Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RsCSG6nXhO1TH
Ilustracja okładkowa (poglądowa) przedstawia zdjęcie, na którym widoczny jest szczyt masztu telekomunikacyjnego. Na słupie zbudowanym ze stalowych konstrukcji znajdują się dwie poziome platformy w kształcie ośmiokątów foremnych. Platformy wykonane są z żelaznych profili a przestrzeń pomiędzy nimi wypełniona jest kratownicami. Platformy widoczne są jedna nad drugą. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Wytwarzanie i odbiór fal elektromagnetycznych (radiowych)".

Wytwarzanie i odbiór fal elektromagnetycznych (radiowych)

Źródło: dostępny w internecie: https://pxhere.com/en/photo/1041288 [dostęp 15.07.2022].

Czy to nie ciekawe?

Chciałoby się westchnąć: szkoda, że Maxwell tego nie widzi! Wykorzystujemy jego odkrycie z pełnym rozmachem – pod ręką mamy nadajnik i odbiornik fal radiowych w jednym niewielkim urządzeniu i stale (niektórzy nadmiernie) z niego korzystamy. Mowa oczywiście o telefonie komórkowym.

Maxwell odkrył falę elektromagnetyczną w 1864 roku, rozważając równania opisujące elektromagnetyzm. Nie dożył eksperymentalnego potwierdzenia swojej teorii. Dokonał tego Heinrich Hertz w roku 1887 (zobacz Rys. a.).

RxSADRsTCUmZ0
Rys. a. Heinrich Hertz.
Źródło: Robert Krewaldt, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Heinrich_Rudolf_Hertz.jpg [dostęp 15.07.2022], domena publiczna.

Wykonał eksperyment, który dalej w e‑materiale opiszemy, ale w tym miejscu powiemy tylko, że eksperyment jest na tyle prosty, że możemy go powtórzyć w swojej kuchni. Bowiem podczas zapalania gazu często używamy piezoelektrycznego iskrownika, takiego jak przedstawiony na Rys. b., albo wbudowanego w kuchenkę. Jeśli wytworzymy w nim iskrę, to w pobliskim włączonym radioodbiorniku usłyszymy zakłócenie w postaci trzasku. To znak, że właśnie odebraliśmy falę elektromagnetyczną wytworzoną w momencie pojawienia się iskry elektrycznej.

R1HzAqPkzknQq
Rys. b. Zapalnik iskrowy gazu.
Źródło: dostępny w internecie: https://www.freepik.com/premium-photo/green-multipurpose-lighter-with-fire-woman-s-hand-isolated-white-surface_8309985.htm [dostęp 15.07.2022].
Twoje cele

W tym e‑materiale:

  • Dowiesz się, w jaki sposób Heinrich Hertz potwierdził eksperymentalnie hipotezę Maxwella o istnieniu fali elektromagnetycznej,

  • Zrozumiesz, w jaki sposób można łatwo „powtórzyć” eksperyment Hertza za pomocą iskrownika i neonówki,

  • Pogłębisz rozumienie mechanizmu rozchodzenia się fali elektromagnetycznej,

  • Lepiej zapoznasz się ze strukturą fali radiowej.