Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1URowSwymxrI1

Współczesna muzyka cz.2

Ważne daty

koniec XIX w. – powstanie gatunku Blues

początek XX w. – powstanie gatunku Country

początek lat 10. - XX wieku - powstanie gatunku Jazz

lata 40. XX wieku – powstanie gatunku Rock'n'roll

lata 40. XX w. – kształtowanie się gatunku Rock

lata 50. XX wieku – powstanie gatunku Doo wop

koniec lat 50. XX wieku – powstanie gatunku Funk

Koniec lat 50. XX wieku – powstanie gatunku Soul

lata 50. XX wieku – powstanie gatunku Pop

lata 70. XX wieku – powstanie gatunku Rap

1992 – powstanie gatunku Trance

1

Scenariusz dla nauczyciela

RHvhyyFozkWVg

Pobierz załącznik

Scenariusz zajęć do pobrania
Plik PDF o rozmiarze 64.72 KB w języku polskim

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:

1) zna dwudziestowieczne dzieła reprezentujące różne dziedziny sztuki (literaturę, architekturę, plastykę, muzykę, teatr, fotografię, film, sztukę nowych mediów) i dostrzega związki pomiędzy nimi;

5) charakteryzuje podstawowe media kultury (słowo, obraz, dźwięk, widowisko);

6) wymienia różne formy mediów kultury (słowo mówione, pismo, książka, obraz malarski, fotografia, film, program telewizyjny, spektakl teatralny) oraz użycia (nowe media, media masowe, media interaktywne, multimedia).

Nauczysz się

przedstawiać gatunki muzyczne;

wymieniać najważniejszych twórców muzyki;

rozróżniać jaki gatunek prezentuje dany utwór muzyczny;

porównywać i analizować teksty kultury, jakimi są utwory muzyczne.

Współczesne gatunki muzyczne

Pop to gatunek opisujący całość muzyki popularnej tzw. mainstreamu, czyli tego wszystkiego co usłyszeć można w największych rozgłośniach radiowych czy telewizji. Jest to najczęściej bardzo prosta, rytmiczna muzyka dla masowego słuchacza. Utwory te mają chwytliwe refreny, ułatwiające ich zapamiętywanie.

Przedstawiciele:

  • Britney Spears

R4rwL4vFo9aFq1
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu piosenkarki – Britney Spears. Na pierwszym planie znajduje się blond włosa kobieta ubrana w czerwony, skąpy strój, jedną rękę opiera o biodro, a drugą rękę ma podniesioną nad głowę. Obok piosenkarki widoczne są tancerki (po dwie z lewej i prawej strony), oraz dwóch tancerzy znajdujących się za piosenkarką. W tle widoczny jest DJ. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Britney Jean Spears (ur. 2 grudnia 1981 r.) – amerykańska piosenkarka muzyki pop, tancerka i aktorka. Została nazwana „Księżniczką Popu”. W przemyśle rozrywkowym zadebiutowała w 1992 r. Jej płyty w latach 90. XX w. rozeszły się w wielomilionowych nakładach
Britney Spears, vanityfair.com, CC BY 3.0
  • Michael Jackson

R19gHSVmzttt71
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu piosenkarza – Michaela Jacksona. Na pierwszym planie znajduje się czarnoskóry mężczyzna, ubrany w czarne skórzane spodnie, złoty pas, kolorową, błyszczącą kurtkę ze złotymi zdobieniami. Piosenkarz ma długie czarne włosy, obok ust widoczny jest mikrofon. W tle widoczny jest inny mężczyzna ubrany na czarno – tancerz. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Michael Joseph Jackson (ur. 29 sierpnia 1958 r., zm. 25 czerwca 2009 r.) – amerykański muzyk, tancerz, aktor, kompozytor, autor tekstów. Zyskał przydomek „Króla Popu”. Jeden z najlepszych artystów popowych. Przyczynił się do rozwoju sztuki wideoklipów (nowatorskie, jak na lata 80. XX w. klipy powstały m.in. do utworów „Bille Jean” czy „Thirller”.
Michael Jackson, przeambitni.pl, CC BY 3.0
  • Madonna

R1RkHopp8100D1
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu piosenkarki – Madonny. Zdjęcie zostało wykonane na niebieskim tle, kobieta znajduje się w centrum fotografii, ubrana w czarny kostium, z błyszczącymi kryształkami na biuście i bokach, oraz od pasa w dół. Z bocznych stron stroju wychodzą sznurki, które wyglądają jak pawi ogon. Kobieta ma blond włosy zaczesane na bok, przy jej ustach widoczny jest mikrofon. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Madonna, właśc. Madonna Louise Ciccone (ur. 16 sierpnia 1958 r.) – amerykańska piosenkarka popowa, kompozytorka, autorka tekstów, producentka muzyczna, tancerka, aktorka. Jedna z ikon popkultury, znana z licznych kontrowersji. Zyskała przydomek „Królowej Popu”, co odzwierciedla jej pozycję w przemyśle muzycznym. Sprzedała największą ilość płyt wśród kobiet.
Madonna, billboard.com, CC BY 3.0

Rock 'n' roll to gatunek muzyczny, będący podstawą, na której narodził się klasyczny rock. Styl ten miał ogromny wpływ, nie tylko na muzykę, ale także na aspekty społeczne. Połączył on dwa światy, białych mieszkańców z grupami Afroamerykanów, dotąd tak mocno podzielonych. Rock 'n' roll wprowadził typową konfigurację instrumentów obecną w rocku: wokalista, gitara prowadząca, gitara rytmiczna, perkusja i bas. Artyści poruszali liczne tematy, w tym te, uznawane w konserwatywnym społeczeństwie Ameryki lat 50. XX w. za nieodpowiednie, co sprawiło, że rock'n'roll przez wielu uznawany był za muzykę diabła.

Przedstawiciele:

  • Chuck Berry

RYaL8KMiSmfQy1
Czarnobiała fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu Chucka Berrego. Na pierwszym planie znajduje się czarnoskóry piosenkarz ubrany w czarne spodnie, czarną marynarkę, białą koszulę z krawatem. Piosenkarz stoi w szerokim rozkroku, obie ręce trzyma na gitarze, z której wychodzi kabel zasilający. Na drugim planie widoczny jest czarnoskóry perkusista. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Chuck Berry, właśc. Charles Edward Anderson Berry (ur. 18 października 1926 r., zm. 18 marca 2017 r.) – amerykański muzyk, kompozytor piosenek, wokalista, gitarzysta. Jest uważany za jednego z pionierów rock and rolla i najwybitniejszych gitarzystów wszech czasów.
Chuck Berry, timedotcom.files.wordpress.com, CC BY 3.0
  • Bo Diddley

R1Flu4UGGLNy31
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment występu Bo Diddley’a w studiu nagraniowym. Czarnoskóry muzyk ubrany jest w czarny melonik, szary garnitur oraz szarą koszulę, a na nosie ma okrągłe okulary. Muzyk wykonuje utwór na siedząco, obie ręce trzyma na instrumencie - o kwadratowym pudle, z wyglądu przypominającym gitarę. W tle widoczne są nogi – obserwujących koncert. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Ellas Otha Bates McDaniel, znany jako Bo Diddley (ur. 30 grudnia 1928 r., zm. 2 czerwca 2008 r.) – afroamerykański muzyk, śpiewak, skrzypek i gitarzysta, przedstawiciel elektrycznego bluesa, rock and rolla i rhythm and bluesa. Jego twórczością inspirował się Jimi Hendrix.
Bo Diddley, wennermedia.com, CC BY 3.0
  • Elvis Presley

RbXBZ9CynW7oO1
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Elvisa Presley’a w czasie wykonywania utworu. Piosenkarz stoi w centrum fotografii – ubrany jest w czarne spodnie, czarną kurtkę z numerem więźnia oraz czarno-białą koszulkę stylizowaną na więzienną. Muzyk stoi w rozkroku, za jego plecami widoczne są więzienne kraty. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Po śmierci Presleya, prezydent USA Jimmy Carter powiedział: „Jego muzyka, jego osobowość zmieniły oblicze amerykańskiej kultury. Elvis Presley był symbolem buntowniczego ducha naszego narodu”.
Elvis Presley, 1957, Library of Congress, wikimedia.org, domena publiczna

Rock to gatunek, który wywodzi się rock and rolla, czerpiący także z Rythm&Bluesa czy nawet jazzu. Obecnie pojęcie to jest bardzo zróżnicowane, obejmuje wiele podgatunków muzycznych, w tym rock alternatywny, indie rock, rock progresywny czy punk rock. Można jednak wyróżnić kilka cech wspólnych i charakterystycznych dla głównego nurtu. Brzmienie oparte jest na gitarach, zarówno akustycznych jak i elektrycznych. Ważnym elementem jest również perkusja, która z wyrazistym wokalem tworzy mocne i silne brzmienie.

Przedstawiciele:

  • U2

RuOFB7ubKjZHn1
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu zespołu U2. Zespół składa się z czterech członków, dwóch gitarzystów, wokalisty (który stoi pomiędzy gitarzystami) oraz perkusisty, który znajduje się za wokalistą. Koło lewego gitarzysty widoczne jest urządzenie do wytwarzania dymu. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. U2 jest irlandzkim zespołem rockowym, który powstał w Dublinie w 1976 r. W jego skład wchodzą: Bono, The Edge, Adam Clayton i Larry Mullen.
U2, trbimg.com, CC BY 3.0
  • AC/DC

  • Queen

  • Jimi Hendrix

RsY2u68MH3xVx1
Fotografia nieznanego autora przedstawia fragment koncertu Jimiego Hendrixa. Czarnoskóry muzyk stoi na scenie, która znajduje się w hali. Hendrix na głowie ma żółtą opaskę, ubrany jest w żółtą koszulę na której widoczne są różnokolorowe kwiaty, zielone spodnie oraz czarny pas. W obu dłoniach trzyma gitarę elektryczną. Obok stoi mikrofon. W tle widoczna jest publiczność słuchająca koncertu. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Jimi Hendrix, właśc. James Marshall Hendrix (ur. 27 listopada 1942 r., zm. 18 września 1970 r.) – amerykański gitarzysta, wokalista, kompozytor, autor tekstów. Uważany za najwybitniejszego gitarzystę rockowego w historii.
Jimi Hendrix, kupbilecik.pl, CC BY 3.0
  • The Beatles

R1VGDpy4bKGqy1
Czarnobiała fotografia przedstawia fragment występu zespołu The Beatlles w amerykańskiej telewizji. Na fotografii znajdują się czterej młodzi mężczyźni, oraz jeden starszy w prawym rogu zdjęcia. Wszyscy młodzi mężczyźni podskakują. Pierwszy od lewej, trzeci oraz czwarty mają w dłoniach instrumenty. Drugi od lewej nie posiada żadnego instrumentu. W tle widoczne są stoły, głośniki oraz kurtyna. Na podłodze znajdują się przewody. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. The Beatles – brytyjski zespół rockowy założony w 1960 r. w Liverpoolu. W skład zespołu wchodzili: John Lennon, Paul McCartney, George Harrison oraz Ringo Starr. The Beatles są uważani za jeden z najważniejszych zespołów w historii muzyki rockowej. Początkowo grali rock’n’roll, by później czerpać z takich gatunków jak hard rock, psychodeliczny rock, pop barokowy, blues, a także utwory awangardowe.
The Beatles, media.npr.org, CC BY 3.0
  • Patti Smith

RSkcq2QLslQSU11
Ilustracja interaktywna przedstawia okładkę pierwszej płyty Patti Smith nazwanej „Horses”. Piosenkarka ma długie czarne włosy, białą koszulę, spódnicę z szelkami, przez ramię ma przerzuconą marynarkę. Oparta jest o białą ścianę. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Patti Smith urodziła się 30 grudnia 1946 r. w Chicago. Jest wokalistką, pisarką, poetką, artystką wizualną. Nazywana Pierwszą Damą Rocka, Matką Chrzestną Punk Rocka. Zaliczana do najwybitniejszych artystek rockowych. Początkowo zajmowała się teatrem, poezją i performancem. Zadebiutowała w 1975 r. albumem „Horses”, na którym znalazł się utwór „Gloria”, rozpoczynający się od słynnych słów: „Jesus died for somebody's sins but not mine”. Zdjęcie na okładkę albumu, które jest uznawane za jedno z najlepszych portretów kobiecych, wykonał Robert Mappelthorpe. Sama płyta jest zaliczana do najważniejszych płyt rockowych. Utwory Smith łączą punk rocka z intelektualnymi tekstami i poezją. W 1977 r. wielką popularność przyniósł jej utwór „Because the Night”, który odrzucił Bruce Springsteen. Wydała kilka książek, do najważniejszych można zaliczyć „Just Kids” („Poniedziałkowe dzieci”, Wydawnictwo Czarne), która jest autobiografią Smith, ale skupioną na jej związku i przyjaźni z Mappelthorpem. Za „Just Kids” została uhonorowana m.in. nagrodą „National Award Book.” W 2016 r. odbierała w imieniu Boba Dylana Literacką Nagrodę Nobla.
Okładka pierwszej płyty Patti Smith „Horses”, vogue.com, CC BY 3.0

Soul to gatunek muzyczny powstały w Stanach Zjednoczonych na przełomie lat 50. i 60. XX w. i wywodzący się z Rhythm&Bluesa. Soul, w szczególności na początku, czerpał z muzyki gospel, będąc niejako jej świeckim odpo‑wiednikiem. Jak sama nazwa wskazuje – soul (ang. dusza), miał skupiać się na emocjach i poruszać słuchacza. Muzycznie, czerpał z tradycyjnego R&B, jednak przeważały dużo spokojniejsze kompozycje, z wolniejszym tempem. Istotną rolę odgrywał wokal z licznymi ozdobnikami. Tematyka utworów oscylowała wokół miłości, ale liczni artyści, odnosili się również do ludzkiej moralności.

Przedstawiciele:

  • Aretha Franklin

RcYWxbcXZVSYM1
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-biały portret czarnoskórej piosenkarki Arethy Franklin. Kobieta ma czarne włosy spięte w kok, grzywka opada na prawą stronę twarzy, na ustach widoczny jest uśmiech. Piosenkarka ubrana jest w suknie – jasną z cekinami. W tle znajduje się kotara. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Aretha Franklin zdobyła dwie nagrody Grammy za singiel „Respect”. W całej karierze otrzymała 18 nagród Grammy.
Aretha Franklin, vignette.wikia.nocookie.net, CC BY 3.0
  • Sam Cooke

RezDO6ggclmFv1
Czarno-biała fotografia przestawia Sama Cooke'a, amerykańskiego kompozytora i piosenkarza. Czarnoskóry mężczyzna siedzi na krześle. Ma krótkie włosy i szeroki uśmiech. Ubrany jest w jasny sweter z kołnierzykiem i ciemne spodnie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następującą informację: Sam Cooke (urodzony 22 stycznia 1931 roku, zmarł 11 grudnia 1964 roku), amerykański kompozytor i piosenkarz. Uważany za twórcę soul. Do chwili śmierci w 1964 roku wydał 17 płyt.
Sam Cooke, images-na.ssl-images-amazon.com, CC BY 3.0
  • Otis Redding

R1N2IsJ56o4Vy1
Czarnobiała fotografia przedstawia fragment koncertu Otisa Reddinga wraz z towarzyszącym mu zespołem. W centrum fotografii znajduje się Otis Redding – czarnoskóry muzyk, który śpiewa do mikrofonu, ma krótkie czarne włosy, jest ubrany w szarą marynarkę, białą koszulę oraz jasne spodnie. Obok wokalisty, znajdują się instrumentaliści – dwie trąbki po lewej oraz gitara. Za wokalistą widoczny jest puzonista. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Otis Ray Redding, Jr. (ur. 9 września 1941 r., zm. 10 grudnia 1967 r.) – amerykański piosenkarz, przedstawiciel soul w stylach deep soul i southern soul. Zaliczany do najwybitniejszych twórców gatunku.
Otis Redding, media.newyorker.com, CC BY 3.0
  • Nina Simone

R5vry5SebqCyl1
Fotografia przedstawia piosenkarkę Ninę Simonę. Czarnoskóra kobieta pozuje na siedząco przy fortepianie, ma czarne włosy ułożone w kok, długie płaskie perłowe kolczyki oraz białą sukienkę, która wygląda jak siatka. Pod sukienką widoczna jest bluzka i brązowe spodnie. Zdjęcie zostało wykonane w Sali koncertowej. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Nina Simone, właśc. Eunice Kathleen Waymon (ur. 21 lutego 1933 r., zm. 21 kwietnia 2003 r. - amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i pianistka. Jej twórczość zalicza się do jazzu, bluesa, rhythm and bluesa i soulu.
Nina Simone, s3.amazonaws.com, CC BY 3.0

Neo soul narodził się na przełomie lat 90. XX w. w Stanach Zjednoczonych. Gatunek, wbrew panującym trendom, dążył ku klasycznemu soulowi. Opierał się na prostocie i harmonii. Najważniejszym elementem był wokal i emocje jakie niósł. Tło muzyczne miało być jego dopełnieniem, nigdy nie na pierwszym planie, dlatego też, ograniczano liczbę instrumentów, głównie do pianina czy perkusji.

Przedstawiciele:

  • Lauryn Hill

RswiERlvId7qr1
Fotografia przedstawia piosenkarkę Lauryn Hill w czasie koncertu. Czarnoskóra kobieta ma na głowie zielono-czerwoną chustę, czarną kurtkę z białymi pomponami, oraz niebieską suknię z białym pasem. Na uszach widoczne są prostokątne kryształowe kolczyki. W tle widoczne jest zamgloną niebieską poświatę. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Lauryn Hill, pseud. L-Boogie (ur. 26 maja 1975 r.) – amerykańska piosenkarka rhythm and blues. W latach 1992–1997 i 2004–2005 była wokalistką zespołu Fugees, który tworzyła wraz z raperami Wyclefem Jean i Prasem Michelem. Po rozpadzie zespołu zaczęła karierę solową.
Lauryn Hill, thefader-res.cloudinary.com, CC BY 3.0
  • D'Angelo

RnVuYrrl6JTAe1
Fotografia przedstawia piosenkarza D’Angelo w czasie koncertu. Czarnoskóry piosenkarz występuje na siedząco i gra na fortepianie. Mężczyzna ma krótkie czarne włosy, lekki zarost, oraz czarną koszulę. W tle widoczny jest fragment perkusji. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. D’Angelo, właśc. Michael Eugene Archer (ur. 11 lutego 1974 r.) – amerykański piosenkarz soul, autor piosenek i producent muzyczny. W swoim dorobku ma 4 albumy, ostatni Black Messiah wydał w 2014 r.
D'Angelo, img.wennermedia.com, CC BY 3.0

Funk to gatunek, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był fuzją R&B, jazzu, soulu i rocka. Energetyczny, opierający swoją budowę na jednym akordzie, gdzie reszta instrumentów współpracuje ze sobą, aby wzmocnić to uczucie. Perkusja jest podkreślana krótkimi, monotonnymi riffamiRiffriffami, uderzającymi basami, mosiężnymi instrumentami i akcentami na syntezatorze.

Przedstawiciele:

  • James Brown

RsAl5959qo6CX1
Ilustracja interaktywna przedstawia piosenkarza Jamesa Browna w czasie koncertu. Mężczyzna znajduje się w centrum fotografii, został uwieczniony w czasie wyskoku w rozkroku. Czarnoskóry piosenkarz ma długie kręcone ciemne włosy, jasną marynarkę, szarą koszulę oraz białe spodnie typu dzwony. W tle widoczny jest zespół towarzyszący muzykowi – perkusista oraz dwóch gitarzystów. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: W 1980 r. James Brown wystąpił w filmie muzycznym „Blues Brothers”.
James Brown, media1.britannica.com, CC BY 3.0
  • Prince

RcBcr3QV2viYC1
Fotografia przedstawia piosenkarza Prince’a w czasie koncertu. Czarnoskóry piosenkarz ma czarne włosy średniej długości, ubrany jest w czerwoną koszulę spod której wyłania się złoty łańcuszek, fioletową marynarkę oraz czerwoną poszetkę. W tle widoczne jest niebieska zamglona poświata. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Prince, właśc. Prince Rogers Nelson (ur. 7 czerwca 1958 r., zm. 21 kwietnia 2016 r.) – amerykański muzyk, przedstawiciel wielu stylów, m.in.: R&B, funk, soul, dance rock i pop. Jeden z najbardziej nowatorskich muzyków w historii muzyki rozrywkowej, mający na nią wielki wpływ, szczególnie w latach 90. XX wieku.
Prince, billboard.com, CC BY 3.0
  • Chaka Khan

RiCGDUAUdnF1x1
Fotografia nieznanego autora przedstawia piosenkarkę Chaka Khan w czasie koncertu. Czarnoskóra kobieta ma długie bordowe kręcone włosy, skórzaną kurtkę a pod nią ciemną koszulkę oraz czarne skórzane spodnie. Piosenkarka stoi na scenie, w tle widoczny jest operator kamery nagrywający koncert. Przed śpiewającą piosenkarką znajduje się publiczność. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Chaka Khan, właściwie Yvette Marie Stevens (ur. 23 marca 1953 r.)– amerykańska piosenkarka, przedstawicielka r’n’b, jazzu, funky. Do jej najpopularniejszych utworów zalicza się „I’m Every Woman”, w którym chórki śpiewała Whitney Houston.
Chaka Khan, bloximages.newyork1.vip.townnews.com, CC BY 3.0

Rhythm and Blues (R&B) - jak sama nazwa wskazuje jest to połączenie dwóch gatunków, bluesa i muzyki gospel (rythm). Ten pierwszy zapewnia utworom ciepłe akordy i mocny bas, drugi natomiast wesołe, rytmiczne tempo i wibrujące wokale. Głównym aspektem wszystkich kompozycji jest akcentowanie dźwięków na 2 i na 4, tworząc wyraźny, mocny rytm. Podstawowymi instrumentami są: gitara, bas i perkusja, do których dodawane są kolejne instrumenty, jak chociażby trąbki, syntezatory, organy Hammonda czy skrzypce w celu wzbogacenia warstwy muzycznej. Gatunek ten, bogaty w brzmienia, czerpie obecnie z wielu źródeł tj. rap, pop czy nawet rock, dlatego tak ciężko scharakteryzować współczesne R&B. Nadal pozostaje muzyką stworzoną  do tańca.

Przedstawiciele:

  • Etta James

R3Q4PgjIORma71
Czarnobiała ilustracja przedstawia postać piosenkarki Etty James w czasie koncertu. Kobieta ma jasne włosy sięgające do szyi włosy, grube czarne brwi, wąskie usta, ubrana jest w jasną sukienkę. Przez piosenkarką widoczny jest mikrofon. Fotografia została wykonana na czarnym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Etta James należała do pionierek rhytm and bluesa i soulu.
Etta James, thefamouspeople.com, CC BY 3.0
  • Tina Turner

R3xl7J4hC9aXb1
Fotografia nieznanego autora przedstawia Tinę Turner w czasie koncertu. Czarnoskóra wokalistka ma długie kasztanowe włosy, oraz kusą spódniczkę koloru złotego. Zdjęcie zostało wykonane z profilu. W prawym dolnym rogu widoczna jest perkusja. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Tina Turner (właściwie Anna Mae Bullock) urodziła się 26 listopada 1939 r.) - wokalistka łącząca w swoim repertuarze takie gatunki jak rock czy soul. Zaczynała w grupie Ike & Tina Turner, gdzie występowała u boku swojego męża Ike’a Turnera. Po rozstaniu ze swoim życiowym partnerem, Tina Turner rozpoczęła karierę solową. Rok 1984 okazał się przełomowym w jej karierze. Za sprawą takich przebojów jak „What’s Love Got to Do with It”, „Private Dancer”, „The Best”, a także nowemu wizerunkowi, wróciła na szczyt list przebojów, a także ugruntowała swoją pozycję w popkulturze. Po dziś dzień, uważana jest za jedną z najlepszych wokalistek w historii. Jej album „Private Dancer” rozszedł się w 20 milionach kopii, a łącznie sprzedała ponad 180 milionów płyt na całym świecie. Laureatka 8 nagród Grammy.
Tina Turner, tinaturnerblog.files.wordpress.com, CC BY 3.0
  • Beyoncé

RJ2DLv1CmNpMa1
Fotografia nieznanego autora przedstawia piosenkarkę Beyonce w czasie koncertu. Czarnoskóra wokalista ma długie ciemne włosy oraz ubrana jest w kolorowy strój złożony z kryształków, fakturą przypominające rybie łuski, na nogach widoczne są siatkowane rajstopy. W lewej dłoni trzyma mikrofon. Zdjęcie zostało wykonane na czarnym tle. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Beyoncé (właściwie Beyoncé Giselle Knowles-Carter) amerykańska wokalistka, urodziła się 4 września 1981 roku w Houston w stanie Texas. Debiutowała w grupie Girls Time, lecz jeszcze przed wydaniem pierwszego albumu, nazwę grupy zmieniono na Destiny's Child. W 2003 roku wydała swoją pierwszą solową płytę Dangerously in Love. Wszystkie płyty wokalistki debiutowały na 1 miejscu amerykańskiej listy najlepiej sprzedających się albumów US Billboard 200. Beyoncé jest jedynym artystą w historii, któremu udało się tego dokonać. Laureatka 22 Nagród Grammy oraz 64 nominacji.
Beyoncé, timedotcom.files.wordpress.com, CC BY 3.0

Doo wop to podgatunek Rhythm&Bluesa, najczęściej śpiewany a cappella przez grupy muzyczne. Ogromny nacisk kładziono na uzyskanie wokalnej harmonii dzięków. Gdy jeden z solistów śpiewał, reszta grupy nuciła dźwięki lub onomatopejeOnomatopejaonomatopeje (nazwa Doo Wop nawiązuje do jednej z nich) tworząc melodię.

Rap jest jednym z podstawowych elementów kultury Hip‑Hop, która narodziła się w latach 70. XX w. w USA wśród afroamerykańskiej ludności. Charakteryzuje się rytmiczną melorecytacją (rapowaniem), do której dodawana jest ścieżka dźwiękowa oparta głównie na zapętlonych (loopowanie) samplachSampelsamplach, czyli fragmentach muzycznych z innych utworów, np. starych nagrań soulowych. Istnieje wiele odmian rapu, chociażby ze względu na pochodzenie raperów - East Coast czy West Coast. Tematyka utworów jest bardzo szeroka, począwszy od życia codziennego, poprzez biedę do rasizmu.

R1Q68WqVkK0w71
Ilustracja interaktywna przedstawia postać rapera i kompozytora Ice-T. Czarnoskóry muzyk znajduje się w centrum ilustracji, ma krótkie ciemne włosy, zmarszczki na czole, pieprzyk na lewym policzku oraz zarost na szczęce. Ubrany jest w czarną koszulę. sukienkę. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Prawdziwe nazwisko Ice-T brzmi Tracy Lauren Marrow. Jest on uważany za pioniera rapcore.
Ice-T, vanityfair.com, CC BY 3.0

Jazz to gatunek, który jak żaden inny, czerpie z improwizacji wykonawców. Muzycy jazzowi nie podążają określonymi ścieżkami przetrenowanymi podczas licznych prób. Muszą oni „poczuć” to, co inni mają zamiar zagrać, wsłuchując się w jakim kierunku podażą muzyka. Interakcja i pasja między artystami jest tu niesamowicie ważna. Dla wielu, prawdziwego jazzu powinno słuchać się tylko na żywo, bowiem, każdorazowy występ jest inny i nie do podrobienia. Jazz jest zatem częścią kwitnącej subkultury życia nocnego w barach (jazzowych) na całym świecie. Jazz to również nieustanna gra przeciwieństw, pozorny chaos (ciągłe improwizacje) i całkowita kontrola muzyków nad instrumentami, lekkie i delikatne dźwięki kontra ostre i przenikliwe tony. Najpopularniejszymi instrumentami jazzowymi są trąbki, saksofony, klarnety, puzony, fortepian oraz perkusja i gitara jazzowa.

Przedstawiciele:

  • Ella Fitzgerald

R1B6aIRRaADQq1
Czarnobiała ilustracja interaktywna przedstawia postać piosenkarki Elli Fitzgerald. Kobieta znajduje się w centrum ilustracji, ma krótkie ciemne włosy, kolczyki w uszach, długą błyszczącą sukienkę o fakturze przypominającej rybią łuskę. Fotografia została wykonana na szarym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Ella Fitzgerald jest nazywaną „Pierwszą Damą Piosenki” i „Królową Jazzu”. Sprzedała 40 milionów płyt, wygrała 13 statuetek Grammy.
Ella Fitzgerald, urbanmilwaukeedial.com, CC BY 3.0
  • Louis Armstrong

  • Miles Davis

R8HPV9hF7pAiW1
Czarnobiała fotografia przedstawia muzyka Milesa Davisa w czasie koncertu. Czarnoskóry trębacz stoi w centrum zdjęcia – ma krótkie ciemne włosy, biała marynarkę oraz ciemne spodnie. Po obu stronach znajdują się towarzyszący mu muzycy – po lewej kontrabasista, a po prawej stronie perkusista. Zdjęcie zostało wykonane w Sali koncertowej. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Miles Dewey Davis III (ur. 26 maja 1926 r., zm. 28 września 1991 r.) – amerykański kompozytor i trębacz jazzowy. Jest uważany za jednego z najbardziej znaczących muzyków XX wieku. Miał wpływ na rozwój najważniejszych i najbardziej znaczących etapów jazzu od lat 40. do lat 90. XX w.
Miles Davis, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
  • Herbie Hancock

  • Billie Holiday

RrMT9kRtgEXKl1
Czarnobiała fotografia nieznanego autora przedstawia Billie Holiday w czasie występu. Czarnoskóra kobieta ma krótkie kręcone ciemne włosy, w które wpleciony jest biały kwiat. Na szyi widnieją białe perły. Ubrana jest w biała suknię, czarne rękawice oraz czarną dużą muchę. Piosenkarka stoi przed srebrnym mikrofonem. W tle widoczny jest sufit Sali koncertowej. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: Właściwie Elinore Harris (ur. 7 kwietnia 1915 r., zm. 17 lipca 1959 r.)– amerykańska wokalistka jazzowa. Jej utwory: „God Bless the Child”, „Don’t Explain” i „Lady Sings the Blues” - stały się jazzowymi klasykami.
Billie Holiday, images-na.ssl-images-amazon.com, CC BY 3.0

Muzyki jazzowej, wprawdzie ciężko szukać w polskiej kulturze masowej, to jednak ma ona szerokie grono odbiorców, a wielu twórców uznawanych jest za wybitnych jej przedstawicieli, których twórczość stoi na światowym poziomie.

Niezwykle ważna dla rozwoju polskiego jazzu była tzw. polska szkoła jazzu. Przedstawicielami tego nurtu był m.in.:

  • Krzysztof Komeda, kompozytor jazzowy, pianista a także lekarz laryngolog. Urodził się 27 kwietnia 1931 w Poznaniu, zmarł 23 kwietnia 1969 w Warszawie. Znany chociażby ze współpracy z Romanem Polańskim. Komeda skomponował muzykę do wielu jego filmów tj. Nieustraszeni zabójcy wampirów, Dziecko Rosemary czy Nóż w wodzie.

R1G08Q4Enosew1
Krzysztof Komeda i Marek Hłasko, jazzforum.com.pl, CC BY 3.0
  • Tomasz Stańko, trębacz i kompozytor jazzowy. Urodził się 11 lipca 1942 roku w Rzeszowie. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego jazzu. Autor wielu albumów autorskich jak i kompozycji filmowych. Niezwykle ważnym elementem jego twórczości są liczne improwizacje, które ukazują ogromny warsztat artysty.

RHYyt3qsH8HTg1
Tomasz Stańko, galeria.trojmiasto.pl, CC BY 3.0
  • Michał Urbaniak, saksofonista, skrzypek jazzowy, kompozytor i aranżer. Urodził się 22 stycznia 1943 w Warszawie. Na saksofonie nauczył się grać samodzielnie. Współtwórca Nowojorskiego tzw. Fusion Jazzu. Napisał muzykę do licznych filmów, m.in. Dług w reżyserii Krzysztofa Krauzego czy Eden w reż. Andrzeja Czeczota.

REDGFPbaDhFRQ1
Michał Urbaniak, gazeta.pl, CC BY 3.0
  • Do współczesnych przedstawicieli gatunku należy m.in.: Leszek Możdżer, pianista, kompozytor i aranżer, urodzony w 1971 roku. Absolwent Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Autor muzyki do pierwszej w świecie trans‑opery według Snu nocy letniej Williama Szekspira.

R19c1z581r7eQ1
Leszek Możdżer, d-nm.ppstatic.pl, CC BY 3.0

Dla wielu metal jest twardszym, mocniejszym i szybszym typem rocka, jednak za ojca tego gatunku uznaje się bluesa, nazywanego niegdyś muzyką diabła. Pomimo że, obecnie gatunek ten, mało wspólnego ma ze swoim pierwowzorem, tematyka tekstów m.in. dotycząca bólu, smutku nadal jest podobna. Co więcej, fani metalu zbudowali na podstawie tego całą subkulturę.

Nazwa odnosi się do jego technicznego (metalicznego) charakteru, wykorzystania technik, których ciężko doszukiwać w innych popularnych gatunkach tj. bębny kontrabasowe, 12‑strunowy bas, solówki gitarowe i trudne techniki głosowe (falset, opera, pisk, itp.). Utwory są zwykle dłuższe niż utwory rockowe, z bardziej rozbudowanymi i różnorodnymi strukturami piosenek. Nie posiadają przyjaznego dla radia formatu. Niezwykle ważnym elementem budowy utworów metalowych są riffyRiffriffy gitarowe, które są jeszcze istotniejsze niż w rocku i stanowią fundament, na którym buduje się piosenki. Wiele z nich korzysta z trytonu (interwał, czyli odległość między dwoma dźwiękami, o rozmiarze trzech całych tonów), nazywanym niegdyś „diabolus in musica” (diabeł w muzyce).

Przedstawiciele:

  • Black Sabbath

  • Led Zeppelin

  • Metallica

R1elMNYEmlPbJ1
Fotografia nieznanego autora przedstawia gitarzystę zespołu Metallici na tle publiczności. Na pierwszym planie widoczny jest gitarzysta-wokalista – mężczyzna w średnim wieku, o siwych włosach, ubrany w dżinsową kamizelkę, granatową koszulkę oraz dżinsowe spodnie. Na pasie zamocowaną ma białą gitarę elektryczną. W tle widoczna jest publiczność. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Metallica - amerykański zespół heavymetalowy, został założony przez Jamesa Hetfielda i Larsa Ulricha w 1981 r. Jeden z najbardziej dochodowych i najwybitniejszych zespołów heavymetalowych. Obecnie grupę tworzą: James Hetfield, Lars Ulrich, Kirk Hammett, Robert Trujillo.
Metallica, shawglobalnews.files.wordpress.com, CC BY 3.0

Gospel u swoich początków, był muzyką obrzędową afroamerykańskich niewolników, jednak istotą tego gatunku, nie był kolor skóry, lecz wspólne wychwalanie Boga. Śpiewano o wierze w lepszy świat i przyszłość. Charakterystyczny był śpiew w stylu „wezwanie i odpowiedź”, wywodzącym się ze starych kazań kościelnych, gdzie kapłan śpiewał jedną część, a chór odpowiadał. Akompaniowano głównie na fortepianie, zastępując perkusję klaskaniem w dłonie.

Przedstawiciele:

  • Mahalia Jackson

RyXNMX2eZwkmY1
Czarnobiała fotografia przedstawia piosenkarkę Mahalię Jackson. Czarnoskóra piosenkarka ma długie czarne włosy, naszyjnik na szyi oraz białą kwiecistą sukienkę. Wokalistka stoi przy mikrofonie. Zdjęcie zostało wykonane w Sali nagraniowej. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Mahala Jackson (ur. 26 października 1911 r. zm. 27 stycznia 1972 r.) – amerykańska wokalistka śpiewająca gospel. Królowa gospel, która wprowadziła do tego gatunku brzmienia bluesowe i jazzowe. Walczyła o zniesienie dyskryminacji i segregacji rasowej w USA. Właśnie Jackson zaśpiewała przed słynnym wystąpieniem „I Have a Dream” Martina Luthera Kinga.
Mahalia Jackson, fanart.tv, CC BY 3.0
  • Blind Willie Johnson

  • Kirk Franklin

R1P2BIzWBaaNk1
Czarnobiała fotografia przedstawia piosenkarkę Mahalię Jackson. Czarnoskóra piosenkarka ma długie czarne włosy, naszyjnik na szyi oraz białą kwiecistą sukienkę. Wokalistka stoi przy mikrofonie. Zdjęcie zostało wykonane w Sali nagraniowej. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Mahala Jackson (ur. 26 października 1911 r. zm. 27 stycznia 1972 r.) – amerykańska wokalistka śpiewająca gospel. Królowa gospel, która wprowadziła do tego gatunku brzmienia bluesowe i jazzowe. Walczyła o zniesienie dyskryminacji i segregacji rasowej w USA. Właśnie Jackson zaśpiewała przed słynnym wystąpieniem „I Have a Dream” Martina Luthera Kinga.
Kirk Franklin, ioneglobalgrind.files.wordpress.com, CC BY 3.0

Muzyka elektroniczna to gatunek opierający się na tworzeniu muzyki przy wykorzystaniu różnego typu urządzeń elektronicznych produkujących i przetwarzających dźwięki. Do tego nurtu zaliczyć można wiele podgatunków, różniących się budową i warstwą muzyczną utworu, tempem, ilością użytych syntezatorów i sampliSampelsampli. Wymienić możemy takie style jak techno, trance, house, drum'n'bass. Pomimo że, gatunek ten istniał już w latach 70. XX w, to jego największa popularność przypadła na lata 90. XX w. Obecnie przenika do wielu innych rodzajów, tworząc zupełnie nowe połączenia stylów.

Przedstawiciele:

  • The Prodigy

RO76uumgE0ttZ1
Fotografia nieznanego autora przedstawia wokalistę zespołu „The Prodigy”. Mężczyzna ma jasną karnację, jasne włosy, oczy pomalowane na czarno tatuaże na torsie i rękach oraz białą koszulkę na ramiączkach. W tle widoczne są elementy sceny. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. The Prodigy – brytyjski zespół muzyczny tworzący muzykę elektroniczną. W ich twórczości można odnaleźć techno, rave, dance, electronic, breakbeat, drum and bass, industrial, hardcore. Od 2000 roku zespół tworzą: Liam Howlett (kompozytor), Keith Flint (wokalista) oraz Maxim Reality (wokalista). Uznawani za pionierów breakbeat.
The Prodigy, miaminewtimes.com, CC BY 3.0
  • Daft Punk

RK6J2LgaaQVEp1
Ilustracja interaktywna przedstawia zespół „Daft Punk”, który składa się z dwóch mężczyzn występujących w futurystycznych kaskach. Ubrani są w czarne garnitury, białe koszule, oraz czarne muchy. Na dłoniach mają metalowe rękawice. Daft Punkt pozuje na ścianie GRAMMY AWARDS. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Duet Daft Punk tworzą Guy-Manuel de Homem-Christo i Thomas Bangalter. Artyści występują w hełmach.
Daft Punk, billboard.com, CC BY 3.0
  • Moby

R12QegjuWY4Hz1
Czarnobiała fotografia nieznanego autora przedstawia wokalistę Moby’ego. Mężczyzna ma jasną karnację, łysą głowę, ubrany jest w czarną koszulkę. Jego ręce są rozłożone, zachęca publikę do wspólnej zabawy. W górnej części fotografii widoczne są lampy oświetlające scenę. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: 1. Moby, właściwie Richard Melville Hall (ur. 11 września 1965r.) - amerykański wokalista, muzyk, kompozytor, multiinstrumentalista oraz DJ i producent muzyczny. Tworzy muzykę klubową. Jest spokrewniony z pisarzem Hermanem Melvillem, autorem powieści „Moby Dick”.
Moby, i1.wp.com, CC BY 3.0

Country to gatunek wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Niezwykle popularny w amerykańskich radiach i telewizjach, opowiada o codziennym życiu i rodzinie, częstymi tematami są również miłość do Boga i ziemi ojczystej. Głównymi instrumentami wykorzystywanymi przez muzyków country są gitara, banjo, skrzypce czy harmonijka usta. Za stolicę gatunku uważa się Nashville w stanie Tennessee, w którym od 1925 r. emitowana jest najstarsza audycja radiowa country - Grand Ole Opry.
Jako że, większość muzyków wykonująca ten gatunek jest biała, country często uważa się za kaukaski odpowiednik bluesa.

Przedstawiciele:

  • Hank Williams

  • Patsy Cline

RmmYvPz1qFN3d1
Czarnobiała fotografia nieznanego autora przedstawia piosenkarkę Patsy Cline w studiu nagraniowym. Kobieta ma jasną cerę, długie ciemne włosy, w które zapleciona jest wstążka, ubrana jest w białą koszulę. Jedną rękę ma wyciągniętą w stronę ściany. W tle widoczne są krzesła. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: Patsy Cline, właściwie Virginia Patterson Hensley (ur. 8 września 1932 r., zm. 5 marca 1963 r.) – amerykańska piosenkarka muzyki country i pop. W 1961 r. nagrała balladę „Crazy” autorstwa Williego Nelsona, która jest uznawana za jeden z najlepszych utworów muzyki rozrywkowej.
Patsy Cline, img.wennermedia.com, CC BY 3.0
  • Loretta Lynn

R1CG324dpBsg61
Ilustracja interaktywna przedstawia portret piosenkarki Loretty Lynn . Kobieta ma jasną cerę, długie czarne włosy, ma uśmiechniętą twarz. Na szyi widoczny jest naszyjnik. Fotografia została wykonana na jasnym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Film „Córka górnika” z 1980 r. jest oparty na życiu Loretty Lynn.
Loretta Lynn, biography.com, CC BY 3.0

Trance to gatunek muzyki elektronicznej, spopularyzowany w Niemczech, Holandii i Belgii na przełomie lat 90. XX w. Nazwa nawiązuje do melodii, która ma słuchacza zahipnotyzować, wprowadzić w euforyczny stan. Trzema najważniejszymi elementami są tu bit, bass i melodia, dopełnione syntezatorami, które mają nadać całości wzniosły charakter, głównie poprzez zastosowanie crescendo (stopniowe wzmacnianie siły dźwięku).

  • Paul van Dyk

R1RooR5lr0VBf1
Fotografia przedstawia postać producenta muzycznego oraz DJ Paula van Dyka. Mężczyzna ma jasną cerę, krótkie jasne włosy i sprawia wrażenie zadowolonego. Na szyi widoczne są słuchawki. Ubrany jest w ciemną koszulkę, na ręku widoczna jest fioletowa opaska. DJ stoi przy konsoli. W tle widoczne jest wnętrze klubu oraz lasery. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: Paul van Dyk, właściwie Matthias Paul (ur. 16 grudnia 1971 r.) – niemiecki DJ i producent muzyczny. Jeden z najpopularniejszych przedstawicieli trance.
Paul van Dyk, electronicbeats.net, CC BY 3.0
  • Tiësto

RQ7dBJxmvtdHH1
Fotografia nieznanego autora przedstawia postać DJ Tiesto. Mężczyzna pozuje przy konsoli. Ma czarne krótkie włosy, na uszach ma czarne słuchawki, jest ubrany w czarną bluzę, jedną rękę trzyma na konsoli marki PIONEER. W tle widoczne są migające światła. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: Tiësto, właściwie Tijs Michiel Verwest (ur. 17 stycznia 1969 w Bredzie) – holenderski DJ i producent muzyczny. Jest przedstawicielem: bigroom house, electro house, progressive trance, future house, dutch house, dance, melbourne bounce, gabber, acid trance, techno, downtempo.
Tiësto, infomusic.pl, CC BY 3.0

Trap to muzyka będąca połączeniem klasycznego rapu z muzyką elektroniczną. W dużej mierze oparta na użyciu automatu perkusyjnego Roland TR‑808, z dużą liczbą syntezatorów i sampliSampelsampli.

Blues to muzyka społeczności afroamerykańskiej. Przez lata utożsamiana z przestępcami, ludźmi wyjętymi spod prawa, była jednak drogą do wyśpiewania smutku, zwątpienia przez ludzi odsuniętych od społeczeństwa, biednych, niepełnosprawnych i w głównej mierze ciemnoskórych. Jest to muzyka ukierunkowana na emocje, ma ona płynąć prosto z serca, bo taka jest geneza. Poruszane są kwestie miłości jak i problemów dnia codziennego. Najpopularniejszymi instrumentami są tu harmonijka ustna, gitara czy trąbki. Istnieje wiele podgatunków blues, w zależności na jakim terenie się rozwijał - Chicago Blues, Texas Blues, Delta Blues czy Swamp Blues (terany Luizjany)

Przedstawiciele:

  • B. B. King

R1Haq2Isny05S1
Fotografia przedstawia muzyka B.B. Kinga w czasie występu. Czarnoskóry muzyk jest w podeszłym wieku, ma krótkie siwe włosy, siwe brwi a w dłoniach trzyma gitarę elektryczną. Muzyk ubrany jest w czarno-srebrną marynarkę oraz w ciemną koszulę. Tło fotografii jest czarne. Dodatkowo na ilustracji zamieszczono następujące informacje: B.B. King, właściwie Riley Ben King (ur. 16 września 1925 r., zm. 14 maja 2015 r.) – amerykański gitarzysta i wokalista bluesowy. Jeden z najwybitniejszych gitarzystów wszech czasów. Nazywany Królem Bluesa. Tworzył muzykę zaliczaną do Memphis Blues, Modern Electric Blues i Soul Blues.
B. B. King, wennermedia.com, CC BY 3.0
  • John Lee Hooker

RijfCY51R5Ft61
Ilustracja interaktywna przedstawia postać Johna Lee Hockera. Muzyk pozuje z gitarą elektryczną przy samochodzie. Mężczyzna ma na głowie czarny kapelusz, białą koszulę, oraz czarny płaszcz. W tle widoczne są drzewa oraz bezchmurne niebo. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Z twórczości Johna Lee Hockera czerpali tacy artyści jak: Jimi Hendrix, The Animals i Yardbirds.
John Lee Hocker, rockhall.com, CC BY 3.0
R5DucnMPgBrC3
Ćwiczenie 1
Kiedy po raz pierwszy wykorzystano sample? Możliwe odpowiedzi: 1. Lata 40. XX w., 2. Lata 70. XX., 3. Lata 90. XX w.
R1B7bf2aHRZRf
Ćwiczenie 2
Do jakiego gatunku muzycznego możemy zaliczyć twórczość Niny Simone? Możliwe odpowiedzi: 1. Country, 2. Soul, 3. Rock'n'roll

Film Wpływ muzyki na nastrój

RYG5pGBGRiquV
Film animowany pt. Wpływ muzyki na nastrój – film przedstawia wpływ muzyki na nastrój człowieka, o tym jaki ma wpływ na życie człowieka różne gatunki. Pierwszym omawianym gatunkiem jest Gospel. Na samym początku filmu wyświetlony klip Mahalii Jackson „Lord Don’t Move The Mountain”, chwilę później lektor czyta tekst: Muzyka od początku istnienia miała wzbudzać w słuchaczu emocje. Śpiewano o rzeczach pozytywnych, o miłości, rodzinie, jak i o tych negatywnych, o śmierci, bólu czy rozpaczy. Przykładem muzyki uduchowionej, przepełnionej radością i wiarą, jest gospel. Istotą tego gatunku jest wspólne wychwalanie Boga. Gospel wnosił się ponad podziały rasowe, przyjmując każdego, kto chciał wyśpiewać swoją miłość i wiarę. Następnie wyświetlona zostaje fotografia Edwina Hawkinsa – czarnoskórego piosenkarza w średnim wieku. Mężczyzna ma ciemne włosy, jasną marynarkę, białą koszulę oraz białą poszetkę. W dłoni trzyma mikrofon. W tej scenie lektor czyta następujący tekst: Gospel, nie ograniczył się tylko i wyłącznie do wnętrz świątyń, jego popularność zaznaczyła się również na listach przebojów. Wielkim hitem okazała się piosenka „O Happy Day” wykonywana przez Edwin Hawkins Singers, która zajęła 4 miejsce na amerykańskiej liście przebojów US Billboard Hot 100. Po przeczytaniu tekstu następuje krótki odsłuch fragmentu utworu „O Happy Day”. Kolejna scena to przedstawienie fragmentu teledysku duetu Mary Mary i ich utworu „Schakles (Praise You)”, a następnie lektor czyta: Popularny okazał się również utwór duetu Mary Mary „Shackles (Praise You)”, który zajął 28 miejsce w Stanach Zjednoczonych. Po krótkim odsłuchu fragmentu utworu następuje prezentacja fragmentu utworu z filmu „Zakonnica w przebraniu”, następnie lektor czyta: Słuchacze szybko docenili przepełnione radością kompozycje, czego dowodem może być również sukces jaki odniósł film „Zakonnica w Przebraniu”, w której muzyka gospel odgrywa znaczącą rolę. Następnym omawianym gatunkiem jest R’n’B – w filmie zaprezentowano czarnobiałą fotografię Otisa Reddina – czarnoskórego piosenkarza oraz fragment utworu. Lektor czyta tekst: Duża dawka pozytywnej energii towarzyszy również gatunkowi jakim jest Rythm'n'blues. Już od początku istnienia kojarzony był przede wszystkim z tańcem, dzięki energetycznej melodii i mocnemu rytmowi. Następnie prezentowany jest styl DooWoop oraz zaprezentowany na fotografii zespół Dion i The Bemonts – czteroosobowy zespół męski – każdy ubrany w jasną marynarkę oraz białą koszule. Lektor czyta: Historia muzyki widziała wielu młodych artystów próbujących odnieść sukces, często bez skutecznie. Utwory tych, którym się udało, odzwierciedlały ich stan ducha. Radosne, pełne ciepła utwory Doop Woop’owe, były tego idealnym przykładem. Następnie zaprezentowany został Funk oraz Prince (fragment utworu do odsłuchu) – czarnoskóry piosenkarz ubrany w fioletowy garnitur oraz fioletową szarfę lektor czyta: Do tańca zapraszają nas funkowe kompozycje Prince’a, czy żywiołowe piosenki grupy Kool And The Gang. – Na fotografii widocznych jest siedmiu muzyków ubranych na biało. Kolejna scena przedstawia R&B, krótki odsłuch fragmentu utworu wraz z telefyskiem oraz tekst: Współczesne R&B cieszy się równie dużą popularnością m.in. ze względu na ogromny potencjał klubowy. Są to utwory z chwytliwymi refrenami, mocnymi bitami. Następnie zaprezentowany jest gatunek soul, krótka prezentacja fragmentu utworu oraz fotografii Marviego Gaye – ciemnoskórego mężczyzny o bujnym owłosieniu i zaroście. Lektor czyta tekst: Wyraźnie w łagodniejszy świat, zabiera nas muzyka soulowa. Ciepłe brzmienia instrumentów, wokale pełne emocji, znajdują fanów na całym świecie. Lektor kontynuuje, a w tle pokazany jest fragment teledysku Vivian Green : Soul to intymna podróż w głąb ludzkiego serca. To feeria uczuć, miłość, tęsknota za ukochanym, walka z samotnością. Pejzaż malowany ludzką wrażliwością. Następnie omawiany jest rock na przykładzie teledysku zespołu Queen i utworu „I want to break free”. Lektor czyta: Są również takie gatunki, które swoją mocą, sprawiają, że krew w żyłach płynie szybciej. Gitarowe riffy, rytmiczna perkusja, niczym kolejka górska, porywają słuchacza w dziką podróż. Kolejna scena to prezentacja utworu w wersji koncertowej zespołu AC/DC. Lektor czyta Rock, jest jednym z tych gatunków, który najlepiej brzmi na scenie. Siła płynąca z wykonań na żywo, ukazuje potencjał zawarty w rockowych kompozycjach. I następnie: Zapomnijmy jednak o gatunkach, o podziałach i dajmy się ponieść muzyce, takiej, jaka sprawia, że czujemy się lepiej, bez względu czy jest to klasyczny rock, energetyczne r’n’b czy czarujący jazz. Cieszmy się nią, po to przecież powstała.
R18tit1yDa7ne
Ćwiczenie 3
Który gatunek muzyczny w latach 50. XX w. był uważany za „muzykę diabła”? Możliwe odpowiedzi: 1. Rock'n'roll, 2. Gospel, 3. Jazz
RGJDkUpX3mVwB
Ćwiczenie 4
Dopasuj imiona do nazwisk wybitnych piosenkarek. Możliwe odpowiedzi: Etta 1. James 2. Franklin 3. Fitzgerald Aretha 1. James 2. Franklin 3. Fitzgerald Ella 1. James 2. Franklin 3. Fitzgerald
R26mm05XKIfZd
Ćwiczenie 5
Dopasuj artystów do stylów muzycznych. Neo-soul Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong Country Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong Pop Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong Jazz Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong Rock Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong Blues Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong R&B Możliwe odpowiedzi: 1. Willie Nelson, Loretta Lynn, 2. Beyoncé, Tina Turner, 3. Aretha Franklin, Sam Cookie, 4. U2, Queen, 5. Madonna, Michael Jackson, 6. Lauryn Hill, D'angelo, 7. Ella Fitzgerald,  Louis Armstrong
Rzpy8goWCHWjB
Ćwiczenie 6
W jakim gatunku charakterystyczne jest wykorzystywanie onomatopei? Możliwe odpowiedzi: 1. R&B, 2. Doo Wop, 3. Rap
Ry2s8GLKD6ctS
Ćwiczenie 7
Połącz w pary słowo z odpowiadającą mu definicją. Funk Możliwe odpowiedzi: 1. gatunek wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Niezwykle popularny w amerykańskich radiach i telewizjach, opowiada o codziennym życiu i rodzinie, częstymi tematami są również miłość do Boga i ziemi ojczystej., 2. gatunek, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był fuzją R&B, jazzu, soulu i rocka. Energetyczny, opierający swoją budowę na jednym akordzie., 3. podgatunek rythm & bluesa, najczęściej śpiewany a cappella przez grupy muzyczne. Ogromny nacisk kładziono na uzyskanie wokalnej harmonii dzięków., 4. początkowo była to muzyka obrzędowa afroamerykańskich niewolników, jednak istotą tego gatunku, nie był kolor skóry, lecz wspólne wychwalanie Boga. Śpiewano o wierze w lepszy świat i przyszłość. Doo wop Możliwe odpowiedzi: 1. gatunek wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Niezwykle popularny w amerykańskich radiach i telewizjach, opowiada o codziennym życiu i rodzinie, częstymi tematami są również miłość do Boga i ziemi ojczystej., 2. gatunek, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był fuzją R&B, jazzu, soulu i rocka. Energetyczny, opierający swoją budowę na jednym akordzie., 3. podgatunek rythm & bluesa, najczęściej śpiewany a cappella przez grupy muzyczne. Ogromny nacisk kładziono na uzyskanie wokalnej harmonii dzięków., 4. początkowo była to muzyka obrzędowa afroamerykańskich niewolników, jednak istotą tego gatunku, nie był kolor skóry, lecz wspólne wychwalanie Boga. Śpiewano o wierze w lepszy świat i przyszłość. Gospel Możliwe odpowiedzi: 1. gatunek wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Niezwykle popularny w amerykańskich radiach i telewizjach, opowiada o codziennym życiu i rodzinie, częstymi tematami są również miłość do Boga i ziemi ojczystej., 2. gatunek, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był fuzją R&B, jazzu, soulu i rocka. Energetyczny, opierający swoją budowę na jednym akordzie., 3. podgatunek rythm & bluesa, najczęściej śpiewany a cappella przez grupy muzyczne. Ogromny nacisk kładziono na uzyskanie wokalnej harmonii dzięków., 4. początkowo była to muzyka obrzędowa afroamerykańskich niewolników, jednak istotą tego gatunku, nie był kolor skóry, lecz wspólne wychwalanie Boga. Śpiewano o wierze w lepszy świat i przyszłość. Country Możliwe odpowiedzi: 1. gatunek wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Niezwykle popularny w amerykańskich radiach i telewizjach, opowiada o codziennym życiu i rodzinie, częstymi tematami są również miłość do Boga i ziemi ojczystej., 2. gatunek, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był fuzją R&B, jazzu, soulu i rocka. Energetyczny, opierający swoją budowę na jednym akordzie., 3. podgatunek rythm & bluesa, najczęściej śpiewany a cappella przez grupy muzyczne. Ogromny nacisk kładziono na uzyskanie wokalnej harmonii dzięków., 4. początkowo była to muzyka obrzędowa afroamerykańskich niewolników, jednak istotą tego gatunku, nie był kolor skóry, lecz wspólne wychwalanie Boga. Śpiewano o wierze w lepszy świat i przyszłość.
RsOu6BVRpKZgM
Ćwiczenie 8
Przyporządkuj do nazw instrumentów nazwy gatunków i stylów muzycznych, w których są one najczęściej wykorzystywane. Możliwe odpowiedzi: Gitara elektryczna 1. Country 2. Rap 3. Rock Mikser/konsola 1. Country 2. Rap 3. Rock Banjo 1. Country 2. Rap 3. Rock

Słownik pojęć

Onomatopeja
Onomatopeja

wyrazy dźwiękonaśladowcze.

Riff
Riff

krótka melodia lub pojedyncza fraza. Stosuje się ją wielokrotnie w czasie utworu.

Sampel
Sampel

wykorzystanie w swoim utworze fragmentów muzycznych z innych utworów. Po raz pierwszy sample zastosował Pierre Schaeffer w latach 40. XX w.

Bibliografia

1001 albumów muzycznych. Historia muzyki rozrywkowej, red. Dimery Robert, Warszawa 2013

Andrzej Buda, Historia rocka, popu i hip‑hopu według krytyków 1974‑2006, Warszawa 2006

Andrzej Cała, Radek Miszczak, Hirek Wrona, Dusza, rytm, ciało. Leksykon muzyki r&b i soul, Warszawa 2008

Encyklopedia PWN w trzech tomach, Warszawa 1999

Piotr Fliciński, Stanisław Wójtowicz, Hip hop. Słownik, Warszawa 2008

Zbigniew Kowalczyk, Kronika muzyki popularnej XX wieku, Wrocław 1995

Radosław Miszczak, Beaty, rytmy, życie. Leksykon muzyki hip‑hop, Poznań 2005

Miłosz Miszczyński, Hip‑Hop w Polsce. Od blokowisk do kultury popularnej, Warszawa 2014

Józef Władysław Reiss, Józef M. Chomiński, Mała historia muzyki, Kraków 1979

Andrzej Schmidt, Historia Jazzu, Lublin 2009

Maria Szabłowska, Elvis. Amerykański sen, Warszawa 1991

J. Randy Taraborrelli, Madonna. Biografia intymna, 2002

David Vartabedijan, Ilustrowany leksykon rocka, Warszawa 2016

Wiesław Weiss, Wielka rock encyklopedia. T. 1 (A‑E), Warszawa 2000

Wiesław Weiss, Wielka rock encyklopedia. T. 2 (F‑K), Warszawa 2007