Przeczytaj
Warto przeczytać
Kim był Edwin Hubble?
Edwin Hubble urodził się w 1889 roku w Marshfield, małym miasteczku w pobliżu Springfield na południu stanu Missouri. Był trzecim z siedmiorga dzieci Johna, prawnika firmy ubezpieczeniowej. Na szczęście 9 lat później rodzina przeniosła się do Chicago i tam Edwin mógł uczyć się w porządnej szkole średniej. Dzięki doskonałym wynikom w nauce uzyskał specjalne stypendium, które umożliwiło mu studia na University of Chicago, prywatnej uczelni, jednej z najlepszych w Stanach Zjednoczonych. Przyszły uczony studiował matematykę, fizykę, chemię i astronomię, a wśród jego nauczycieli byli: znany fizyk Robert Millikan oraz astronom George Ellery Hale.
Podczas studiów Edwin Hubble wyróżniał się w sporcie. Miał prawie 190 cm wzrostu i był świetnie zbudowany. W pchnięciu kulą i skokach w dal i wzwyż zwyciężał nawet w zawodach stanowych, a ponadto grał w koszykówkę oraz uprawiał boks. Menedżerzy boksu zawodowego wróżyli Edwinowi wielką karierę i proponowali trening do walki z ówczesnym mistrzem świata Jackiem Johnsonem.
Hubble nie myślał jednak o rozpoczynaniu zawodowej kariery w sporcie. Chciał kontynuować studia w Anglii, którą był od dzieciństwa zafascynowany, ponieważ w XVII wieku stamtąd przybyli do Ameryki jego przodkowie. Uzyskawszy więc dyplom uniwersytecki ukończenia studiów matematyki i astronomii, udał się w 1910 roku na dalsze studia do Oksfordu. Studiował tam przez dwa lata prawo, zapewne pod wpływem ojca, który chciał, żeby syn poszedł w jego ślady. Następny rok poświęcił jeszcze na studiowanie języka hiszpańskiego.
Jako student Oksfordu Hubble nadal wyróżniał się w lekkoatletyce – w tej dyscyplinie był reprezentantem uczelni – a także w boksie. Stoczył nawet walkę z ówczesnym francuskim championem, późniejszym mistrzem świata Georges’em Carpentierem.
W 1913 r. Hubble wrócił do Stanów Zjednoczonych i najpierw zaczął uczyć fizyki i hiszpańskiego w szkole średniej w New Albany (Indiana), a przy okazji trenował szkolną drużynę koszykówki. Po niedługim czasie jednak otworzył biuro prawnicze w Louisville (Kentucky), dokąd tymczasem przenieśli się jego rodzice. I to zajęcie szybko mu się znudziło, ponieważ do głosu coraz bardziej dochodziła fascynacja astronomią. W 1914 roku wrócił więc do uniwersytetu w Chicago, gdzie otrzymał posadę asystenta w Obserwatorium Yerkesa, a jednocześnie przygotowywał rozprawę doktorską.
Tymczasem wybuchła pierwsza wojna światowa. Hubble zaciągnął się do armii i szybko awansował. W październiku 1918 r. dowodził już we Francji batalionem piechoty, potem jeszcze przez rok służył w amerykańskich siłach okupacyjnych w Niemczech. Wystąpił z wojska w randze majora w październiku 1919 r. i wrócił do Stanów Zjednoczonych. Został zatrudniony w obserwatorium na Mount Wilson w Kalifornii, gdzie budowano największy ówczesny teleskop o średnicy 254 cm. Hubble miał już wtedy 30 lat, ale tam dokonał swych największych odkryć, dzięki którym stał się sławnym na cały świat astronomem. W Ameryce zdobył także status wielkiej gwiazdy; jego sława była porównywalna z tą, jaką cieszyli się Albert Einstein i Maria Skłodowska‑Curie.
Będąc zagorzałym anglofilemanglofilem Hubble nosił zawsze tweedowe ubrania i bez przerwy paradował z fajką. Uprawiał z zapałem wędkarstwo muchowe, a innym jego hobby było kolekcjonowanie książek o historii nauki. Nie utrzymywał kontaktów towarzyskich z kolegami z obserwatorium, lubił natomiast przebywać z wielkimi biznesmenami oraz sławnymi osobistościami filmu i estrady, jak Charlie Chaplin, Walt Disney, Igor Strawiński. Przyjaźnił się też z pisarzem Aldousem Huxleyem, autorem słynnej książki „Nowy wspaniały świat”. Stał się celebrytą i był centralną postacią nawet podczas takich wydarzeń, jak ceremonie rozdania filmowych Oscarów. Swych przyjaciół z Hollywood podejmował często na Mount Wilson, pozwalając im patrzeć na niebo przez wielkie teleskopy.
Edwin Hubble zmarł nagle na serce 28 września 1953 r., kiedy przygotowywał się do obserwacji, tym razem za pomocą pięciometrowego teleskopu na Mount Palomar.
Słowniczek
(ang.: anglophile) osoba interesująca się Anglią (szerzej: Wielką Brytanią), jej historią i jej społeczeństwem, ceniąca jej osiągnięcia w zakresie kultury i nauki. Anglo + -fil; z j. greckiego: philos – przyjaciel, przyjazny.
(ang.: cepheid) gwiazda typu delta Cephei. Klasa gwiazd zmiennych pulsujących (okresowo zmiennych). Ważną ich cechą jest zależność okresu zmian jasności gwiazdy od jej jasności absolutnej. Nazwa pochodzi od pierwszej skatalogowanej gwiazdy tego typu w gwiazdozbiorze Cefeusza.
(ang.: stellar magnitude) miara blasku gwiazd (oraz innych obiektów na niebie). Wprowadzenie tej miary przypisuje się greckiemu astronomowi Hipparchowi (II w. p.n.e.). Polegała ona początkowo na subiektywnej ocenie blasku badanej gwiazdy w porównaniu z blaskiem gwiazd wzorcowych i przypisaniu gwiazdy badanej do jednej z sześciu grup. Obecnie skala ta jest obiektywna; wynika to z możliwości rejestrowania strumienia energii świetlnej za pomocą przyrządów.