Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Przeanalizuj tekst źródłowy i wykonaj zadanie.

Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.
Art. 2. Organy państwowe zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej stwarzają prasie warunki niezbędne do wykonywania jej funkcji i zadań, w tym również umożliwiające działalność redakcjom dzienników i czasopism zróżnicowanych pod względem programu, zakresu tematycznego i prezentowanych postaw.

RHwaPD0aHF37B
Wskaż, które z podanych stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe. Prawo prasowe gwarantuje obywatelom polskim swobodny dostęp do informacji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Prasa w Polsce nie może opisywać spotkań polityków i ich prywatnych inwestycji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W Polsce nie mogą istnieć organy prasowe, które prezentują kulturę mniejszości narodowych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Krytyka społeczna oznacza prawo dziennikarzy do wyrażania własnych opinii na temat działań rządu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
1
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.

Karta etyczna mediów precyzuje siedem zasad dobrego dziennikarstwa:

  1. Zasada prawdy – dziennikarz ma obowiązek zabiegać o informację prawdziwą i sprostować informację fałszywą.

  2. Zasada obiektywizmu – przedstawianie rzeczywistości niezależnie od poglądu dziennikarza.

  3. Zasada oddzielania informacji od komentarza – chodzi o możliwość odróżniania przez odbiorcę faktów od opinii o nich.

  4. Zasada uczciwości – dziennikarz działa zgodnie z własnym sumieniem, nie ulega wpływom, jest nieprzekupny.

  5. Zasada szacunku i tolerancji – poszanowanie ludzkiej godności, praw, dóbr osobistych i prywatności.

  6. Zasada pierwszeństwa dobra odbiorcy – interesy odbiorców są nadrzędne wobec interesów redakcji, dziennikarzy, wydawców.

  7. Zasada wolności i odpowiedzialności za formę i treść przekazu – wolność nakłada na dziennikarzy i wydawców odpowiedzialność za konsekwencje wynikające z publikacji treści.

/Źródło: Stanisław Sowa, Etyka dziennikarska w praktyce, psst.pl [online, dostęp: 30.03.2020]./

R1Jr5FaFwkRRs
Na podstawie materiału źródłowego uzupełnij tekst. Zgodnie z kodeksem etyki mediów zadaniem dziennikarza jest pozyskiwanie informacji 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych. Dziennikarz 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych do własnej 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych, ale musi być ona 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych od informacji. Dziennikarz jest zobowiązany do pisania tekstów 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych. Nie może ulegać 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych. Nie jest 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych. Dziennikarz nie może naruszać 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych osób przedstawianych w artykule. Dziennikarz 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych stosować 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych. Dziennikarz powinien niezwłocznie po 1. nie ma prawa, 2. opinii, 3. ciekawych, 4. nie powinien, 5. z różnych źródeł, 6. wyraźnie oddzielona, 7. uczciwych, 8. powinien, 9. ma prawo, 10. przekupny, 11. naciskom, 12. autocenzurę, 13. dóbr osobistych, 14. zdobyciu informacji, 15. tylko od agencji informacyjnych przekazać ją obywatelom.
RBaRCCkBGD2941
Ćwiczenie 3
W dzisiejszym świecie jednostki: Wybierz prawidłowe odpowiedzi: 1. nie mają dostępu do informacji 2. są bombardowane informacjami z różnych źródeł 3. mają ułatwioną komunikację 4. są pozbawione możliwości interpretowania informacji 5. mają narzucaną wizję świata
Źródło ilustracji: Freepik.com
1
Ćwiczenie 3
R1N3ic2VRNoQR
Dokończ zdanie, wybierając kilka możliwości. W dzisiejszym świecie jednostki: Możliwe odpowiedzi: 1. nie mają dostępu do informacji, 2. są bombardowane informacjami z różnych źródeł, 3. mają ułatwioną komunikację, 4. są pozbawione możliwości interpretowania informacji, 5. mają narzucaną wizję świata
21
Ćwiczenie 4
Zapoznaj się z opisem ilustracji, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z opisem ilustracji, a następnie wykonaj polecenie.
R1FqCa4syqbkP
Źródło: Donald Gordon „Don" Addis, tylko do użytku edukacyjnego.
R8mvfj7kYU97e
Wymień dwie umiejętności odbiorcy przekazów medialnych, które pomogą zapobiec sytuacji przedstawionej na rysunku. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5

Zaponaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
Artykuł 11. Wolność wypowiedzi i informacji

  1. Każdy ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe.

  2. Szanuje się wolność i pluralizm mediów.

Artykuł 12. Wolność zgromadzania się i stowarzyszania się

  1. Każdy ma prawo do swobodnego, pokojowego zgromadzania się oraz do swobodnego stowarzyszania się na wszystkich poziomach, zwłaszcza w sprawach politycznych, związkowych i obywatelskich, z którego wynika prawo każdego do tworzenia związków zawodowych i przystępowania do nich dla obrony swoich interesów.

  2. Partie polityczne na poziomie Unii przyczyniają się do wyrażania woli politycznej jej obywateli.

Artykuł 13. Wolność sztuki i nauki

Sztuka i badania naukowe są wolne od ograniczeń. Wolność akademicka jest szanowana.

R1edfhjZEpAlb
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 6

Przeanalizuj mapę i wykonaj polecenie.

RpqqmAxUtCjdM
Mapa świata, Wolność prasy na świecie, 2020 r., na której zaznaczone są: dobra sytuacja, 0–15 pkt; Elementy: Belgia (wartość: 12.57), Dania (wartość: 8.13), Estonia (wartość: 12.61), Finlandia (wartość: 7.93), Holandia (Niderlandy) (wartość: 9.96), Irlandia (wartość: 12.60), Jamajka (wartość: 10.51), Kostaryka (wartość: 10.53), Niemcy (wartość: 12.16), Norwegia (wartość: 7.84), Nowa Zelandia (wartość: 10.69), Portugalia (wartość: 11.83), Szwajcaria (wartość: 10.62), Szwecja (wartość: 9.25)satysfakcjonująca sytuacja, 15.01–25 pkt; Elementy: Andora (wartość: 23.23), Australia (wartość: 20.21), Austria (wartość: 15.78), Botswana (wartość: 23.56), Burkina Faso (wartość: 23.47), Cypr (wartość: 20.45), Czechy (wartość: 23.57), Francja (wartość: 22.92), Ghana (wartość: 22.26), Hiszpania (wartość: 22.16), Islandia (wartość: 15.12), Kanada (wartość: 15.29), Korea Południowa (wartość: 23.70), Liechtenstein (wartość: 19.52), Litwa (wartość: 21.19), Luksemburg (wartość: 15.46), Łotwa (wartość: 18.56), Namibia (wartość: 19.25), Papua-Nowa Gwinea (wartość: 23.93), Południowa Afryka (wartość: 22.41), Republika Zielonego Przylądka (wartość: 20.15), Samoa (wartość: 18.25), Senegal (wartość: 23.99), Słowacja (wartość: 22.67), Słowenia (wartość: 22.64), Stany Zjednoczone (wartość: 23.85), Surinam (wartość: 17.50), Tajwan (wartość: 23.76), Trynidad i Tobago (wartość: 23.22), Urugwaj (wartość: 15.79), Wielka Brytania (wartość: 22.93), Włochy (wartość: 23.69)problematyczna sytuacja, 25.01–35 pkt; Elementy: Albania (wartość: 30.25), Angola (wartość: 33.92), Argentyna (wartość: 28.78), Armenia (wartość: 28.60), Belize (wartość: 27.50), Bhutan (wartość: 28.90), Bośnia i Hercegowina (wartość: 28.51), Brazylia (wartość: 34.05), Chile (wartość: 27.31), Chorwacja (wartość: 28.51), Czarnogóra (wartość: 33.83), Dominikana (wartość: 27.90), Ekwador (wartość: 32.62), Etiopia (wartość: 32.82), Fidżi (wartość: 27.41), Gambia (wartość: 30.62), Grecja (wartość: 28.80), Gruzja (wartość: 28.59), Gujana (wartość: 26.63), Gwinea Bissau (wartość: 32.06), Gwinea (wartość: 34.34), Haiti (wartość: 30.20), Hongkong (wartość: 30.01), Izrael (wartość: 30.84), Japonia (wartość: 28.86), Kenia (wartość: 33.72), Kirgistan (wartość: 30.19), Komory (wartość: 29.77), Kuwejt (wartość: 34.30), Lesotho (wartość: 30.45), Liban (wartość: 33.19), Liberia (wartość: 32.25), Macedonia Północna (wartość: 31.28), Madagaskar (wartość: 27.68), Malawi (wartość: 29.32), Malediwy (wartość: 29.93), Malezja (wartość: 33.12), Mali (wartość: 34.12), Malta (wartość: 30.16), Mauretania (wartość: 32.54), Mauritius (wartość: 28), Mołdawia (wartość: 31.16), Mongolia (wartość: 29.61), Mozambik (wartość: 33.79), Niger (wartość: 28.25), Panama (wartość: 29.78), Paragwaj (wartość: 32.97), Peru (wartość: 30.94), Polska (wartość: 28.65), Rumunia (wartość: 25.91), Salwador (wartość: 29.70), Serbia (wartość: 31.62), Seszele (wartość: 28.66), Sierra Leone (wartość: 30.28), Timor Wschodni (wartość: 29.90), Togo (wartość: 29.33), Tonga (wartość: 27.27), Tunezja (wartość: 29.45), Ukraina (wartość: 32.52), Węgry (wartość: 30.84), Wybrzeże Kości Słoniowej (wartość: 28.94)trudna sytuacja, 35.01–55 pkt; Elementy: Afganistan (wartość: 37.70), Algieria (wartość: 45.52), Bangladesz (wartość: 49.37), Benin (wartość: 35.11), Białoruś (wartość: 49.75), Boliwia (wartość: 35.37), Brunei (wartość: 49.65), Bułgaria (wartość: 35.06), Czad (wartość: 39.70), Demokratyczna Republika Konga (wartość: 49.09), Eswatini (wartość: 45.15), Filipiny (wartość: 43.54), Gabon (wartość: 37.20), Gwatemala (wartość: 35.74), Honduras (wartość: 48.20), Indie (wartość: 45.33), Indonezja (wartość: 36.82), Jordania (wartość: 42.08), Kambodża (wartość: 45.46), Kamerun (wartość: 43.28), Katar (wartość: 42.51), Kazachstan (wartość: 54.11), Kolumbia (wartość: 42.66), Kongo (wartość: 36.56), Maroko (wartość: 42.88), Meksyk (wartość: 45.45), Mjanma (Birma) (wartość: 44.77), Nepal (wartość: 35.10), Nigeria (wartość: 35.63), Nikaragua (wartość: 35.81), Oman (wartość: 43.42), Pakistan (wartość: 45.52), Palestyna (wartość: 44.09), Republika Środkowoafrykańska (wartość: 42.87), Rosja (wartość: 48.92), Rwanda (wartość: 50.34), Sri Lanka (wartość: 41.94), Sudan Południowy (wartość: 44.49), Tajlandia (wartość: 44.94), Tanzania (wartość: 40.25), Turcja (wartość: 50.02), Uganda (wartość: 40.95), Uzbekistan (wartość: 53.07), Wenezuela (wartość: 45.65), Zambia (wartość: 37), Zimbabwe (wartość: 40.95), Zjednoczone Emiraty Arabskie (wartość: 42.69)bardzo trudna sytuacja, 55.01–100 pkt; Elementy: Arabia Saudyjska (wartość: 62.14), Azerbejdżan (wartość: 58.48), Bahrajn (wartość: 60.13), Burundi (wartość: 55.33), Chiny (wartość: 78.48), Dżibuti (wartość: 76.73), Egipt (wartość: 56.82), Erytrea (wartość: 83.50), Gwinea Równikowa (wartość: 56.38), Irak (wartość: 55.37), Iran (wartość: 64.81), Jemen (wartość: 58.25), Korea Północna (wartość: 85.82), Kuba (wartość: 63.81), Laos (wartość: 64.28), Libia (wartość: 55.77), Singapur (wartość: 55.23), Somalia (wartość: 55.45), Sudan (wartość: 55.33), Syria (wartość: 72.57), Tadżykistan (wartość: 55.34), Turkmenistan (wartość: 85.44), Wietnam (wartość: 74.71)
Oprac. na podst. Reporterzy bez Granic, 2020 World Press Freedom Index, rsf.org
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RBlvnp51f5oxv
Przedstaw zależność między systemem demokratycznym a pluralizmem mediów. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z materiałem źródłowym i wykonaj zadanie.

Źródło 1

Koncentracja i pluralizm mediów w Unii Europejskiej Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 września 2008 r. w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej

D. mając na uwadze, że nadawcy publiczni muszą dysponować niezbędnymi zasobami i narzędziami zapewniającymi im rzeczywistą niezależność od nacisków politycznych i od mechanizmów rynkowych (…)

  1. wzywa Komisję i państwa członkowskie do ochrony pluralizmu mediów, do zapewnienia wszystkim obywatelom UE dostępu do swobodnych i zróżnicowanych mediów we wszystkich państwach członkowskich oraz do zalecenia ewentualnych koniecznych ulepszeń;

  2. jest przekonana, że pluralistyczny system mediów jest zasadniczym warunkiem dalszego istnienia demokratycznego europejskiego modelu społeczeństwa.

Źródło 2

R1eChKtNLMHY5
Wykres kolumnowy. Wysokość abonamentu RTV w wybranych krajach w 2016 r. (PLN/rok). Lista elementów: 1. zestaw danych:państwo: Szwajcariawysokość abonamentu (PLN/rok): 18122. zestaw danych:państwo: Daniawysokość abonamentu (PLN/rok): 13673. zestaw danych:państwo: Norwegia*wysokość abonamentu (PLN/rok): 12894. zestaw danych:państwo: Austriawysokość abonamentu (PLN/rok): 11815. zestaw danych:państwo: Szwecja*wysokość abonamentu (PLN/rok): 9216. zestaw danych:państwo: Niemcywysokość abonamentu (PLN/rok): 9037. zestaw danych:państwo: Wielka Brytania*wysokość abonamentu (PLN/rok): 8398. zestaw danych:państwo: Irlandia*wysokość abonamentu (PLN/rok): 6639. zestaw danych:państwo: Słoweniawysokość abonamentu (PLN/rok): 64010. zestaw danych:państwo: Francja*wysokość abonamentu (PLN/rok): 56911. zestaw danych:państwo: Chorwacjawysokość abonamentu (PLN/rok): 52812. zestaw danych:państwo: Włochy*wysokość abonamentu (PLN/rok): 47513. zestaw danych:państwo: Czechywysokość abonamentu (PLN/rok): 33114. zestaw danych:państwo: Polskawysokość abonamentu (PLN/rok): 25815. zestaw danych:państwo: Słowacjawysokość abonamentu (PLN/rok): 23316. zestaw danych:państwo: Grecjawysokość abonamentu (PLN/rok): 15117. zestaw danych:państwo: Portugaliawysokość abonamentu (PLN/rok): 13318. zestaw danych:państwo: Rumuniawysokość abonamentu (PLN/rok): 7319. zestaw danych:państwo: Albania*wysokość abonamentu (PLN/rok): 36
* opłata za odbiornik telewizyjny (pozostałe – opłata za odbiornik telewizyjny i/lub radiowy)
Oprac. na podst. EBU Media Intelligence Survey, 2016.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R3aq3BTdwW2u9
Oceń, które państwa Unii Europejskiej w największym stopniu realizują zapisy rezolucji Parlamentu Europejskiego. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Przeanalizuj wykres i wykonaj zadanie.

R16UmYREeqkQB
R1aQQVemmazmd
Wskaż tendencję zależności między wykorzystaniem w kampaniach reklamowych telewizji i internetu. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do własnych doświadczeń. (Uzupełnij).