Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R8uUxmO0fODsg
Zdjęcie przedstawia ścianę. Na jej części widać cegły połączone zaprawą.

Czym jest to, co jest? Umiarkowany dualizm Arystotelesa

Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Charles Reznikoff Co robisz na naszej ulicy?

Na stercie cegieł i tynku leży 
belka, nadal pozostając sobą pośród gruzu

reznikoff Źródło: Charles Reznikoff, Co robisz na naszej ulicy?, tłum. Piotr Sommer, Poznań 2019, s. 63.

Żeby odpowiedzieć na tytułowe pytanie – czym jest to, co jest – skupimy się na początku na bardziej konkretnej kwestii – czym jest dom? Jak myślisz, czy możemy uznać, że wiersz amerykańskiego poety Charlesa Reznikoffa przedstawia dom? Można przecież powiedzieć, że wszystko jest sumą swoich elementów – a zatem dom to belki oraz cegły, nieważne jak ułożone. Sam poeta chyba by się z tym nie zgodził – bo chociaż drewniana belka pozostaje sobą, to cała murowana konstrukcja budynku jest już tylko stertą gruzu. Więc być może to sposób ułożenia materiałów budowlanych jest tu najważniejszy? Jak to – dom to tyle, co jego projekt na papierze? Na pewno nie – w takim domu nikt nie zamieszka. A zatem czy możemy uznać, że dom to połączenie projektu, cegieł i drewna? Zaraz, zaraz – przecież projekt istnieje wcześniej, niż gotowy budynek. Czy nie doszliśmy właśnie do zaskakującego wniosku, że dom bardziej dzieje się, niż stoi, jak podobne mu obiekty? Podnosimy teraz takie same problemy, jakie stawiał sobie Arystoteles ze Stagiry (384–322 p.n.e.), kiedy zastanawiał się nad tym, czym jest przyroda oraz natura rzeczy.

Twoje cele
  • Przeanalizujesz pojęcie substancji Arystotelesa na przykładzie domu.

  • Wykażesz, na czym polega związek między pojęciami materii i formy oraz potencji i aktu u Arystotelesa.

  • Wyjaśnisz, dlaczego umiarkowany dualizm Arystotelesa jest kompromisem między naturalizmem i antynturalizmem oraz wariabilizmem i statyzmem.