Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Typy reżimów i koncepcje demokracji

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

19) przedstawia niezachodni reżim demokratyczny lub hybrydowy (np. funkcjonujący w Wielonarodowym Państwie Boliwia, Republice Indii, Republice Południowej Afryki i Republice Singapuru);

20) przedstawia niezachodni reżim niedemokratyczny (np. funkcjonujący w Arabii Saudyjskiej, Białorusi, Chinach, Koreańskiej Republice Ludowo‑Demokratycznej i Turkmenistanie).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje różne koncepcje reżimów demokratycznych na podstawie tekstów źródłowych;

• wskazuje różnice między reżimem totalitarnym i autorytarnym;

• charakteryzuje różne typy reżimów demokratycznych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• odwrócona klasa.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza tekstu źródłowego;

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Na poprzedniej lekcji klasa została poproszona o przeczytanie materiałów źródłowych. Jej zadaniem będzie zapoznanie się z pojęciami ustroju politycznego, systemu politycznego i reżimu politycznego.

2. Klasa została podzielona na dwie grupy. Pierwsza z nich proszona jest o przeczytanie fragmentu książki J. Linza o systemach autorytarnych, drugą grupę nauczyciel prosi o przygotowanie modelu poliarchii R.A. Dahla.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie za pomocą burzy mózgów sporządzają wraz z nauczycielem definicje ustroju politycznego, systemu politycznego i reżimu politycznego, które zostają zapisane na tablicy.

2. Przedstawiciele grupy, która miała przeczytać fragment J. Linza, prezentują charakterystyki reżimów niedemokratycznych. Wykorzystana jest w tym celu mapa myśli. Wybrana osoba wskazuje różnice między autorytaryzmem a totalitaryzmem.

3. Druga grupa przedstawia model poliarchii R.A. Dahla.

4. Uczniowie proszeni są o poszukanie w dostępnych źródłach informacji na temat typów demokracji i o stworzenie prezentacji multimedialnych charakteryzujących reżimy demokratyczne.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie przedstawiają prezentacje, które zostają uzupełnione i poprawione przez nauczyciela.

2. Wybrana osoba zostaje poproszona o przedstawienie, w jaki sposób w dzisiejszym świecie jest rozumiana demokracja. W swojej ocenie ma się odnieść do modelu poliarchii.

Praca domowa:

Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie charakterystyki państw współczesnych, odpowiadających każdemu z omówionych reżimów.

Materiały pomocnicze:

Konrad Wojciechowski, O idealnej demokracji, publicystyka.ngo.pl.

Rafał Klepka, Autorytaryzm, researchgate.com.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film może zostać wykorzystany do stworzenia prezentacji dot. definicji poszczególnych typów reżimów politycznych.