Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Od czego zależy wietrzenie chemiczne

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

1. Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.

2. Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

2. Analizowanie i wyjaśnianie zjawisk i procesów geograficznych oraz zróżnicowania przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego świata.

4. Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda - człowiek - gospodarka.

III. Kształtowanie postaw.

1. Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.

3. Rozumienie pozautylitarnych wartości elementów środowiska geograficznego i krajobrazów.

Treści nauczania

V. Dynamika procesów geologicznych i geomorfologicznych: najważniejsze wydarzenia w dziejach Ziemi, minerały, geneza i wykorzystanie skał, procesy rzeźbotwórcze i ich efekty (wietrzenie, erozja, transport, akumulacja, ruchy masowe), odkrywka geologiczna.

Uczeń:

5) charakteryzuje zjawiska wietrzenia fizycznego i chemicznego, krasowienia oraz opisuje produkty i formy powstałe w wyniku tych procesów.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

• dowiaduje się, czym jest wietrzenie chemiczne,

• poznaje procesy wietrzenia chemicznego,

• określa czynniki wpływające na intensywność i tempo wietrzenia chemicznego,

• ocenia intensywność procesów wietrzenia chemicznego w różnych regionach świata.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Formy zajęć: praca w grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, atlas, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze:

• Migoń P., Geomorfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.

• Mizerski W., Geologia dynamiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie w temat lekcji poprzez omówienie/przypomnienie procesu wietrzenia chemicznego i czynników, które o nim decydują; pytania sprawdzające poziom przygotowania uczniów.

Faza realizacyjna

• Prośba do uczniów o przeczytanie tekstu e‑materiału.

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest przeanalizowanie grafik interaktywnych z e‑materiału w celu określenia uwarunkowań wietrzenia chemicznego w różnych strefach klimatycznych, wykonanie poleceń, a następnie przedstawienie rezultatów na forum klasy.

• Wyświetlenie grafik interaktywnych i omówienie ich przez nauczyciela – pogadanka w interakcji z uczniami,

• Podział uczniów na grupy (liczebność określa nauczyciel). Wykonanie przez każdą grupę wybranych poleceń z e‑materiału.

• Kilkuminutowa praca w grupach polegająca na:

  • określeniu czynników wpływających na procesy wietrzenia chemicznego i ich roli (znaczenia) w tym procesie,

  • określeniu warunków, w których wietrzenie chemiczne przebiega intensywnie,

  • zlokalizowaniu stref intensywnego wietrzenia chemicznego na kuli ziemskiej.

• Przedstawienie przez przedstawicieli poszczególnych grup, na forum klasy, rezultatów pracy (wszystkich lub wskazanych przez nauczyciela). Nauczyciel weryfikuje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia, zadaje pytania naprowadzające.

• Dyskusja z udziałem wszystkich uczniów mająca charakter kompleksowego podsumowania informacji dotyczących wietrzenia chemicznego i decydujących o nim czynników. Nauczyciel moderuje dyskusję, wprowadza uzupełnienia.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa:

• Praca pisemna: zastanów się, w jaki sposób działalność antropogeniczna może wpływać na procesy wietrzenia chemicznego. Podaj przykłady.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Grafiki interaktywne zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas innych zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych litosferą i procesami ją kształtującymi. Znajdą one także zastosowanie podczas samodzielnej pracy ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego litosfery.