Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R7LZYC7ppCFy9

0884 Z jakich kwarków składa się proton, a z jakich neutron?

Zderzacz hadronów. Źródło CERN

Czy to nie ciekawe?

Proton i neutron to składniki wszystkich jąder atomowych we Wszechświecie. Obie cząstki mają podobne rozmiary i masy oraz podobną strukturę. W ich skład wchodzą trzy kwarki. Proton składa się z dwóch kwarków górnych i jednego dolnego, neutron z dwóch kwarków dolnych i jednego górnego. Cząstki te różnią się zatem jednym kwarkiem. Ta z pozoru drobna różnica w budowie protonu i neutronu ma ogromne konsekwencje - to z jej powodu proton jest cząstką dodatnio naładowaną, a neutron jest elektrycznie obojętny. Również z tej jednej różnicy wynika, że na zewnątrz jądra atomowego proton jest cząstką stabilną, a neutron ulega przemianie średnio po czasie około 15 minut.

Twoje cele

W tym e‑materiale:

  • dowiesz się, jakie są cechy wspólne protonu i neutronu,

  • poznasz kwarkową strukturę nukleonów,

  • zrozumiesz, dlaczego proton ma dodatni ładunek elektryczny, a neutron jest cząstką obojętną,

  • oszacujesz masy konstytuentne kwarków ud,

  • poznasz i ocenisz argumenty za stabilnością protonu,

  • zrozumiesz, dlaczego neutron jest cząstką nietrwałą.