Sprawdź się
Tekst do ćwiczeń
Pieśń na stulecieFebie! DianoFebie! Diano, lasów można ksieni!
Gwiazdy niebieskie!Gwiazdy niebieskie! Czcigodni i czczeni!
Dajcie nam, o co błagamy w pokorze
W tej świętej porze,Gdy sybillińskich prawem przepowiedniGdy sybillińskich prawem przepowiedni
Wybranych panien i chłopców chór przednipanien i chłopców chór przedni
Do bóstw, co siedem wzgórz umiłowałysiedem wzgórz umiłowały,
Wznosi hymn chwały.O, dobre Słońce, co lśniącym rydwanem
Wschodzisz, zachodzisz i znów wschodzisz ranem,
Obyś miast większych nad Romę wspaniałą
Nie oglądało!I ty, co sprzyjasz narodzinom dziatek,
O, IlityjoIlityjo! Nie opuszczaj matek,
Czy GenitalisGenitalis miano, czy LucynyLucyny
Masz w urodziny.Pomnóż potomstwo, bogini łaskawa,
I w swej opiece małżeńskie miej prawamałżeńskie miej prawa
I ślubne związki, co nowego dużo
Potomstwa wróżą,By – gdy sto dziesięć lat obiegnie wkoło –
Można ci pieśń tę powtórzyć wesoło
I te obchody przez trzy noce całe
I trzy dni białe!O, nieomylne w tym, co raz powiecie,
ParkiParki, kres rzeczom kładące w wszechświecie!
Z przeszłością niech się szczęśliwa myśl sprzędzie
Tego, co będzie!Niech ziemia, w trzody bogata i w plony,
Cererę zdobi w kłosiane korony!
Niech deszcz ożywczy i nieba powiewy
Karmią zasiewy!Schowaj grot, dobry i życzliwy Febie,
I słuchaj chłopców, gdy błagają ciebie,
A ty, królowo gwiazd, bóstwo dwurożnebóstwo dwurożne,
Słysz panny zbożne!Jeśli Rzym dziełem, bogowie, jest waszym,
Jeśli trojański zastęp z EneaszemEneaszem
Na brzeg etruski, rozkazom poddany,
Został zagnany –Który, gdy ujrzał ojczyzny pożogę,
LaryLary ocalił i siebie i w drogę
Z druhami ruszył, lecz w szczęśliwsze strony,
Niż gród rzucony –Czysty obyczaj młodym dajcie, bogi,
A starcom żywot spokojny i błogi!
Cały zaś naród mnóżcie w płód obfity,
W mienie, zaszczyty!Co chce, niech zyska przy wołów ofierze,
W boju zwycięski, w zwycięstwie niesrogi,
Gdy pobił wrogi.Już MedMed uznaje albańskie topory,
Oręż, co podbił mórz i ziem przestwory.
Już Ind i zawsze dotąd hardy ScytaScyta
O rozkaz pyta!Już Wiara, Pokój, Cześć, dawna Prostota
I pogardzona śmiało wraca Cnota.
Wraca Obfitość z obliczem nam błogim
I z pełnym rogiem.Wieszczy i w srebrny róg zbrojnie przybrany
Febus, dziewięciu KamenomKamenom oddany,
Który mdłe ciała nasze ma w swej pieczy,
Sztuką swąNa palatyńskie ołtarzepalatyńskie ołtarze życzliwie
Patrząc, Rzymowi i latyńskiej niwielatyńskiej niwie
Niech błogosławi i chowa bez szkody
Na przyszłe gody!Niech Awentynu i Algidu paniAwentynu i Algidu pani
Próśb, które wznoszą mężowie wybranimężowie wybrani,
I modlitw, słanych przez młodzieńcze chóry,
Wysłucha z góry!Z wiarą, że modły te Jowisz i bogi
Słyszą, w domowe chór wraca już progi,
Gdy na Dyjanę i Feba hymn chwały
Wyśpiewał cały.Źródło: Horacy, Pieśń na stulecie, [w:] tegoż, Dzieła wszystkie, t. 1: Ody i epody, oprac. Oktawiusz Jurewicz, Wrocław 1986, s. 372–378.
Horacy w Pieśni na stulecie użył strofy safickiej. Wskaż cechy charakterystyczne dla tego typu zwrotki:
- Składa się z czterech wersów.
- Zawiera rymy.
- Trzy pierwsze wersy mają równą liczbę sylab.
- Zawiera znaki interpunkcyjne.
- Ostatni wers jest krótszy od wcześniejszych.
- Jest poświęcona bogom.
Uporządkuj zapisy tak, by oddać kolejność występowania poszczególnych motywów w Pieśni na stulecie.
- Modlitwa do bogów, by pozwolili młodzieży rzymskiej zachować czystość obyczajów.
- Prośba o pomyślność dla kraju.
- Zwrot do Słońca, by nie oglądało niczego, co jest wspanialsze od Rzymu.
- Prośba o pomyślność dla Augusta.
- Odezwa do bogini opiekującej się rodzącymi kobietami.
- Modlitwa o błogosławieństwo dla małżeństw.
- Wiara w to, że Rzymianie będą żyć w dostatku.
- Ufność w to, że Apollo i Diana wysłuchają próśb zawartych w pieśni wykonanej przez chór.
Pieśń na stulecie zamykała trzydobowe obrzędy ludi saeculares. Czy treść utworu potwierdza tę informację? Uzasadnij, przywołując odpowiednie cytaty z pieśni.
Na jakie zasługi Oktawiana Augusta wskazuje Pieśń na stulecie?
Augusta określono w utworze słowami: Wnuk, po Anchizie sławny i Wenerze
. Jakiego środka wyrazu artystycznego użył tu Horacy? Nazwij ten środek oraz poszukaj w utworze co najmniej jeszcze jednego przykładu zastosowania tego chwytu.
Trzy pierwsze zwrotki Pieśni na stulecie Horacego przekształć w tekst prozą z użyciem mowy zależnej i stylu potocznego.