Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RHXZix8Cf5vMg

World War II – a repetition lesson

Soldier of the Polish Army and civilians in Warsaw, September 1939
Source: Julien Bryan, fotografia, Wikimedia Commons, licencja: CC 0.

Links to lessons: 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6

Links to the abstracts: 1, 2, 3, 4, 5, 6

You will learn
  • you will talk and discuss topics from the given themes;

  • you will consolidate the material from the lessons: „In the shadow of Hitler and Stalin. Totalitarianisms in inter‑war Europe”, „The Polish or September campaign”, „Poland under two occupants”, „The Warsaw Uprising”, „From Westerplatte to Hiroshima. World War Two Across the World”, „In the shadow of the Big Three. Polish interests during World War II”;

  • you will consolidate the vocabulary learned during the lesson.

Before the lesson

R1R2t2JWmYl8u
Arrange a crossword, whose main password will be related to the content of lesson: „In the shadow of Hitler and Stalin. Totalitarianisms in inter‑war Europe”

Repetition

Exercise 1

Listen to the recording and write down questions you could ask your friend or colleague to check if he understood the text read. Also note the expected answers.

RfD7nUr23VNhO
Nagranie dźwiękowe abstraktu.
R1UqadsmizPp0
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Exercise 2

Complete a multiple‑choice test question about the text below.

At the end of September 1939, Poland was divided between the Third Reich and the USSR. The Republic of Poland once again disappeared from the map. Both occupants began a mass terror against the Polish population, sending them to camps, deporting them deep into the country for forced labour, or simply murdering them. Both the Nazis and the communists exterminated the Polish leadership and intelligentsia. The symbols of Polish martyrdom were Palmiry and Katyń, where the occupants carried out mass executions. The fate of Polish JewsJewsJews, considered by the German authorities to be enemies, was also tragic. Some of the Polish leaders made their way to the West. In London, Polish government‑in‑exile was formed, led by General Władysław Sikorski, and then, after his death in an air crash, Stanisław Mikołajczyk. Some of the soldiers also evacuated. Poles fought on all fronts of the Second World War. The country created the Underground State, the structures of which were subordinate to the government in London. The armed force was the Union of Armed Struggle (later the Home Army).

R1HgOQGp6zbVw
Multiple-choice test question
Exercise 3
Complete the exercise. Match the states with their fronts.
Complete the exercise. Match the states with their fronts.
R1QsiESGPSvBV
Match the states with their fronts. The Western Front in Europe Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland The Eastern Front in Europe Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland The Italian front Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland The Far East Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland The Winter War in Finland Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland The Balkans Możliwe odpowiedzi: 1. Italy, 2. China, 3. Greece, 4. Yugoslavia, 5. The Netherlands, 6. Belgium, 7. USSR, 8. Bulgaria, 9. Japan, 10. France, 11. USSR, 12. Finland
R7cK33bAni0Eg
Exercise 4
Complete the sentences. Theoretically, Poland was among the winners of 1. World War II, 2. Germany, 3. Poland, 4. Tehran, 5. Poles. However, not 1. World War II, 2. Germany, 3. Poland, 4. Tehran, 5. Poles but the leaders of superpowers (United States, Soviet Unit and United Kingdom) decided about the post‑war shape of the country. At the conferences in 1. World War II, 2. Germany, 3. Poland, 4. Tehran, 5. Poles (1943), Yalta and Potsdam, it was agreed that Poland will be in the Soviet sphere of influence. The land lost to USSR in ZSRS has never come back to 1. World War II, 2. Germany, 3. Poland, 4. Tehran, 5. Poles. In return, Poland received – at the expense of 1. World War II, 2. Germany, 3. Poland, 4. Tehran, 5. Poles – Lower Silesia, Western Pomerania, Warmia and Masuria.
R6Ig5gUhJgGeK
Exercise 5
Match the pairs: English words and Polish definitions. Operation Tempest Możliwe odpowiedzi: 1. operacja militarna zorganizowana przez Armię Krajową przeciwko niemieckiemu wojsku w ostatnich dniach okupacji, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w styczniu 1944 r. i jej głównym celem było pokazanie władzy sowieckiej, że na wyzwolonych terenach gospodarzami są Polacy., 2. siły zbrojne Rosji Sowieckiej w latach 1918-22, od grudnia 1922 - 1991- Związku Sowieckiego., 3. marionetkowy i tymczasowy organ władzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej utworzony w 1944 r. utworzony i zdominowany przez komunistów. Działał pod ścisłą kontrolą Stalina., 4. zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa., 5. kryptonim daty wybuchu powstania warszawskiego wyznaczonego na wtorek 1 sierpnia 1944 r. na godz. 17:00. Red Army Możliwe odpowiedzi: 1. operacja militarna zorganizowana przez Armię Krajową przeciwko niemieckiemu wojsku w ostatnich dniach okupacji, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w styczniu 1944 r. i jej głównym celem było pokazanie władzy sowieckiej, że na wyzwolonych terenach gospodarzami są Polacy., 2. siły zbrojne Rosji Sowieckiej w latach 1918-22, od grudnia 1922 - 1991- Związku Sowieckiego., 3. marionetkowy i tymczasowy organ władzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej utworzony w 1944 r. utworzony i zdominowany przez komunistów. Działał pod ścisłą kontrolą Stalina., 4. zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa., 5. kryptonim daty wybuchu powstania warszawskiego wyznaczonego na wtorek 1 sierpnia 1944 r. na godz. 17:00. Polish Committee of National Liberation (PKWN) Możliwe odpowiedzi: 1. operacja militarna zorganizowana przez Armię Krajową przeciwko niemieckiemu wojsku w ostatnich dniach okupacji, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w styczniu 1944 r. i jej głównym celem było pokazanie władzy sowieckiej, że na wyzwolonych terenach gospodarzami są Polacy., 2. siły zbrojne Rosji Sowieckiej w latach 1918-22, od grudnia 1922 - 1991- Związku Sowieckiego., 3. marionetkowy i tymczasowy organ władzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej utworzony w 1944 r. utworzony i zdominowany przez komunistów. Działał pod ścisłą kontrolą Stalina., 4. zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa., 5. kryptonim daty wybuchu powstania warszawskiego wyznaczonego na wtorek 1 sierpnia 1944 r. na godz. 17:00. Uprising Możliwe odpowiedzi: 1. operacja militarna zorganizowana przez Armię Krajową przeciwko niemieckiemu wojsku w ostatnich dniach okupacji, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w styczniu 1944 r. i jej głównym celem było pokazanie władzy sowieckiej, że na wyzwolonych terenach gospodarzami są Polacy., 2. siły zbrojne Rosji Sowieckiej w latach 1918-22, od grudnia 1922 - 1991- Związku Sowieckiego., 3. marionetkowy i tymczasowy organ władzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej utworzony w 1944 r. utworzony i zdominowany przez komunistów. Działał pod ścisłą kontrolą Stalina., 4. zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa., 5. kryptonim daty wybuchu powstania warszawskiego wyznaczonego na wtorek 1 sierpnia 1944 r. na godz. 17:00. W Hour Możliwe odpowiedzi: 1. operacja militarna zorganizowana przez Armię Krajową przeciwko niemieckiemu wojsku w ostatnich dniach okupacji, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w styczniu 1944 r. i jej głównym celem było pokazanie władzy sowieckiej, że na wyzwolonych terenach gospodarzami są Polacy., 2. siły zbrojne Rosji Sowieckiej w latach 1918-22, od grudnia 1922 - 1991- Związku Sowieckiego., 3. marionetkowy i tymczasowy organ władzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej utworzony w 1944 r. utworzony i zdominowany przez komunistów. Działał pod ścisłą kontrolą Stalina., 4. zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa., 5. kryptonim daty wybuchu powstania warszawskiego wyznaczonego na wtorek 1 sierpnia 1944 r. na godz. 17:00.

Keywords

Hitler, Stalin, totalitarianism, occupation, World War II, September campaign, civil struggle, the Polish Underground State, Hiroshima, Big Three, Yalta, Churchill, Roosevelt

Glossary

Totalitarianism
Totalitarianism
RaGU26UAJn8I0
Nagranie słówka: Totalitarianism

Totalitaryzm – system rządów politycznych połączony z uzasadniającą jego istnienie ideologią, która głosi całkowite podporządkowanie jednostki i pełną kontrolę przez państwo społeczeństwa.

Hitlerjugend
Hitlerjugend
RHvWQLRygcEMy
Nagranie słówka: Hitlerjugend

Hitlerjugend – niemiecka, nazistowska organizacja młodzieżowa o charakterze paramilitarnym mająca służyć szkoleniu i rekrutowaniu przyszłych członków bojówek Oddziałów Szturmowych (SA).

Pioneer Organization
Pioneer Organization
RLA8aaYzqlazV
Nagranie słówka: Pioneer Organization

Pionierzy – sowiecka, komunistyczna organizacja skupiająca dzieci w ZSRS, jej celem było wychowanie młodych ludzi w ideach komunizmu oraz przygotowanie przyszłych kar dla partii komunistycznej.

Nazism
Nazism
RHN6weHD7qVpF
Nagranie słówka: Nazism

Nazizm – narodowy socjalizm, rasitowska, antydemokratyczna, antysemicka i antykomunistyczna ideologia stworzona i głoszona przez NSDAP – partię Adolfa Hitlera. Głosiła hasła wyższości rasy germańskiej nad innymi ludzmi.

Communism
Communism
R1QPFy4YqXUEZ
Nagranie słówka: Communism

Komunizm – ideologia głosząca powstanie jednej klasy społecznej, likwidację własności prywatnej i wspólny podział dóbr. Miała obalić istniejące ustroje polityczne i wprowadzić utopijny model państwa pozbawionego ucisku i wyzysku innych.

Fascism
Fascism
RygJ9DnshA9LZ
Nagranie słówka: Fascism

Faszyzm – doktryna polityczna i ustrojowa powstała na początku lat 20. XX we Włoszech. Głosiła kult państwa i solidaryzm społeczny, występując przeciwko demokracji, liberalizmowi i pluralizmowi politycznemu. Był ustrojem totalitarnym.

persecutions
persecutions
R6VZz7jFctm7Y
Nagranie słówka: persecutions

Prześladowania – celowe nękanie, szykanowanie i wyrządzanie krzywdy wybranym osobom lub grupie osób, którego celem jest ich upokorzenie lub wyniszczenie.

Kristallnacht
Kristallnacht
R16V3Gl8ze75S
Nagranie słówka: Kristallnacht

Noc kryształowa – Night of Broken Glass – pogrom Żydów w III Rzeszy sprowokowany i dokonany przy akceptacji władz nazistowskich w nocy z 9/10.11.1938 roku.

concentration camp
concentration camp
RpMoaEOHEVqv8
Nagranie słówka: concentration camp

Obóz koncentracyjny – odizolowane miejsce przetrzymywania znacznej liczby osób bez wyroku sądowego, które uznano za niepożądane lub niewygodne dla władz. Miał służyć izolacji, niewolniczej pracy i eksterminacji osób tam przebywających.

Gulag labour camps
Gulag labour camps
RqVhu0ijy367H
Nagranie słówka: Gulag labour camps

Gułag – system sowieckich obozów pracy przymusowej, w których zmuszano więźniów do niewolniczej pracy, powodując ich wyniszczenie i śmierć; nazwa pochodzi od pierwszych liter Głównego Zarządu Poprawczych Obozów Pracy ( z ros. Gławnoje uprawlenije isprawitielno‑trudowych łagieriej i kolonij).

war
war
RvuJMAFG0Zh90
Nagranie słówka: war

Wojna – konflikt zbrojny, walka między państwami, narodami lub innymi grupami, która prowadzi do realizacji ich celów.

campaign
campaign
RKkcNHQviRlV2
Nagranie słówka: campaign

Kampania – zaplanowane działania zbrojne (etap wojny), które odbywają się na jakimś terytorium o określonym czasie.

occupation
occupation
RjpQUKPWnbs8D
Nagranie słówka: occupation

Okupacja – czasowe zajęcie jakiegoś terenu (np. państwa) przez wrogie siły i wprowadzenie tam swojej władzy.

assault
assault
R1FAARtaCQHd6
Nagranie słówka: assault

Agresja – gwałtowny i niespodziewany atak na osobę lub państwo w celu obrabowania, pobicia (osoba) lub zagarnięcia jego terenów (państwo).

Allies
Allies
R1GQSQxdhpWHa
Nagranie słówka: Allies

Alianci – państwa walczące przeciwko Niemcom i ich sojusznikom podczas II wojny światowej Emigracja – emigration – wyjazd, opuszczenie kraju na jakiś czas lub na stałe, może być dobrowolna lub przymusowa.

Ribbentrop‑Molotov pact
Ribbentrop‑Molotov pact
R18v3hwUyl9oI
Nagranie słówka: Ribbentrop‑Molotov pact

Pakt Ribbentrop‑Molotov – porozumienie zawarte między ZSRS i III Rzeszą 23 sierpnia 1939 r., jego tajny protokół przewidywał m.in. podział ziem polskich.

Third Reich
Third Reich
RhvElcG91rC72
Nagranie słówka: Third Reich

III Rzesza – nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera w latach 1933‑1945.

The Soviet union
The Soviet union
R1UHSUlQd9GL0
Nagranie słówka: The Soviet union

Związek Sowiecki – Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, komunistyczne państwo istniejące w latach 1922‑1991na terenie Europy i Azji.

Nazi Germany
Nazi Germany
R1Vom1MXtFM1z
Nagranie słówka: Nazi Germany

Nazistowskie Niemcy – potoczna nazwa III Rzeszy pochodząca z ideologii nazistowskiej.

minor sabotage
minor sabotage
R1G1cqvVsgoHu
Nagranie słówka: minor sabotage

Mały sabotaż – akcje konspiracyjne przeprowadzane najczęściej przez młodzież w przeciwko okupantowi niemieckiemu. Należały do nich, m.in.: wypisywanie patriotycznych haseł i znaków, rozrzucanie ulotek, ośmieszanie okupanta czy wysyłanie ostrzeżeń.

General Government
General Government
RnV8b5ZvjEYcC
Nagranie słówka: General Government

Generalne Gubernatorstwo – utworzone na części ziem polskich, nie wcielonych do III Rzeszy jednostka terytorialna nad którą władzę cywilną i wojskową sprawowały hitlerowskie Niemcy.

captivity
captivity
R16ic0AgbKQNz
Nagranie słówka: captivity

Niewola – brak wszelkich wolności i niepodległości.

labour camp
labour camp
R1P6Lp4dV9AJm
Nagranie słówka: labour camp

Obóz pracy – miejsce przetrzymywania, w którym osoby zmuszane są do wykonywania pracy, często niewolniczej.

the Holocaust
the Holocaust
RAgflwHN90CP1
Nagranie słówka: the Holocaust

Holokaust – prześladowanie i zagłada kilku milionów Żydów, dokonana w czasie II wojny światowej przez Niemcy i wspierana przez ich sojuszników.

ghetto
ghetto
R1QgmfcmB5hBp
Nagranie słówka: ghetto

Getto – wydzielona część miasta przeznaczona do zamieszkania przez Żydów, utworzona przez władze III Rzeszy na terenach okupowanych. Mieszkający w niej Żydzi żyli w bardzo trudnych warunkach.

Jews
Jews
RD1ovWHA9iUyU
Nagranie słówka: Jews

Żydzi – członkowie narodu żydowskiego lub/i wyznawcy religii żydowskiej – judaizmu.

deportation
deportation
R13y1Ja0fOQT2
Nagranie słówka: deportation

Deportacja – przymusowe przesiedlenie (wywózka), najczęściej do odległego miejsca, połączone z ograniczeniem wolności.

gas chamber
gas chamber
R1HLqa3oRr8sd
Nagranie słówka: gas chamber

Komora gazowa – urządzenie do zabijania ludzi za pomocą trującego gazu. Miało postać szczelnie zamkniętego pomieszczenia, do którego przez specjalne otwory wpuszczano śmiercionośny gaz.

underground education
underground education
R1dSiti1dygN9
Nagranie słówka: underground education

Tajne komplety – określenie nielegalnych zajęć i wykładów organizowanych poza szkołami w okresie zaborów lub okupacji. Najczęściej odbywało się w prywatnych domach.

Polish Underground State
Polish Underground State
RYuNuV1LqwmJT
Nagranie słówka: Polish Underground State

Polskie Państwo Podziemne – istniejące w czasie II wojny światowej tajne struktury państwa polskiego na terenach okupowanych przez III Rzeszę i ZSRS. Istniało od 27 września 1939 do 1 lipca 1945 roku.

Front
Front
R1B316lIjsjlF
Nagranie słówka: Front

Front – terytorium, na którym walczą ze sobą wrogie armie.

rise
rise
Rl41d13geSD7D
Nagranie słówka: rise

Powstanie – zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa.

Gray ranks
Gray ranks
RGYmLxdWPq7lF
Nagranie słówka: Gray ranks

Szare szeregi – konspiracyjny kryptonim harcerzy zrzeszonych w Związku Harcerstwa Polskiego w okresie II wojny światowej. W swoich działaniach współpracowali z Armią Krajową oraz władzami rządu na uchodźctwie.

Surrender
Surrender
R1E3gg86Td5cv
Nagranie słówka: Surrender

Kapitulacja – poddanie się części lub całości wojska przeciwnikowi. Może być bezwarunkowa lub pod pewnymi wcześniej ustalonymi warunkami. Najczęściej kończy konflikt zbrojny.

Landing operation
Landing operation
Ri3iDYaPcFuDi
Nagranie słówka: Landing operation

Desant – działania taktyczne wojsk polegające na przeniesieniu własnych oddziałów na teren wroga, w celu opanowania strategicznego terenu.

Propaganda
Propaganda
R14nNeySGlAj2
Nagranie słówka: Propaganda

Propaganda – celowe działania, które mają doprowadzić do określonych zachować i poglądów. Służy ona do upowszechnienia dogodnych informacji dla nadawcy. W języku potocznym synonim kłamstwa i manipulacji.

Blitzkrieg
Blitzkrieg
RFhkAcaugfOxU
Nagranie słówka: Blitzkrieg

Blitzkrieg – inaczej wojna błyskawiczna, termin oznaczający szybki i zmasowany atak siłami zbrojnymi, najczęściej wszystkich typów (lotnictwo, marynarka, wojska lądowe), w celu zajęcia kraju.

Offensive
Offensive
R1YeshttOm0gs
Nagranie słówka: Offensive

Ofensywa – gwałtowne uderzenie w przeciwnika, mające na celu przełamanie jego obrony i wdarcie się w głąb jego wojska lub terenu.

Carpet bombing
Carpet bombing
R3z8akSaL2eLl
Nagranie słówka: Carpet bombing

Naloty dywanowe – zmasowany atak bombowy mający na celu całkowite zniszczenie danego obszaru lub celu, bez wybierania konkretnych obiektów. Taktyka ta była stosowana głównie podczas II wojny światowej.

Kamikaze
Kamikaze
R1XtwDCI1srYP
Nagranie słówka: Kamikaze

Kamikadze – formacje japońskich jednostek lotniczych z okresu II wojny światowej, pilotujące specjalnie przygotowane samoloty, których celem był samobójczy atak na przeciwnika.

camps
camps
R1en890yQVbTA
Nagranie słówka: camps

Łagry – obozy pracy przymusowej w Związku Sowieckim, w których więźniowie wykonywali ciężką i często niebezpieczną pracę, prowadzącą do ich fizycznego i psychicznego wyniszczenia, a w konsekwencji śmierci.

The Katyn Massacre
The Katyn Massacre
R6ZdrmMHEuCWH
Nagranie słówka: The Katyn Massacre

Zbrodnia katyńska -- zbrodnia popełniona przez policję polityczną Związku Sowieckiego na Polakach wiosną 1940 roku. Wzięci do niewoli Polacy (ponad 21 tys. ludzi) uznani za „wrogów władzy sowieckiej” zostali zamordowani strzałem w tył głowy. Jednym z miejsc mordu był Katyń. Przez 50 lat (1940‑1990) władze ZSRS zaprzeczały swojej odpowiedzialności za ten czyn.

Big Three
Big Three
RJKq7XPBf17HJ
Nagranie słówka: Big Three

Wielka Trójka – określenie przywódców mocarstw alianckich podczas II wojny światowej (Stanów Zjednoczonych – Roosevelt; Wielkiej Brytanii – Churchill; ZSRS - Stalin), którzy omawiali sprawy wojenne i kształt przyszłego świata na konferencjach międzynarodowych w Teheranie (1943), Jałcie i Poczdamie (obie 1945).