Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Larwy i poczwarki

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• porównuje budowę i funkcjonowanie larwy i poczwarki;

• wykazuje rolę obecności larw i poczwarek w rozwoju organizmów;

• wyjaśnia różnice w przebiegu rozwoju złożonego z przeobrażeniem niezupełnym i zupełnym.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• kolektywizm;

• nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• plakat;

• odwrócona klasa;

• analiza tekstu źródłowego;

• gra dydaktyczna domino.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• arkusze papieru A1, flamastry;

• domino (materiały pomocnicze).

Przed lekcją:

Tydzień przed lekcją nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy – ich zadaniem będzie przygotowanie informacji i materiałów (opisy, zdjęcia, rysunki) na następujące tematy:

• grupa I i II – larwy (instrukcja – materiały dodatkowe);

• grupa III i IV – poczwarki (instrukcja – materiały dodatkowe).

Uczniowie razem z nauczycielem ustalają zasady oceniania (zob. materiał dodatkowy).

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel opowiada uczniom, że w czasie wojny u żołnierzy, u których w ranach wylęgły się larwy muchówek - czerwie, odnotowano mniejszą zachorowalność i śmiertelność niż u żołnierzy, u których w ranach nie rozwinęły się larwy. Nauczyciel przeprowadza burzę mózgów, zadając pytania: „Dlaczego tak się działo? W jaki sposób człowiek może wykorzystać larwy?”.

2. Nauczyciel podsumowuje rozmowę, tłumacząc, że larwy wyjadają martwe tkanki, oczyszczając ranę, co przyspiesza proces gojenia.

3. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie siadają we wcześniej ustalonych grupach.

2. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z częścią e‑materiału „Larwy i poczwarki” dotyczącą rozwoju (wstęp).

3. Nauczyciel rozdaje grupom arkusze papieru A1 i flamastry.

4. Uczniowie w grupach przygotowują plakaty, wykorzystując informacje i materiały przygotowane przed lekcją: grupa I i II – larwy, grupa III i IV – poczwarki.

5. Liderzy grup podchodzą po kolei do tablicy, zawieszają swój plakat i omawiają dane zagadnienie. Nauczyciel ocenia opracowania zgodnie z przyjętymi zasadami, w razie potrzeby uzupełnia wiadomości.

6. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną i wykonanie do niej poleceń.

7. Uczniowie przedstawią swoje odpowiedzi na pytania dotyczące grafiki interaktywnej.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel przeprowadza grę dydaktyczną domino (zob. materiały pomocnicze).

2. Uczniowie grają trójkami. Zasady gry:

   • Każdy z uczniów otrzymuje losowo trzy kości, a nauczyciel jedną kość; pozostałe kości stanowią pulę do losowania.

   • Nauczyciel na środek kładzie jedną kość domina.

   • Uczniowie zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara dopasowują swoje kości do kości leżącej na środku stołu.

   • Pustą kość można dopasować do dowolnego innego pola.

   • Gdy uczeń nie może dopasować kości, dobiera jedną kość z puli do losowania.

   • Gdy pula do losowania zostanie wyczerpana, uczeń traci kolejkę.

   • Wygrywa ten uczeń, który najszybciej pozbędzie się wszystkich kości.

3. Nauczyciel podsumowuje pracę grup.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:

Grafika interaktywna powinna zostać wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji lub podczas przygotowania uczniów do lekcji.