Schyłek średniowiecza przyniósł odkrycie najlepszych prac matematycznych starożytności (przede wszystkim Archimedesa oraz dzieł Platona), co spowodowało obalenie dotychczasowej dominacji filozofii Arystotelesa. Jednocześnie za sprawą takich uczonych jak Roger Bacon istotne miejsce w badaniach naukowych zaczęły zdobywać metody eksperymentalne. W późnym średniowieczu głównymi ośrodkami nauki i wymiany myśli stały się uniwersytety. Wydarzeniami, bez których trudno wyobrazić sobie tak radykalne przyspieszenie rozwoju nauki, jakie miało miejsce w okresie rewolucji naukowej, były wynalezienie druku i rozpowszechnienie produkcji papieru. Dzięki nim zwiększyła się dostępność książek, ponieważ nagle zwielokrotniła się liczba ich egzemplarzy, a cena uległa obniżeniu. Ponadto radykalnie skrócił się czas niezbędny do wymiany myśli i rozpowszechnienia się nowinek naukowych.