Jak zostaniemy potraktowani w sądzie? Czy będziemy mogli piastować wyższe urzędy? Jak się ubierzemy i jak będziemy spędzać wolny czas? Wszystkie te sprawy w średniowieczu regulowała przynależność stanowa. To ona określała pozycję prawną, społeczną i ekonomiczną człowieka, jego prawa i obowiązki, to, co wolno mu było robić, a czego nie, w jaki sposób myślał i jakie miał perspektywy na przyszłość. Przynależność do stanu zależała od urodzenia. Jeśli ktoś urodził się chłopem, to niezależnie od swoich zdolności, ambicji, bogactwa miał bardzo ograniczone możliwości rozwoju.

Podział na stany był najbardziej podstawowym dla społeczeństwa średniowiecznego, ale nie jedynym. Nakładał się on na inne podziały np. na podział terytorialny. Ludzie z różnych stanów na co dzień żyli obok siebie, tworzyli wspólnoty, często przebiegające wbrew podziałom stanowym.