1. Łacińskie słowo oznaczające pieniądze, pecunia pochodzi bezpośrednio od słowa pecus – bydło. Dlaczego? Bydło stanowiło od początku istnienia Rzymu podstawowy i powszechny środek płatniczy, którym posługiwali się nasi antyczni przodkowie. Z czasem wartość materialną zaczęto wyrażać bardziej praktycznymi w użyciu formami. Wymiana barterowa była już zbyt kłopotliwa.

1. Stopniowo Rzymianie zaczęli stosować symboliczne środki płatnicze, umownie powiązane z określoną wartością. Używano kruszców, których wartość była względnie stała, by środek płatniczy przedstawiał taką samą wartość dla obydwu stron transakcji: złoto, srebro, miedź. Zamiast bydła wprowadzono prostokątne, nieobrobione sztabki miedzi, ważące około pół kilograma, często zawierające wizerunek bydła. Następnie używany był as miedziany (aes rudae) o wadze jednego funta i oznaczeniu L. Taka kruszcowa waluta była łatwiejsza w transporcie i praktyczniejsza. Rozpoczął się proces doskonalenie formy środków płatniczych.

1. Aes signatum był stosowany między V w. p. n. e. a przełomem IV i III w. p. n. e. Prosty środek płatniczy był efektem odlewania jednakowych, płaskich tabliczek miedzianych, na których umieszczano emblemat, najczęściej wizerunek bydła w nawiązaniu do dawnej tradycji wymiany towarowej i handlu barterowego. Pieniądz taki ważył 1 kilogram i 635 gramów, czyli 5 funtów.

1. Kolejny etap rozwoju rzymskiej waluty, datowany na III w. p. n. e to pojawienie się formy przypominającej już dzisiejszą monetę – aes grave, czyli późniejszy as. Wytwarzanie pieniędzy staje się coraz bardziej zinstytucjonalizowanym działaniem. W 289 roku utworzona zostaje trzyosobowa komisja do kontroli spraw monetarnych. To jej członkowie czuwają nad wprowadzaniem do obiegu asów i sztabek miedzi. Srebrne monety dla Rzymu wytwarza mennica w Kapui, w późniejszym czasie produkcja zostaje przeniesiona do Rzymu. Stałym dążeniem jest zmniejszanie wagi pieniądza i tworzenie monet o różnej wartości zamiast dzielenia na części większej sztabki. Wśród monet funkcjonujących w starożytnym Rzymie wyróżniamy między innymi takie środki płatnicze jak: as, denar, wiktoriat, scripulus, sestercja, złoty (aureus), solidus, antonianus, dydrachma.

1. Wybijaniem monet zajmowały się mennice, czyli specjalne zakłady produkujące środki płatnicze. Każda mennica pozostawiała na monecie oznaczenie, wyraźnie wskazujące na źródło, z którego pochodzi wyprodukowana moneta. Njsłynniejsza mennica państwowa znajdowała się na Kapitolu, gdzie znajdowała się świątynia Junony Monety (czyli upominającej). Junona z takim przydomkiem stanowiła personifikację pieniądza oraz bogactwa; wierzono, że otacza opieką transakcje handlowe. Święto Monety obchodzone było 1 czerwca.

1. Monety były nie tylko środkami płatniczymi, ale również przedstawieniami symbolicznymi. Miedziane lub srebrne krążki stemplowano, umieszczając na nich wizerunki bogów, wizerunki konnych zaprzęgów, dzioby statków lub słynną kapitolińską wilczycę. To Juliusz Cezar był pierwszym człowiekiem, którego twarz wybito na monecie. Od tamtej pory stało się to zwyczajową praktyką. Na monetach umieszczano wizerunki cezarów oraz personifikacje różnych wartości i pojęć, symbole kultu, a także treści propagandowe.

1. Z czasem wzrost znaczenia chrześcijaństwa sprawiał, że również treści o tej tematyce odnaleźć można było na monetach. Monety wybijane za czasów Konstantyna Wielkiego, twórcy edyktu mediolańskiego, zawierają symbol krzyża podobnego do tego, jaki, zgodnie z tradycją, ukazał mu się w czasie słynnego widzenia. Za czasów Teodozjusza Wielkiego, kiedy to chrześcijaństwo stało się religią państwową, na monetach pojawiał się monogram Chrystusa oraz inne symbole chrześcijańskie. Był to koniec IV wieku naszej ery.