Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony

Z własnego doświadczenia wiesz, że ludzie często odbywają podróże poza miejsce stałego zamieszkania, aby zobaczyć coś innego, coś, czego nie znajdują w swoim otoczeniu. Inni wyjeżdżają, aby zregenerować siły, a są też tacy, którzy wykorzystują wcześniej nabyte umiejętności i specjalistyczny sprzęt w czasie podróży czy wędrówki. Wszyscy tu opisani ludzie to turyści. Istnieje wiele definicji terminu turystyka, ale jeden element łączy je wszystkie – zawsze jest to podróż poza miejsce zamieszkania bez motywu zarobkowego.

R1ZZHaWshqKeL1
Źródło: Carlos Delgado (http://commons.wikimedia.org), licencja: CC BY-SA 3.0.
Już wiesz
  • że wielkie regiony fizycznogeograficzne różnią się cechami środowiska przyrodniczego;

  • że mapy geograficzne są doskonałymi źródłami informacji;

  • że warto odbywać podróże w celu poznania cech środowiska przyrodniczego danego obszaru oraz poznania ludzi i ich kultury.

Nauczysz się
  • wymieniać ogólne zasady umożliwiające przygotowanie planu wycieczki po wybranym obszarze w Europie;

  • wykorzystywać źródła informacji – mapy, przewodniki, Internet – by opracować trasę wycieczki po wybranym obszarze w Europie;

  • selekcjonować informacje o wybranym obszarze turystycznym;

  • opisywać możliwości prezentowania zebranych danych o wybranym obszarze Europy.

iZ8pQpv8d1_d5e187

1. Migracje turystyczne w Europie

Od początku lat 60. XX wieku zaznacza się stały wzrost liczby podróży turystycznych odbywanych w celach wypoczynkowych, poznawczych, rozrywkowych, sportowych i innych. Podróże te, nazywane migracjami turystycznymi, obejmują cały świat, a Europa jest kontynentem, na który przypada ponad 50% ogólnej liczby turystów zagranicznych. Światowa Organizacja Turystyki (United Nations World Tourism Organisations UNWTO) podaje, że w 2014 roku na świecie było 1 mld 133 mln turystów zagranicznych, z czego do państw europejskich przyjechało 582 mln osób. Trzeba też pamiętać o turystach krajowych, których liczbę w 2014 roku UNTWO oszacowało na 5‑6 mld.
Usługi turystyczne stały się bardzo ważną częścią światowej gospodarki. Ruch turystyczny stale rośnie, co wynika z kilku czynników:

  • wzrostu stopnia zamożności społeczeństwa;

  • zwiększania się ilości czasu wolnego – coraz więcej ludzi w wieku poprodukcyjnym;

  • ułatwień w przepływie osób między państwami;

  • rozwoju transportu, w tym tanich linii lotniczych;

  • rozwoju Internetu – ułatwienie zdobywania informacji o miejscach, w które chce się pojechać, rezerwacji i zakupu biletów, noclegów, a także wycieczek, wczasów i innych imprez turystycznych.

Szacuje się że 75% wszystkich turystów na świecie pochodzi z dwudziestu najbogatszych państw świata.

iZ8pQpv8d1_d5e240

2. Motywy podróży turystycznych

Turyści kierują się różnorodnymi motywami, wybierając cel podróży. Jeżeli do jakiegoś obszaru docierają turyści, to znaczy, że znajdują się tam walory turystyczne. Dzieli się je na:

  • walory wypoczynkowe – umożliwiają regenerację sił fizycznych i psychicznych;

  • walory krajoznawcze – obiekty przyrodnicze lub wytworzone przez człowieka (np. zabytki) atrakcyjne dla turystów;

  • walory specjalistyczne – umożliwiają uprawianie takich form turystyki, które wymagają odpowiedniego sprzętu lub przygotowania, np. kajakarstwo, wspinaczka wysokogórska, wędkarstwo.

Ważnym czynnikiem wpływającym na moment wyboru czasu podróży turystycznej jest pora roku. Na kontynencie europejskim wyraźnie zaznacza się sezonowość wyjazdów turystycznych – od 50% do 60% podróży następuje w lecie.
Do innych czynników należą: atrakcyjność turystyczna danego obszaru, infrastruktura turystyczna, moda wpływająca na wybór celu podróży, cena za usługi turystyczne, tradycja.
Współcześnie wybrane obiekty lub obszary ze względu na swoje znaczenie i walory umieszcza się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Jeśli dane państwo chce umieścić na liście jakiś obiekt znajdujący się na jego obszarze, to musi złożyć odpowiedni wniosek i uzasadnić go, a komisja UNESCO wówczas przeprowadzi weryfikację i albo zaakceptuje wniosek, albo nie. Obiekty umieszczone na liście UNESCO muszą mieć wyjątkową wartość kulturową, przyrodniczą czy historyczną. Podlegają one szczególnej ochronie prawa międzynarodowego. Są też zazwyczaj częściej odwiedzane przez turystów niż obiekty spoza listy.

Ciekawostka

W Europie państwem, do którego napływa najwięcej turystów, jest Francja – 83,7 mln w 2014 roku. Z kolei Hiszpania osiąga najwyższe wpływy z turystyki – 65,2 mld USD (patrz też tabela 1 w lekcji 13). Polska z roku na rok przyciąga coraz więcej turystów zagranicznych, którzy zostawiają u nas coraz więcej pieniędzy – w 2014 roku nasz kraj odwiedziło 16 mln turystów, którzy łącznie wydali równowartość 10,9 mld dolarów USA.

iZ8pQpv8d1_d5e296

3. Przygotowanie programu wycieczki po Europie

Poniższe rady będą pomocne w ułożeniu programu kilkudniowej wycieczki po Europie. Przygotowanie podziel na kilka etapów.
Etap I – ustal główny cel swojej podróży, wskaż środek transportu, z którego chcesz korzystać, oraz termin podróży.
Etap II – zbieraj informacje o głównym celu podróży oraz o trasie; uporządkuj je według najważniejszych zagadnień:

  • informacje dotyczące walorów turystycznych, do których chcesz dotrzeć, które chcesz poznać i sfotografować;

  • wstępny kosztorys podróży z uwzględnieniem różnych wariantów finansowych;

  • bezpieczeństwo podczas podróży oraz kondycja fizyczna;

  • podstawowe wyposażenie użyteczne na trasie (m.in. apteczka);

  • postępowanie w sytuacjach awaryjnych, np. w przypadku zgubienia dokumentów lub pieniędzy;

  • adresy, telefony, miejsca, w których można uzyskać pomoc.

Opracuj wstępny program wycieczki.

  • Wyznacz dokładnie porę roku, w której podróż będzie się odbywała; znasz już klimat Europy i możesz przewidzieć typ pogody na trasie; pamiętaj, że dostępność wielu walorów turystycznych – szczególnie przyrodniczych – jest związana z porami roku.

  • Ustal listę uczestników wycieczki oraz zakres ich obowiązków.

  • Zbierz szczegółowe informacje praktyczne o cenach środków transportu, żywności, noclegów, biletów wstępu itp.; dowiedz się o zniżkach dla grup bądź osób uprawnionych (uczniów, studentów) oraz o tym, jaki rodzaj dokumentu upoważnia do tej zniżki i jakie są sposoby zapłaty za usługi.

  • W programie wycieczki uwzględnij dni wolne od pracy w miejscach swego pobytu (z okazji świąt, rocznic czy imprez lokalnych).

  • Ustal wstępną kolejność zwiedzania obiektów – początkowy oraz końcowy punkt trasy są naprawdę newralgiczne.

  • Zasięgnij informacji praktycznych od osób, które przebywały na podobnej trasie (fora i komentarze internetowe, bezpośrednie rozmowy z tymi osobami).

Etap III – ustal dokładny plan pobytu w wybranym obszarze; opracuj szczegółowy program na każdy dzień pobytu; zaplanuj, jakie obiekty będziesz zwiedzać, gdzie będziesz odpoczywać, jaką dokumentację chcesz sporządzić (fotografowanie, filmowanie, zbieranie okazów).
Planując trasę, korzystaj z różnorodnych map tematycznych, nie tylko typowo turystycznych.
Etap IV – jesteś na trasie i realizujesz swój program wycieczki; pamiętaj o bezpieczeństwie w każdej sytuacji.
Etap V – po zakończeniu wycieczki uporządkuj dokumentację: opisz materiały archiwalne, zapisz daty, imiona (nazwiska), adresy, telefony itp. Zastanów się, które punkty programu udało się zrealizować, a co nie zostało w pełni osiągnięte.

iZ8pQpv8d1_d5e378

4. Europa jako obszar turystyczny

Wiesz, że Europa jest kontynentem najczęściej odwiedzanym przez turystów. Planując podróż turystyczną po Europie, warto poznać ustalenia prawne związane z przemieszczaniem się osób po terytorium naszego kontynentu.

  • Od 1 maja 2004 roku Rzeczpospolita Polska jest pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej, do której należy obecnie 28 państw.

  • Na obszarze 22 państw Unii Europejskiej obowiązuje Układ z Schengen, który znosi kontrolę graniczną dla obywateli Unii. Państwa należące do UE, ale nieobjęte ustaleniami z Schengen to: Bułgaria, Chorwacja, Cypr i Rumunia, a także Wielka Brytania i Irlandia. Państwa nienależące do Unii, ale objęte strefą Schengen to: Islandia, Norwegia i Szwajcaria, a także Andora, Liechtenstein, Monako, San Marino i Watykan.

  • W 19 państwach Unii Europejskiej środkiem płatniczym jest wspólna waluta – euro, które dzieli się na 100 jednostek zwanych centami. Euro zostało wprowadzone do obiegu 1 stycznia 2002 roku w dwunastu państwach: Francji, Belgii, Holandii, Luksemburgu, Niemczech, Włoszech, Grecji, Hiszpanii, Portugalii, Irlandii, Austrii i Finlandii. W późniejszych latach do strefy euro przystępowały kolejne kraje: w 2007 Słowenia, w 2008 Cypr i Malta, w 2009 Słowacja, w 2011 Estonia, w 2014 Łotwa, w 2015 Litwa. Waluta euro używana jest też w kilku małych krajach nienależących do Unii Europejskiej – Andorze, Monako, San Marino, Watykanie. W pozostałych państwach europejskich obowiązują waluty narodowe, dlatego planując tam wyjazd, musisz to uwzględnić.

  • Do ważnych przepisów wspólnotowych Unii Europejskiej należą prawa obywatelskie. Każdy obywatel Unii ma prawo swobodnego poruszania się i przebywania na terytorium każdego państwa członkowskiego. Przebywając w państwie nienależącym do UE, obywatel Unii korzysta z opieki dyplomatycznej i konsularnej każdego z państw Unii, jeżeli Polska nie jest w nim reprezentowana.

  • W czasie podróży korzystaj ze swoich uprawnień i zawsze dbaj o bezpieczeństwo wszystkich uczestników wycieczki, ale także stosuj się do przepisów obowiązujących na danym obszarze.

  • W całej Unii Europejskiej numer telefonu 112 umożliwia wezwanie pomocy lekarskiej lub innego rodzaju pomocy związanej z wypadkiem.

  • Warto umieścić w swoim telefonie komórkowym lub wpisać do dokumentów podróży numer telefonu oznaczony literami ICE (In Case of Emergency – 'w razie niebezpieczeństwa'). Numer ten umożliwia kontakt z wybraną przez ciebie osobą, która może na przykład poinformować lekarza o twojej grupie krwi, na co chorujesz, jakie bierzesz lekarstwa itp.

iZ8pQpv8d1_d5e431

Podsumowanie

  • Europa jest kontynentem najchętniej odwiedzanym przez turystów (ponad 50% całego ruchu turystycznego na świecie). Przyczyniają się do tego liczne walory krajoznawcze i wypoczynkowe, które zachęcają do uprawiania różnych form turystyki.

  • Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi turystyki w Europie są: wprowadzenie ruchu bezwizowego na obszarze państw Unii Europejskiej i niektórych krajów spoza UE oraz wspólna waluta obowiązująca w większości państw UE.

  • Planując podróż turystyczną, zawsze opracowuj szczegółowy program wycieczki. Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i stosuj się do przepisów obowiązujących na danym obszarze.

Praca domowa
Polecenie 1.1

Przygotuj multimedialną prezentację atrakcji turystycznych, jakie czekają na uczestników twojej wycieczki po Europie. Może to być pokaz zdjęć i filmów z odpowiednim komentarzem.

Polecenie 1.2

Przedstaw pisemny program wycieczki po wybranym obszarze w Europie. Uwzględnij różnorodne źródła informacji. Możesz skorzystać z tabeli 1.

PLAN …-DNIOWEJ WYCIECZKI PO EUROPIE

DATA

GODZINA

MIEJSCOWOŚĆ

PRZEBIEG WYCIECZKI
podróżowanie, poznawanie odwiedzanych miejsc, aktywne i bierne formy wypoczynku, wyżywienie i zakwaterowanie

Dowiedz się więcej

Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO

iZ8pQpv8d1_d5e532

Zadania

Ćwiczenie 1
RcTai7qDkJavs1
zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
R1dyJ1ZtbG5u11
zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1GkyyQf7AXTz1
zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
R7LmClJEPEpOR1
zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
R8N1r50oMfPxy1
zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.