Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1Gxrfng18SXy
Ilustracja przedstawia fragment starożytnej rzeźby antycznej. Rzeźba wykuta została w kamieniu. Rzeźba przedstawia trzy postacie rzymian. Trzech stojących mężczyzn. Środkowy ma hełm na głowie i włócznie w ręku, nad głową mężczyzny po lewo ktoś trzyma wieniec laurowy.

Oktawian August: genialny mąż stanu czy cyniczny tyran?

Fragment starożytnej rzymskiej kamei z początku I w. n.e. zwanej Gemmą Augusta. Jedna pieczołowicie wyrzeźbionych w kamieniu scen przedstawia tronującego Oktawiana Augusta w otoczeniu rzymskich bogów.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
RcG0WiFg7bREA1
Podobizna młodego Gajusza Oktawiusza, zwanego w przyszłości Oktawianem Augustem, z ok. 30 r. p.n.e.
Źródło: domena publiczna.

Gajusz Oktawiusz, przybrany syn zamordowanego w 44 r. p.n.e. Juliusza Cezara, okazał się godnym przejęcia po nim władzy. Adoptowany na mocy testamentu Cezara przybrał miano Gajusz Oktawian (Caius Iulius Caesar Octavianus). W ciągu kilkunastu lat zdołał pomścić śmierć ojca oraz wyeliminować politycznych rywali. Do 27 r. p.n.e. w jego rękach znalazła się władza praktycznie absolutna, której nagle… zdecydował się pozbyć. Na forum senatu, w imię ideałów republikańskich, złożył swoje wszystkie uprawnienia, aby wycofać się w zacisze życia rodzinnego. Poruszeni senatorowie postanowili ubłagać Oktawiana, aby jednak zmienił zdanie. Zaklinali go usilnie, wielokrotnie i manifestacyjnie, odwołując się do poczucia odpowiedzialności wodza oraz miłości do restytuowanej dopiero co republiki. Ostatecznie zwycięzca spod Akcjum dał się uprosić pod warunkiem podzielenia się władzą z senatem. W zamian za taką „wspaniałomyślność” rzymska rada starszych odwdzięczyła się Oktawianowi nadaniem mu przydomka Augustus, co znaczy „wywyższony przez bóstwo”. W tym samym dniu senat nadał mu w ramach swoich kompetencji gigantyczną prowincję prokonsularną stanowiącą większość rzymskiego imperium, w której Oktawian miał sprawować władzę najwyższą. Tak zaczynał się pierwszy i bodaj najbardziej spektakularny akt „komedii republiki” odegranej przez przybranego syna Cezara.

R18szMt1kfAVV1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 60 rok przed naszą erą Zawiązanie pierwszego triumwiratu. 44 rok przed naszą erą Śmierć Juliusza Cezara, przejęcie władzy przez Gajusza Oktawiana. 43 rok przed naszą erą Zawiązanie drugiego triumwiratu. 31 rok przed nasza erą Bitwa morska pod Akcjum. 30 rok przed naszą erą Śmierć Marka Antoniusza oraz Kleopatry. 27 rok przed naszą erą Uzyskanie tytułu Augusta (cesarza) przez Oktawiana. 27 rok przed nasza erą Koniec republiki i początek okresu cesarstwa (Imperium Romanum). 14 rok przed naszą erą Śmierć Oktawiana Augusta.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Dowiesz się, jak wiele treści propagandowych może się zmieścić na jednym cesarskim pancerzu.

  • Rozstrzygniesz, czy określenie komedia republiki jest słuszne.

  • Wyjaśnisz, w jaki sposób przy zachowaniu pozorów istnienia republiki udawało się Oktawianowi Augustowi sprawować rządy absolutne.