Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R4DqjidQvenhV1

„Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości…”. O miłości w Starym i Nowym Testamencie

pixabay, domena publiczna

Kilkaset lat temu uważano, że Biblia zawiera księgi mówiące dosłownie o wszystkim, więc można w nich znaleźć odpowiedź na każde pytanie. Dziś takie przekonanie pojawia się znacznie rzadziej. Nie ma natomiast wątpliwości, że do najważniejszych tematów podejmowanych w Piśmie Świętym należy miłość. Poznamy trzy fragmenty Biblii mówiące o tym uczuciu.

Już wiesz

Znajdź w Biblii Internetowej w Starym Testamencie wersetyj00000004OB3v28_000tp001wersety, w których pojawia się słowo „miłość”. Przeczytaj wybrane fragmenty Biblii i odpowiedz na pytanie, w jakich kontekstach pojawił się ten wyraz.

j00000004OB3v28_000tp001
j00000004OB3v28_0000000H
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Pieśń nad Pieśniami

W Starym Testamencie znalazła się księga, która wywołuje niezwykłe wrażenie: Pieśń nad Pieśniami. Dzieło napisał nieznany twórca (choć przez długi czas za autora uważano króla Salomona), prawdopodobnie między VI a III w. p.n.e. W czym tkwi niezwykłość tej księgi?

Najtrudniejsze stronice BibliiZenon Ziółkowski
Zenon Ziółkowski Najtrudniejsze stronice Biblii

I. Kontrowersje wokół Pieśni nad Pieśniami są po części wytłumaczalne, ponieważ jest ona poematem lirycznym o tematyce miłosnej. Ukazuje miłość mężczyzny i kobiety, przeżywaną w całej gamie uczuć, wyrażonych tu z iście semickąj00000004OB3v28_000tp002semicką obrazowością i żarem, ale też z godnością i szacunkiem, jakich wymaga czystość owej miłości. Nie pasuje więc do niej określenie „pieśń erotyczna” we współczesnym znaczeniu tego słowa. Jeśli chodzi o interpretacje Pieśni nad Pieśniami, zawsze należy mieć na uwadze zdanie rabbiego Akiby, że jest to „księga najświętsza” spośród Pisma. Dlaczego? […]

II. Interpretacja najstarsza i pierwotna tej kontrowersyjnej księgi biblijnej – zarówno żydowska, jak i chrześcijańska – jest religijna. Według niej Pieśń nad Pieśniami jest alegorią miłości, jaką Bóg okazuje człowiekowi, który tę miłość odbiera w darze i czyni ją duszą swojej ludzkiej miłości. […]

III. Jednakże przenośne tylko rozumienie treści Pieśni nad Pieśniami nie zadowala dzisiaj wielu jej interpretatorów. Sięgają oni głębiej w znaczenie literalnej00000004OB3v28_000tp003literalne tej księgi i przyjmują je również dosłownie: jako pochwałę ludzkiej miłości, biorącej swój początek w Bogu. […] W Pieśni nad Pieśniami należy widzieć również przypomnienie pierwotnej prawdy o mężczyźnie i kobiecie, którzy mogą się sobie wzajemnie oddać tylko w miłości. Inne księgi mądrościowe nie podkreślają tego znaczenia, a rolę kobiety ukazują w zadaniu rodzenia potomstwa i prowadzenia domu […].

IV. Pieśń nad Pieśniami wzbogaciła więc pojęcie małżeństwa, w którym miłość jest najwyższą wartością, tworzącą prawdziwą równość między mężczyzną a kobietą. […] Pieśń nad Pieśniami ukazuje nierozerwalny związek mężczyzny i kobiety oraz ich wyłączną wierność.

j00000004OB3v28_00000_BIB_001Zenon Ziółkowski, Najtrudniejsze stronice Biblii, Warszawa 1989, s. 104–106.

Po przeczytaniu przytoczonego powyżej tekstu Zenona Ziółkowskiego wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 1.1

Ćwiczenie 1.2
R17dslXJiV60r1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 1.3

Ćwiczenie 1.4
RvwdEX4jT0MfJ1
zadanie interaktywne
j00000004OB3v28_000tp002
j00000004OB3v28_000tp003
j00000004OB3v28_0000001L
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Pieśń nad Pieśniami

Pieśń nad Pieśniami 4, 1–11
Pieśń nad Pieśniami 4, 1---11

(1) O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja,
jakże piękna!
Oczy twe jak gołębice
za twoją zasłoną.
Włosy twe jak stado kózj00000004OB3v28_000tp004kóz
falujące na górach Gileaduj00000004OB3v28_000tp005Gileadu.
(2) Zęby twe jak stado owiec strzyżonych,
gdy wychodzą z kąpieli:
każda z nich ma bliźniaczą,
nie brak żadnej.
(3) Jak wstążeczka purpury wargi twe
i usta twe pełne wdzięku.
Jak okrawek granatuj00000004OB3v28_000tp006granatu skroń twoja
za twoją zasłoną.
(4) Szyja twoja jak wieża Dawidaj00000004OB3v28_000tp007Dawida,
warownie zbudowana;
tysiąc tarcz na niej zawieszono,
wszystką broń walecznych.
(5) Piersi twe jak dwoje koźląt,
bliźniąt gazeli,
co pasą się pośród lilii.
(6) Nim wiatr wieczorny powieje
i znikną cienie,
pójdę ku górze mirryj00000004OB3v28_000tp008mirry,
ku pagórkowi kadzidła.
(7) Cała piękna jesteś, przyjaciółko moja,
i nie ma w tobie skazy.
(8) Z Libanu przyjdź, oblubienico,
z Libanu przyjdź i zbliż się!
Zstąp ze szczytu Amanyj00000004OB3v28_000tp009Amany,
z wierzchołka Seniru i Hermonuj00000004OB3v28_000tp00ASeniru i Hermonu,
z jaskiń lwów,
z gór lampartów.
(9) Oczarowałaś me serce, siostroj00000004OB3v28_000tp00Bsiostro ma, oblubienico,
oczarowałaś me serce
jednym spojrzeniem twych oczu,
jednym paciorkiem twych naszyjników.
(10) Jak piękna jest miłość twoja,
siostro ma, oblubienico,
o ileż słodsza jest miłość twoja od wina,
a zapach olejków twych nad wszystkie balsamy!
(11) Miodem najświeższym ociekają wargi twe, oblubienico,
miód i mleko pod twoim językiem,
a zapach twoich szat
jak woń Libanu.

j00000004OB3v28_00000_BIB_002Pieśń nad Pieśniami 4, 1–11, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Po przeczytaniu fragmentu Pieśni nad Pieśniami wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 2.1

Wyjaśnij, dlaczego opis Oblubienicy jest zaskakujący dla dzisiejszego odbiorcy.

Ćwiczenie 2.2

Wypisz z tekstu porównania i powiedz, co je łączy.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 2.3

Wytłumacz, dlaczego do opisu Oblubienicy zostały wykorzystane elementy natury.

Ćwiczenie 2.4

Oblubieniec koncentruje się na opisie cielesności Oblubienicy. Poszukaj w tekście uwag odnoszących się do jej wnętrza (charakteru, psychiki itp.).

j00000004OB3v28_000tp004
j00000004OB3v28_000tp005
j00000004OB3v28_000tp006
j00000004OB3v28_000tp007
j00000004OB3v28_000tp008
j00000004OB3v28_000tp009
j00000004OB3v28_000tp00A
j00000004OB3v28_000tp00B
j00000004OB3v28_0000002U
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Oblubienica Dantego Gabriela Rossettiego

Obejrzyj obraz Oblubienica Dantego Gabriela Rossettiego i wykonaj polecenie.

R1JqTs4HQllZU
Oblubienica
Dante Gabriel Rossetti, Oblubienica, 1865, olej na płótnie, Tate Britain, Londyn, domena publiczna
Ćwiczenie 3

Jak podają źródła, obraz angielskiego malarza inspirowany jest tekstem biblijnym. Znajdź na to dowody, porównując obraz z opisem Oblubienicy z Pieśni nad Pieśniami.

j00000004OB3v28_00000039
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Osiem błogosławieństw

Miłość to temat, który bardzo często pojawia się też w Nowym Testamencie. Nie pomija go również Jezus, o którym czytamy w ewangeliach, że bywał na przykład na ucztach weselnych.
Jedną z jego wypowiedzi, która odnosi się do relacji międzyludzkich, jest fragment Kazania na górze. Zanim Chrystus nauczył zgromadzonych modlitwy Ojcze nasz, wygłosił Osiem błogosławieństw.

Ewangelia wg św. Mateusza 5, 1–11
Ewangelia wg św. Mateusza 5, 1---11

(1) Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie.
(2) Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami:
Osiem błogosławieństw
(3) Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
(4) Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni.
(5) Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię.
(6) Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni.
(7) Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
(8) Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
(9) Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.
(10) Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
(11) Błogosławieni jesteście, gdy [ludzie] wam urągają i prześladują was i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was.

j00000004OB3v28_00000_BIB_003Ewangelia wg św. Mateusza 5, 1–11, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Po przeczytaniu fragmentu Kazania na górze wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 4.1

Jezus w każdym zdaniu mówi do ludzi: „Błogosławieni…”. Wyjaśnij, jak rozumiesz ten zwrot.

Ćwiczenie 4.2

Określ funkcje powtórzeń w tekście.

Ćwiczenie 4.3

Wyjaśnij, jak powinien postępować człowiek w zgodzie z nauką Jezusa.

Ćwiczenie 4.4

Powiedz, jaka obietnica kryje się w słowach Jezusa.

j00000004OB3v28_0000003Y
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Kazanie na górze Cosima Rosselliego

R1SX1yUX1RnSE
Kazanie na górze
Cosimo Rosselli, Kazanie na górze, 1481–1482, Cappella Sistina, Watykan, domena publiczna
Ćwiczenie 5.1

Obejrzyj obraz Kazanie na górze Cosima Rosselliego i odpowiedz na pytanie, w jakim stopniu dzieło to oddaje twoje wyobrażenie kazania Jezusa na górze.

Ćwiczenie 5.2

Przyjrzyj się słuchaczom Jezusa ukazanym na obrazie. Kim są? Jakie grupy społeczne reprezentują?

j00000004OB3v28_0000004G
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Hymn o miłości

Słowa Jezusa o miłości różnią się znacząco od tych, które zawiera Pieśń nad Pieśniami. Jeszcze inaczej o owym uczuciu mówi św. Paweł. Najpierw miał on na imię Szaweł. Był jednym z największych przeciwników chrześcijaństwa – zwalczał je jako prawowierny Żyd. Jednak, jak sam twierdził, w drodze do Damaszku wydarzył się cud: dziwny blask oślepił Szawła, który spadł z rumaka i usłyszał głos: „Szawle, Szawle, dlaczego mnie prześladujesz?”. Była to chwila nawrócenia, chwila, która zmieniła całe życie Pawła.
Święty Paweł należał do tych chrześcijan, którzy pragnęli, by nowa wiara nie stała się religią wyłącznie Żydów. Dlatego odbywał podróże i działał na terenie Azji Mniejszej, Europy oraz Bliskiego Wschodu.

Ćwiczenie 6

Święty Paweł nazywany jest Apostołem Narodów, choć przecież nie należał do tych, których Jezus wybrał na swych towarzyszy. Wyjaśnij, dlaczego św. Pawła określa się mianem apostoła.

Listy św. Pawła były kierowane do kościołów w różnych miastach południowo‑wschodniej Europy. Odbiorcami dwóch takich listów byli mieszkańcy greckiego miasta Korynt. W pierwszym z nich znalazł się fragment nazwany później Hymnem o miłości.

Hymn o miłości, 1 List do Koryntian 13, 1–13
Hymn o miłości, 1 List do Koryntian 13, 1---13

(1) Gdybym mówił językami ludzi i aniołów,
a miłości bym nie miał,
stałbym się jak miedź brzęcząca
albo cymbał brzmiący.
(2) Gdybym też miał dar prorokowania
i znał wszystkie tajemnice,
i posiadał wszelką wiedzę,
i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił,
a miłości bym nie miał,
byłbym niczym.
(3) I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją,
a ciało wystawił na spalenie,
lecz miłości bym nie miał,
nic bym nie zyskał.
(4) Miłość cierpliwa jest,
łaskawa jest.
Miłość nie zazdrości,
nie szuka poklasku,
nie unosi się pychą;
(5) nie dopuszcza się bezwstydu,
nie szuka swego,
nie unosi się gniewem,
nie pamięta złego;
(6) nie cieszy się z niesprawiedliwości,
lecz współweseli się z prawdą.
(7) Wszystko znosi,
wszystkiemu wierzy,
we wszystkim pokłada nadzieję,
wszystko przetrzyma.
(8) Miłość nigdy nie ustaje,
[nie jest] jak proroctwa, które się skończą,
albo jak dar języków, który zniknie,
lub jak wiedza, której zabraknie.
(9) Po części bowiem tylko poznajemy,
po części prorokujemy.
(10) Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe,
zniknie to, co jest tylko częściowe.
(11) Gdy byłem dzieckiem,
mówiłem jak dziecko,
czułem jak dziecko,
myślałem jak dziecko.
Kiedy zaś stałem się mężem,
wyzbyłem się tego, co dziecięce.
(12) Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno;
wtedy zaś [zobaczymy] twarzą w twarz:
Teraz poznaję po części,
wtedy zaś poznam tak, jak i zostałem poznany.
(13) Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość – te trzy:
z nich zaś największa jest miłość.

j00000004OB3v28_00000_BIB_004Hymn o miłości, 1 List do Koryntian 13, 1–13, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Wykonaj poniższe polecenia.

Ćwiczenie 7.1

Podziel tekst na odrębne części tematyczne. Uzasadnij swój podział.

Ćwiczenie 7.2

W utworze wymienione są wartości życiowe, od których miłość jest ważniejsza. Wymień je.

Ćwiczenie 7.3

Wypisz z utworu cytaty mówiące o tym, czego w miłości trzeba się wystrzegać.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 7.4

Wytłumacz, dlaczego przytoczony fragment listu św. Pawła można nazwać hymnem.

Ćwiczenie 7.5

Sformułuj tezę odzwierciedlającą przesłanie hymnu.

j00000004OB3v28_00000059
JPOL_E3_E4_Konteksty

Rodzaje miłości

Romeo i Julia, czyli miłość mocna jak śmierćKatarzyna Bomba
Katarzyna Bomba Romeo i Julia, czyli miłość mocna jak śmierć

C. S. Lewis znany z cyklu narnijskiego pisarz angielski, […] w książce Cztery miłości omawia, czym są: Przywiązanie, Caritas, Przyjaźń, Eros. Można je za cytowanym autorem scharakteryzować następująco:

Przywiązanie
Najpokorniejsza, najbardziej rozpowszechniona miłość […]. Istnieje ona między matką i dzieckiem, człowiekiem i psem. Między rodzeństwem. Nawet między psem i kotem. […]

Caritas
To działająca w człowieku Boska Miłość‑dar. Sprawia, że człowiek jest zdolny pokochać tych, którzy w naturalnym porządku rzeczy nie wzbudzają miłości: trędowatych, przestępców, wrogów, kretynów, ludzi ponurych, nadętych, kostycznych. […]

Przyjaźń
[…] Już starożytnym przyjaźń wydawała się najszczęśliwszą, najbardziej ludzką z miłości […]. Przyjaźń jest miłością równie wielką jak Eros. Gdyby nie Eros, nikt z nas nie zostałby poczęty, gdyby nie przywiązanie, nikt z nas nie zostałby odchowany, ale to przyjaźń wznosi człowieka do poziomu bogów czy aniołów. Przyjaźń rodzi się ze zwykłego koleżeństwa […].

Eros
Eros w mitologii greckiej był bowiem bogiem miłości. […] Był czczony jako jedna z głównych sił przyrody, utrzymująca ciągłość gatunku i zabezpieczająca zawartość wszechświata. […] Eros wywołuje stan nazywany powszechnie zakochaniem […]. Eros sprawia, że mężczyzna naprawdę pragnie, nie kobiety w ogóle, ale tej jednej jedynej. […] Bez Erosa żądza płciowa, jak każda żądza, jest faktem dotyczącym tylko nas samych. Z Erosem dotyczy raczej ukochanej istoty.

j00000004OB3v28_00000_BIB_005Katarzyna Bomba, Romeo i Julia, czyli miłość mocna jak śmierć, Kraków 2002, s. 25–28.

Po zapoznaniu się z poglądami Clive'a Staplesa Lewisaj00000004OB3v28_000tp00CClive'a Staplesa Lewisa wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania.

Ćwiczenie 8.1

Sprawdź w różnych słownikach języka polskiego hasła: przywiązanie, przywiązany. Czy zgadzasz się z tym, że miłość między matką a dzieckiem trafnie została określona jako Przywiązanie? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Ćwiczenie 8.2

Podaj argumenty przemawiające za tym, że przyjaźń jest rodzajem miłości.

Ćwiczenie 8.3

Wyjaśnij, dlaczego miłość rozumiana jako Eros nie jest równoznaczna z popędem płciowym.

Ćwiczenie 8.4

Który z rodzajów miłości uważasz za najbardziej bezinteresowny. Dlaczego?

j00000004OB3v28_000tp00C
j00000004OB3v28_00000063
JPOL_E3_E4_Konteksty

Pieśń o miłości

PieśńHafiz
Hafiz Pieśń

Nie żałuj, wietrze, ciągnij
od domu mojej miłości,
nie żałuj wieści od niej
biednemu zakochanemu.

Z wdzięczności za to, że podziw
budzisz w spragnionym sercu,
nie żałuj tchnienia zbliżenia
ptakowi świtu, o różo!

Patrzyłem w ciebie jak w księżyc,
gdy byłaś jeszcze w nowiu,
nie żałuj moim oczom
teraz, gdy jesteś w pełni.

Świat i wszystko, co na nim,
jest mały i krótkotrwały:
nie żałuj mi tego, co godne
poznania wśród tych marności.

Teraz, gdy źródłem słodyczy
jest rubin twój cudowny,
nie żałuj cukru papudze,
powiedz choć jedno słowo.

Na widnokręgi poeta
wyniesie chwałę twoją:
Nie żałuj mu zasobów
koniecznych w takiej podróży.

Jeżeli żądasz, bym ciebie
wspominał z miłością, powiem:
Nie żałuj srebra i złota
za cenę dobrego słowa.

Rozwieją się dymy smutku,
będzie pogoda, Hafizie,
nie żałuj powodzi oczu
na szlaku tej ciężkiej wędrówki.

j00000004OB3v28_00000_BIB_006Hafiz, Pieśń, [w:] tegoż, Pieśni miłosne Hafiza, tłum. Władysław Dulęba, Kraków 1973, s. 57–58.
Ćwiczenie 9

Przeczytaj wiersz Hafiza, XIV‑wiecznego cenionego poety perskiego, i porównaj ten utwór z Pieśnią nad Pieśniami. Wypisz w punktach podobieństwa i różnice.

j00000004OB3v28_0000006I
JPOL_E3_E4_Konteksty

Piękna nieznajoma

Imię różyUmberto Eco
Umberto Eco Imię róży

Nagle dzieweczka zdała mi się jako czarna i piękna oblubienica, o której opowiada Pieśń nad Pieśniami. Ubrana była w znoszoną sukienkę z grubego sukna […], a na szyi naszyjnik z kolorowych i, mniemam, bardzo tanich kamyków. Ale głowa wznosiła się dumnie na białej szyi niby wieża z kości słoniowej, a jej oczy były jasne jak sadzawki w Hesebonie, nos był wieżą Libanu, warkocze jej głowy purpura. Tak, jej włosy zdały mi się niby trzoda kóz, zęby niby trzoda owiec, które wyszły z kąpieli wszystkie mające po dwojgu jagniąt, a niepłodnej nie masz między nimi. „O jakżeś piękna, przyjaciółko moja, o jakżeś piękna! – szepnąłem – włosy twoje jak stada kóz, które zstąpiły z góry Galaad, jak wstęga karmazynowa wargi twoje, jak płatek jabłka granatowego tak jagody twoje, szyja twoja jak wieża Dawidowa, tysiąc tarcz wisi na niej”. I rozważałem, przerażony i porwany zachwyceniem, kimże była ta, która powstawała przede mną niby zorza, piękna jak księżyc, jaśniejąca jak słońce […].

j00000004OB3v28_00000_BIB_007Umberto Eco, Imię róży, tłum. Adam Szymański, Warszawa 1987, s. 286.

Przeczytaj fragment powieści Imię róży pióra wybitnego włoskiego znawcy średniowiecza Umberta Ecoj00000004OB3v28_000tp00DEco i wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 10.1

W tekście przedstawione jest spotkanie młodego mnicha z przypadkowo poznaną dziewczyną. Wyjaśnij, dlaczego mnich opisuje dziewczynę w taki właśnie sposób.

Ćwiczenie 10.2

Przeredaguj wyróżnione w tekście zdanie w taki sposób, by nie nawiązywało do Pieśni nad Pieśniami.

j00000004OB3v28_000tp00D
j00000004OB3v28_00000072
JPOL_E3_E4_Konteksty

Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości...

Pieśń nad Pieśniami 8, 7
Pieśń nad Pieśniami 8, 7

(7) Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości,
nie zatopią jej rzeki.
Jeśliby kto oddał za miłość całe bogactwo swego domu,
pogardzą nim tylko.

j00000004OB3v28_00000_BIB_008Pieśń nad Pieśniami 8, 7, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Przeczytaj przytoczony fragment Pieśni nad Pieśniami i wykonaj polecenie.

Ćwiczenie 11

Napisz wiersz lub opowiadanie o miłości. Swojej pracy nadaj tytuł: „Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości…”.

j00000004OB3v28_0000007C
JPOL_E3_E4_Preteksty

Czy można pokochać wroga?

Ewangelia wg św. Mateusza 5, 43–48
Ewangelia wg św. Mateusza 5, 43---48

Miłość nieprzyjaciół
(43) Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. (44) A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują; (45) tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. (46) Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? (47) I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią? (48) Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski.

j00000004OB3v28_00000_BIB_009Ewangelia wg św. Mateusza 5, 43–48, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Po przeczytaniu przytoczonego fragmentu Ewangelii wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 12.1

W opracowaniach dotyczących tej wypowiedzi Jezusa pojawia się określenie: rewolucyjne słowa. Wyjaśnij, w czym tkwiła rewolucyjność nauki Chrystusa. 

Ćwiczenie 12.2

Napisz, czy zgadzasz się z tym, że można pokochać wroga. Uzasadnij swoją opinię.

j00000004OB3v28_0000007R
JPOL_E3_E4_Preteksty

O związkach małżeńskich

1 List do Koryntian 7, 1–16
1 List do Koryntian 7, 1---16

Małżeństwo
(1) Co do spraw, o których pisaliście, to dobrze jest człowiekowi nie łączyć się z kobietą. (2) Ze względu jednak na niebezpieczeństwo rozpusty niech każdy ma swoją żonę, a każda swojego męża. (3) Mąż niech oddaje powinność żonie, podobnie też żona mężowi. (4) Żona nie rozporządza własnym ciałem, lecz jej mąż; podobnie też i mąż nie rozporządza własnym ciałem, ale żona. (5) Nie unikajcie jedno drugiego, chyba że na pewien czas, za obopólną zgodą, by oddać się modlitwie; potem znów wróćcie do siebie, aby – wskutek niewstrzemięźliwości waszej – nie kusił was szatan. (6) To, co mówię, pochodzi z wyrozumiałości, a nie z nakazu.

(7) Pragnąłbym, aby wszyscy byli jak i ja, lecz każdy otrzymuje własny dar od Boga: jeden taki, a drugi taki. (8) Tym zaś, którzy nie wstąpili w związki małżeńskie, oraz tym, którzy już owdowieli, mówię: dobrze będzie, jeśli pozostaną jak i ja. (9) Lecz jeśli nie potrafiliby zapanować nad sobą, niech wstępują w związki małżeńskie! Lepiej jest bowiem żyć w małżeństwie, niż płonąć. (10) Tym zaś, którzy trwają w związkach małżeńskich, nakazuję nie ja, lecz Pan: Żona niech nie odchodzi od swego męża! (11) Gdyby zaś odeszła, niech pozostanie samotną albo niech się pojedna ze swym mężem. Mąż również niech nie oddala żony. (12) Pozostałym zaś mówię ja, nie Pan: Jeśli któryś z braci ma żonę niewierzącą i ta chce razem z nim mieszkać, niech jej nie oddala! (13) Podobnie jeśli jakaś żona ma niewierzącego męża i ten chce razem z nią mieszkać, niech się z nim nie rozstaje! (14) Uświęca się bowiem mąż niewierzący dzięki swej żonie, podobnie jak świętość osiągnie niewierząca żona przez „brata”. W przeciwnym wypadku dzieci wasze byłyby nieczyste, teraz zaś są święte. (15) Lecz jeśliby strona niewierząca chciała odejść, niech odejdzie! Nie jest skrępowany ani „brat”, ani „siostra” w tym wypadku. Albowiem do życia w pokoju powołał nas Bóg. (16) A skądże zresztą możesz wiedzieć, żono, że zbawisz twego męża? Albo czy jesteś pewien, mężu, że zbawisz twoją żonę?

j00000004OB3v28_00000_BIB_00A1 List do Koryntian 7, 1–16, [w:] , Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.

Po przeczytaniu powyższego fragmentu listu św. Pawła wykonaj polecenie.

Ćwiczenie 13

Napisz notatkę na temat: „Małżeństwo w Nowym Testamencie”.

j00000004OB3v28_00000081
JPOL_E3_E4_Zadaniowo

Zadaniowo

Ćwiczenie 14

Wyszukaj w dowolnym źródle obraz Marca Chagallaj00000004OB3v28_000tp00EMarca Chagalla Pieśń nad Pieśniami i przyjrzyj się mu. Napisz – przywołując cytaty z biblijnej księgi – list Chagalla do przyjaciela. Wyjaśnij w nim powód takiego zatytułowania obrazu.

Ćwiczenie 15

Opisz dowolne dzieło malarskie, literackie lub filmowe poruszające tematykę miłosną. W opisie użyj cytatów z Pieśni nad Pieśniami i z Hymnu o miłości.

Ćwiczenie 16

Zapisz skojarzenia do słowa „miłość” i ułóż krzyżówkę – jak ją stworzyć, dowiesz się z instruktażowego filmu‑samouczka. Pamiętaj, że litery z hasła „miłość” mogą się znaleźć na początku, na końcu lub w środku wyrazów tworzących łamigłówkę.

RzUXSss5gKVZl1
samouczek - Jak zrobić krzyżówkę? Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0, muzyka: audiojungle.net.
R149DBnXzyp7J1
zadanie interaktywne
RV73JjuRGAoLb1
zadanie interaktywne
j00000004OB3v28_000tp00E