Zdjęcie przestawia Lenia przemawiającego do tłumu. Rzecz dzieje się na placu. Na potrzeby przemówienia, wybudowano prosty postument, by lepiej było go widać i słychać. Cały miejski plac wypełniony jest ludźmi pragnących zmiany. _{Grigory Goldstein, Wikimedia Commons, domena publiczna}
Lenin przemawiający do tłumu.
W czasie wojny domowej Lenin zdecydował się na wprowadzenie polityki gospodarczej, zwanej komunizmem wojennym. W lipcu 1918 roku wydał dekret, na mocy którego dokonano nacjonalizacji przemysłu. @@@ text=Dalej goto=1 ### _{Wikimedia Commons, domena publiczna}
"Śmierć burżuazji i jej pomocnikom, niech żyje czerwony terror"
Państwo pod swój zarząd przejęło wszystkie zakłady - od tych największych po najmniejsze zatrudniające po kilku pracowników - oraz ustanowiło pełną kontrolę nad produkcją. Produkcja nie była od tej pory regulowana przez popyt i podaż, ale przez dyrektywy (czyli wytyczne) specjalnych komitetów. To one wyznaczały, co i w jakich ilościach miało być wytwarzane. Wynikiem takiej polityki był spadek wydobycia surowców do 21% poziomu z 1913 roku , a produkcji stali i żelaza do 5%. @@@ text=Wstecz goto=0 @@@ text=Dalej goto=2 ### _{Wikimedia Commons, domena publiczna}
Plakat z żołnierzem Armii Czerwonej z 1920 r.
Jeszcze gorsze efekty przyniosła polityka komunizmu wojennego na wsi. Państwu zależało na zapewnieniu stałych dostaw zboża na potrzeby wojska i do miast. Ponieważ ceny za produkty rolne były niskie, chłopom nie opłacało się ich sprzedawać. W takiej sytuacji bolszewicy sięgnęli po rozwiązania siłowe. Na wieś zostali wysłani czerwonoarmiści, którzy siłą zabierali zboże, pozostawiając gospodarzom niewielką ilość albo konfiskując wszystko. Ci, którzy się sprzeciwiali, byli zabijani lub wysyłani do obozów pracy przymusowej. @@@ text=Wstecz goto=1 @@@ text=Dalej goto=3 ### _{Wikimedia Commons, domena publiczna}
Ofiary głodu
Odpowiedzią chłopów na taką politykę było ograniczenie produkcji - uprawiano tylko tyle zboża, ile potrzebne było, by wyżywić własne rodziny. Ale i to im zabierano. W efekcie w całej Rosji zapanował najgorszy od wielu lat głód. W latach 1921-1923 głód dotknął około 25 mln mieszkańców Sowieckiej Rosji, doprowadzając do śmierci około 5 mln z nich. @@@ text=Wstecz goto=2 @@@ text=Dalej goto=4 ### _{Wikimedia Commons, domena publiczna}
Bezdomne dzieci, ofiary wojny domowej
Tragicznie skończyło się również przejęcie przez państwo prywatnego handlu hurtowego i detalicznego. Wartość pieniądza spadła. Inflacja na poziomie około 1 miliona procent spowodowała, że stał się on zupełnie bezwartościowy. @@@ text=Wstecz goto=3 @@@ text=Dalej goto=5 ### _{Wikimedia Commons, domena publiczna}
Uchodźcy podczas wojny domowej
Głód i całkowita ruina gospodarcza Rosji sprawiły, że coraz częściej słychać było głosy niezadowolenia z rządów bolszewików. Hasło “Precz z Leninem i koniną. Oddajcie nam cara i wieprzowinę” stało się jednym z najpopularniejszych w 1918 roku. @@@ text=Wstecz goto=4 @@@ text=Rozpocznij od nowa goto=R