Wiosną 1940 r. funkcjonariusze sowieckiej policji politycznej NKWD dokonali masowych mordów na polskich jeńcach: oficerach, urzędnikach państwowych, inteligencji. Decyzje o dokonaniu zbrodni zapadły na najwyższych szczeblach władzy w Moskwie. Sowieci uznali bowiem elitę społeczeństwa polskiego za „wrogów ludu”, których jako nieprzejednanych przeciwników władzy komunistycznej należy fizycznie zlikwidować. W rezultacie życie straciło co najmniej 21 768 obywateli Polski.

Najbardziej znanym i najwcześniej odkrytym miejscem kaźni polskich elit i inteligencji stała się miejscowość Katyń w pobliżu miasta Smoleńsk. Z tej przyczyny całość zbrodni sowieckiej na Polakach nazywamy ogólnie zbrodnią katyńską, mimo iż egzekucje odbywały się jeszcze w kilku innych miejscach na obszarze współczesnej Rosji, Ukrainy i Białorusi. Odpowiedzialni za ten potworny mord nigdy nie ponieśli konsekwencji swoich czynów, rodziny zaś ofiar katyńskich przez całe dziesięciolecia zmuszone były ukrywać prawdę o ich tragedii, która jednocześnie stała się symbolem dramatycznych powojennych losów całego narodu polskiego.