawy indywidualne i zbiorowe najczęściej współczesnych artystów polskich i zagranicznych z zakresu malarstwa, grafiki, rzeźby, instalacji, realizacji video i innych. W niektórych galeriach można także zakupić wybrane dzieło sztuki.
R1O3J36239R6v
Ćwiczenie 1
Dokończ podane zdania: Słowo pinakoteka oznacza galerię malarstwa i powstało z połączenia dwóch słów: pinaks, czyli „Tu uzupełnij” i theke, czyli „Tu uzupełnij”. Najstarsza publiczna pinakoteka znajdowała się w „Tu uzupełnij”. Najsławniejsze współczesne pinakoteki w Europie to „Tu uzupełnij”, Stara i Nowa Pinakoteka w Monachium i Pinakoteka Brera w Watykanie.
R12lrkBk0hvWL
Ćwiczenie 2
Dokończ podane zdania: Museion (Musejon) pełnił funkcje literackie, 1. badacze literatury, 2. naukowe, 3. dzieła literatury greckiej i oświatowe.
W Museionie (Musejonie) gromadzono 1. badacze literatury, 2. naukowe, 3. dzieła literatury greckiej.
Do Museion (Musejon) przybywali uczeni z całego świata, tacy jak: 1. badacze literatury, 2. naukowe, 3. dzieła literatury greckiej, lekarze, matematycy, artyści.
R11G7SH0d4rjH
Ćwiczenie 3
Dokończ podane zdanie: Rzymianie definiowali museion jako specjalne miejsce, w którym przechowuje się „Tu uzupełnij”.
RDOsi85fHa3w6
Ćwiczenie 4
Ułóż zdanie z rozsypanki wyrazowej i wpisz je poniżej. Zdanie brzmi: 1. muzeum, 2. techniki, 3. zbiory, 4. gromadzi, 5. i, 6. to, 7. instytucja, 8. kultury, sztuki, nauki, 9. która.
R1H9KvIAdObQN
Ćwiczenie 5
Przyporządkuj nazwy miast do nazw muzeów. Galeria Borghese. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja. British Museum. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja. Ermitaż. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja. Luwr. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja. Metropolitan Museum of Arts. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja. Uffizi. Możliwe odpowiedzi: 1. Nowy Jork, 2. Paryż, 3. Rzym, 4. Londyn, 5. Petersburg, 6. Florencja.
R27Q0ZwuF6glx1
Ćwiczenie 6
W którym muzeum znajduje się obraz „Portret damy z gronostajem”?
me8b587ebb12e5077_0000000000003

Miejsca spotkań ze sztuką

Muzeum

muzeumMuzeummuzeum możesz zobaczyć najsłynniejsze arcydzieła
wielkich artystów, zabytkowe przedmioty, które znajdują
się w nich na stałe lub są wypożyczane do innych instytucji.
Eksponaty o wielkiej wartości artystycznej bądź historycznej
możesz obejrzeć, ale nie możesz ich kupić. W odróżnieniu
od galerii, w muzeum pracuje wiele osób dbających
o gromadzenie dzieł, ich konserwowanie, a także staranne,
przemyślane przygotowanie ekspozycji. Dzieła, które nie są
zaprezentowane na wystawie, przechowuje się w magazynach.

GaleriaGaleriaGaleria

(1) to dział w muzeum poświęcony określonym
zbiorom o wartości artystycznej i historycznej,
np. galeria malarstwa pejzażowego, galeria rzeźby;
(2) to instytucja, w której odbywają się wystawy
indywidualne i zbiorowe najczęściej współczesnych
artystów polskich i zagranicznych z zakresu
malarstwa, grafiki, rzeźby, instalacji, realizacji
video i innych. W niektórych galeriach można także
zakupić wybrane dzieło sztuki.

Centrum Sztuk Współczesnych

Centra Sztuk Współczesnych (CSW) to instytucje kultury, w których gromadzi się, a także upowszechnia polską i światową sztukę współczesną.

Przykłady CSW w Polsce:

  • Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasume8b587ebb12e5077_0000000000008Znaki Czasu w Toruniu

  • Centrum Sztuki Współczesnej Łaźniame8b587ebb12e5077_0000000000009Łaźnia w Gdańsku

  • Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowskime8b587ebb12e5077_0000000000010Zamek Ujazdowski w Warszawie

Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jakie są aktualne lub planowane wystawy i wydarzenia w danym CSW, możesz odwiedzić stronę internetowąme8b587ebb12e5077_0000000000011stronę internetową:

Jak możesz spędzić czas w CSW?

Jeśli wybierzesz się do CSW, przekonasz się, że możesz:

  • objerzeć wystawę z przewodnikiem,

  • wziąć udział w warsztatach artystyczno‑edukacyjnych,

  • obejrzeć senas filmowy,

  • odwiedzić czytelnię i bibliotekę.

RBDKgYAVIhJIo1
Ćwiczenie 7
Opisz, co powinno znajdować się we wnętrzu muzeum.

Na mapie zaznaczono wybrane muzea w Polsce. Jeżeli chcesz się dowiedzieć, jakie muzeum znajduje się w wybranych miastach Polski, kliknij na link umieszczony w  punkcie.

R1IH3HwT4pJB31
Ilustracja interaktywna przedstawia niebieską mapę Polski z podziałem na województwa oraz umieszczonymi na niej nazwami miast: Gdańsk, Kielce, Kraków, Łódź, Poznań, Szczecin, Warszawa i Wrocław. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Muzeum Narodowe w Gdańsku, 2. Muzeum Narodowe w Szczecinie, 3. Muzeum Narodowe w Poznaniu, 4. Muzeum Narodowe w Warszawie, 5. Muzeum Sztuki w Łodzi, 6. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 7. Muzeum Narodowe w Kielcach, 8. Muzeum Narodowe w Krakowie.
Polecenie 1

Jakie muzeum znajduje się najbliżej Twojego miejsca zamieszkania? Zapytaj o to wybraną osobę lub poszukaj nazwy muzeum w Internecie. Odwiedź stronę i sprawdź, co można zobaczyć w wybranym przez Ciebie muzeum.

Rfll2bOCr5fTE
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
me8b587ebb12e5077_0000000000008
me8b587ebb12e5077_0000000000009
me8b587ebb12e5077_0000000000010
me8b587ebb12e5077_0000000000011

Słownik pojęć

Muzeum
Muzeum

instytucja, której zadaniem jest zbieranie, ochrona, odpowiednie eksponowanie i udostępnianie zabytkowych dzieł i przedmiotów posiadających wartość artystyczną bądź historyczną z różnych dziedzin, na przykład sztuki, nauki, techniki.

Galeria
Galeria

w sztukach plastycznych kolekcja dzieł sztuki (zwłaszcza malarstwa i rzeźby) istniejąca jako samodzielna instytucja lub stanowiąca dział większego muzeum; współcześnie także salon wystawowy, połączony ze sprzedażą dzieł sztuki.

Źródło:

encyklopedia.pwn.pl

Galeria dzieł sztuki