Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1CPwNF6biB17
Ilustracja przedstawia Nerona oglądającego płonący Rzym. Na pierwszym planie bohater sceny, czyli Neron. Spogląda zza muru. Przyodziany w piękne, miękkie szaty, na głowie ma wianek ze świeżych różowych kwiatów. Pod jego nogami tłum ludzi, jakby czekał na zbawienną nowinę. W tle płonące czerwone od ognia miasto. Kłęby dymu zamazują horyzont.

Kryzys cesarstwa

Neron ogląda płonący Rzym. Carl Theodor von Piloty, ok. 1861 r.
Źródło: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Za panowania Marka Aureliusza tuż przy granicy cesarstwa powstał potężny związek plemienny germańskich Markomanów i Kwadów. Germanie zaatakowali limes, przekroczyli go i po pokonaniu wojsk strzegących granicy wdarli się do Italii, która przez blisko 300 lat, od czasów najazdu Cymbrów i Teutonów u schyłku II w. p.n.e., nie widziała zewnętrznego wroga. Aby odeprzeć najazd, Marek Aureliusz musiał zmobilizować siły całego państwa.

Wojna przeciągała się, skarb opustoszał i chcąc kontynuować walkę, cesarz musiał sprzedać część swojego majątku. Zwycięstwo nad Markomanami i Kwadami osiągnięto kosztem ogromnego wysiłku militarnego i finansowego. Nie zmieniło to ogólnie niekorzystnej sytuacji po drugiej stronie europejskiego limesu. Klęska najeźdźców nie oznaczała końca kłopotów z Germanami.

R1N46an6phA1o1
  Linia czasu przedstawia: 27 r. p.n.e. rozpoczęcie okresu cesarstwa w Rzymie (Imperium Romanum), 161- 180 r. n.e. rządy Marka Aureliusza w Rzymie, 193‑211 r. n.e. rządy Septymiusza Sewera w Rzymie, 212 r. n.e. nadanie obywatelstwa rzymskiego całej wolnej ludności przez Karakallę, 260 r. n.e. zaatakowanie cesarstwa prze Persję, 235- 284 r. n.e. okres wojen domowych w Rzymie, 284- 305 r. n.e. panowanie Dioklecjana w Rzymie, 306 r. n.e. ogłoszenie Konstantyna Wielkiego cesarzem Zachodniego Rzymu.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Przeanalizujesz, dlaczego wzrost liczebności i znaczenia armii broniącej granic imperium mógł paradoksalnie zagrozić jego istnieniu.

  • Wyjaśnisz, w jaki sposób cesarze rzymscy starali się wyprowadzić państwo z kryzysu.

  • Ustalisz, czym była tetrarchia i czy mogła stanowić rozwiązanie problemów Rzymu.