Zdjęcie przedstawia mapę Europy, zatytułowaną WIELKA EMIGRACJA. Główne kraje, do których emigrowali Polacy po powstaniu listopadowym, to: Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii, Królestwo Francji. Pozostałe kraje, które przyjęły emigrantów, to: Królestwo Hiszpanii, Portugalii, Algieria, Imperium Osmańskie, Królestwo Sardynii, Królestwo Obojga Sycylii, kraje skandynawskie. 1. Na mapie oznaczono, że Polacy w pierwszym kroku emigrowali z Królestwa Polskiego, przez Drezno, do Królestwa Francji. Na obrazie widoczna jest scena walki. Część żołnierzy leży na polu walki, część walczy. Jeźdźcy na koniach znajdują się w centralnej części obrazu. Michaił Lermontow, Atak rosyjskich huzarów w czasie szturmu Warszawy w 1831 roku, obraz z 1837 r. Źródło: domena publiczna. Z powodu wątłego zdrowia Juliusz Słowacki nie mógł wziąć udziału w powstaniu listopadowym. Pracował więc w Biurze Dyplomatycznym księcia Adama Czartoryskiego. W ramach misji dyplomatycznej w marcu 1831 roku poeta opuścił Warszawę i podróżując przez Wrocław, dotarł do Drezna. 2. Na mapie oznaczono, że w drugim kroku Polacy emigrowali z Królestwa Francji do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz z powrotem do Królestwa Francji. Na obrazie budynek Katedry Świętego Pawła w Londynie. Budynek znajduj się tuż nad brzegiem rzeki Tamizy. Ma dwie wieże. W centralnej części budynku widoczna jest ogromna kopuła. Po Tamizie pływają łodzie. Thomas H. Shepherd, Katedra św. Pawła w Londynie z widokiem na Tamizę. Źródło: domena publiczna. W lipcu 1831 roku Juliusz Słowacki został oddelegowany z ważnymi listami do przedstawicieli Rządu Narodowego w Paryżu i Londynie. Do Paryża dotarł 31 lipca 1831 roku, ale już 3 sierpnia znalazł się w Londynie, w którym przebywał do września. Tam podjął decyzję o wyjeździe na emigrację do Francji, w której zamierzał spędzić dłuższy czas. 3. Na mapie oznaczono, że w kolejnym kroku Polacy emigrowali z Królestwa Francji do Królestwa Sardynii. Na obrazie scena ze wspólnych tańców ludzi odbywającego się w Sali balowej. Widoczna jest grupa licznie zebranych gości w oficjalnych strojach. Kobiety mają na sobie suknie, mężczyźni fraki. Teofil Kwiatkowski, Polonez Chopina podczas balu emigrantów w Paryżu, 1859. Źródło: domena publiczna. Gorzkie refleksje poetyckie z pobytu w stolicy Francji Juliusz Słowacki zapisał w wierszu pt. Paryż. Poeta nazwał to miasto „nową Sodomą”: Nowa Sodomo! pośród twych kamieni. Mnoży się zbrodnia bezwstydna widomie I kiedyś na cię spadnie deszcz płomieni, Lecz nie deszcz boży, nie zamknięty w gromie, Sto dział go poszle… A na każdym domie Kula wyryje straszny wyrok Boga; Kula te mury przepali, przełomie, I wielka na cię spadnie kiedyś trwoga,I większa jeszcze rozpacz — bo to kula wroga… Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 78. 4. Na mapie oznaczono, że w kolejnym kroku Polacy emigrowali z Królestwa Sardynii do Królestwa Obojga Sycylii. Na obrazie pejzaż górski. W tle widoczne są wysokie góry. Na pierwszym planie, w dolinie jezioro. Przy brzegu rosną drzewa i krzewy. Widoczna jest para ludzi spoglądających na jezioro. Alexandre Calame, Widok na Jezioro Genewskie (Lemańskie), 1849. Źródło: domena publiczna. W 1832 roku Juliusz Słowacki udał się do Szwajcarii, w której przebywał do 1836 roku. 5. Na obrazie widoczny jest port morski. Na pierwszym tle duża latarnia morska. Obok, w dokach portu ludzie cumują łodzie, stoją. W tle, na tafli wody widoczny jest duży statek wpływający do portu. Claude Joseph Vernet, Spokój w śródziemnomorskim porcie, ok. 1770‒1780. Źródło: domena publiczna. W 1836 roku Słowacki opuścił Szwajcarię, udając się do Włoch. Był to początek jego wielkiej podróży na Wschód – po Grecji, Egipcie, Palestynie i Syrii.

Zdjęcie przedstawia plan miasta Paryża z roku 1876. Na planie widoczne są oznaczone różnymi kolorami obszary miasta oraz główną rzekę płynącą przez miasto. Na mapie miasta oznaczono najważniejsze budowle. 1. Kolumna Vendôme . Na zdjęciu widoczna jest monumentalna kolumna, na szczycie której znajduje się rzeźba Napoleona. Kolumna stoi na środku placu miejskiego. Wokół znajdują się kamienice. Po placu przechadzają się mieszkańcy. Carlo Canella, Król Ludwik Filip inauguruje osadzenie pomnika Napoleona na kolumnie Vendôme. Źródło: domena publiczna. Jednym z zabytków opisanych przez poetę w wierszu Paryż jest kolumna Vendôme, pokryta płaskorzeźbami, które wykonano z 1250 austriackich i rosyjskich armat zdobytych w bitwie pod Austerlitz w 1805 roku. „I pod kolumną spiżu wszyscy posną; Choć cięcie kata głowę z niej strąciło, Choć na niej może jak na gruzach z wiosną Chwasty i z lilijami Burbonów porosną”. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 79. 2. Cmentarz Père la Chaise. Na zdjęciu widok na wzgórze, na którym znajduje się cmentarz. Na pierwszym planie widoczne są nagrobki oraz ludzie idący alejką cmentarną. W tle budynek, a na horyzoncie drzewa. Widok na cmentarz Père-Lachaise od strony wejścia, 1815 rok. Źródło: domena publiczna. Ogromne wrażenie wywarł na Słowackim słynny paryski cmentarz Père-Lachaise: „Z dala od miasta szukajmy napisów, Gdzie wielki cmentarz zalega na górze.O! jak tu smutno, kędy wśród cyprysów. Pobladłe w cieniu chowają się róże.A pod stopami — dalej — miasto w chmurze Topi się we mgłach gasnących opalu…”. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 80. 3. Kościół katedralny Notre-Dame. Na zdjęciu znajduje się ogromny budynek Katedry Notre-Dame. Katedra znajduje się nad brzegiem rzeki. Na wybrzeżu widoczne są łodzie, ludzie i powozy. Do Katedry prowadzi most. Katedra ma dwie duże wieże o kształcie prostokąta. W tle widoczna jest najwyższa, strzelista wieża. Katedra Notre-Dame u schyłku XIX wieku. Źródło: domena publiczna. Poeta podziwiał również paryski kościół katedralny Notre-Dame. Zdobienia gotyckiej katedry (np. witrażowe okna w kształcie rozet) Słowacki porównał do brabanckich koronek o wzorze wijących się gałązek, wykonywanych w Brugii w XVII‒XVIII wieku „Patrz znów w mgłę miejską — oto wież ostatki, Gotyckim kunsztem ukształcona ściana Rzekłbyś — że zmarła matka twojej matki, W czarne, brabanckie korónki ubrana”. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 80. 4. Most Zgody (Pont de la Concorde). Na zdjęciu widoczna jest rzeka oraz most. W tle, na drugim brzegu rzeki znajdują się liczne budynki. Most zbudowany jest z wielu łuków. Widok na most Zgody z monumentalnymi posągami sławnych ludzi, ok. 1830 roku. Źródło: CC 0. Podczas poetyckiego spaceru Słowacki płynnie przechodzi do refleksji na temat mostu Zgody. W okresie panowania Ludwika XIV na moście, który łączy plac Zgody z Pałacem Burbonów, czyli siedzibą francuskiego parlamentu, ustawiono dwanaście posągów ważnych postaci z dziejów Francji. W różnych momentach historii posągi te były wymieniane, co świadczyło o niestabilności politycznej kraju. „[…] Lecz nad mgłami fali Stoją posągi (gdzie płynie Sekwana), Jakby się w Styksu łodzi zatrzymali, I przed piekła bramami we mgłach stoją biali”. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 80-81. 5. Luwr. Na zdjęciu widoczne jest wnętrze budynku Luwru. Na ścianach rozmieszczone są obrazy. Pod szklanym sufitem widoczne są łuki, na których znajdują się płaskorzeźby. Na podłodze siedzą ludzie. Jedni malują coś na swoich płótnach, inni szkicują lub oglądają dzieła. Hubert Robert, Widok Wielkiej Galerii Luwru, 1796. Źródło: domena publiczna. Poetycki opis Paryża Juliusz Słowacki kończy widokiem Luwru. Jest on dla poety pretekstem do porównania króla Ludwika Filipa do władzy biblijnego króla Babilonu, któremu przepowiadano szybki upadek: „Tam gmachy Luwru, gdzie tron Baltazara, A na nim siedział wyrobnik umarły…Przez dnie lipcowe panowała mara, U nóg jej ludzie snuli się jak karły; Bo nad nią cienie śmierci rozpostarły. Wielkość olbrzymią — był to król narodu”. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 81.

Zdjęcie przedstawia mapę miasta Rzym z roku 1676. Plan miasta ma nieregularny kształt. Na mapie oznaczono najważniejsze miejsca. 1. Na obrazie widoczny jest fragment nadmorskiej dzielnicy miasta. Na pierwszym planie widać morze, u brzegu którego stoi kilkoro ludzi. W tle widoczne są budynki miejskie. Po lewej stronie nabrzeża znajduje się monumentalny budynek z kopułą. Hendrik Frans van Lint, Rzym – widok na San Giovanni dei Fiorentini 1739. Źródło: domena publiczna. Pierwszym przystankiem poety podczas wielkiej podróży był Rzym – nazywany Wiecznym Miastem. Słowacki opisał to miejsce w wierszu Rzym:Nagle mię trącił płacz na pustym błoniu: „Rzymie! nie jesteś ty już dawnym Rzymem”. Tak śpiewał pasterz trzód, siedząc na koniu. Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 113. 2. Na obrazie widoczny jest widok ze szczytów na Watykan. Olbrzymi budynek kościelny rozciąga się w dolinie na duży obszar. Widoczna jest ogromna kopuła Bazyliki Świętego Piotra. Joseph William Turner, Widok na Watykan, 1819. Źródło: domena publiczna. Poetycki opis Rzymu jest znacznie krótszy niż wcześniejszy opis Paryża i staje się pretekstem do snucia refleksji o dawnej, przemijającej potędze Wiecznego Miasta. Słowacki zwraca uwagę na przykład na „kościół ten… co jest olbrzymem” – prawdopodobnie Bazylikę św. Piotra. 3. Na obrazie widoczne są ruiny murów Koloseum. Mury otaczają arenę, na której znajdują się przewrócone kolumny, kamienie i inne pozostałości budowli. Część murów Koloseum zachowała się. Thomas Cole, Widok na Koloseum, 1832. Źródło: domena publiczna. W przeciwieństwie do poetyckiego obrazu Paryża poeta nie koncentruje się na opisie zabytków; bardziej interesują go ruiny pomników kultury śródziemnomorskiej, choć nie wymienia ich nazwy: „I zdjął mię wielki strach, gdy poznikali Ci aniołowie fal — a ja zostałem W pustyni sam — z Rzymem, co już się wali. I nigdy w życiu takich łez nie lałem, Jak wtenczas — gdy mię spytało w pustyni Słońce, szydzący bóg — czy Rzym widziałem?…” Źródło: Juliusz Słowacki, Paryż, [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005, s. 113.