Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RvzxZT3MCbaOp1
Ćwiczenie 1
Wskaż, kto należy do grupy relacyjnej. Możliwe odpowiedzi: 1. upośledzeni, 2. patroni, 3. rządzeni, 4. biedni, 5. dobrze wykształceni, 6. objęci prestiżem
Rj8P7ks19NLtR
Ćwiczenie 1
Zaznacz, kto należy do grupy relacyjnej. Możliwe odpowiedzi: 1. upośledzeni, 2. patroni, 3. rządzeni, 4. biedni, 5. dobrze wykształceni, 6. objęci prestiżem
1
Ćwiczenie 2
RXJiayaZamBWc
Zdecyduj, która definicja dotyczy warstwy społecznej. Możliwe odpowiedzi: 1. socjologicznie w najogólniejszym znaczeniu kategoria społeczna, wyodrębniona ze względu na cechy jej członków (zbliżony dochód, wykształcenie, prestiż, styl życia, dostęp do władzy), określające miejsce w hierarchicznym układzie stratyfikacji społecznej, 2. podstawowe segmenty struktury społecznej, wielkie grupy i zbiorowości charakteryzujące się tym, że przynależność do nich jest względnie trwała (przekazywana z rodziców na dzieci) i (…) cechuje je wewnętrzna zwartość, ale występują między nimi wyraźne dystanse społeczne i bariery; są usytuowane względem siebie w relacjach wyższości–niższości
Źródło: encyklopedia.pwn.pl [online, dostęp: 02.01.2020].
R1DgJtcwc1q2q
Ćwiczenie 2
Która definicja dotyczy warstwy społecznej? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. socjologicznie w najogólniejszym znaczeniu kategoria społeczna, wyodrębniona ze względu na cechy jej członków (zbliżony dochód, wykształcenie, prestiż, styl życia, dostęp do władzy), określające miejsce w hierarchicznym układzie stratyfikacji społecznej, 2. podstawowe segmenty struktury społecznej, wielkie grupy i zbiorowości charakteryzujące się tym, że przynależność do nich jest względnie trwała (przekazywana z rodziców na dzieci) i (…) cechuje je wewnętrzna zwartość, ale występują między nimi wyraźne dystanse społeczne i bariery; są usytuowane względem siebie w relacjach wyższości–niższości
Źródło: encyklopedia.pwn.pl [online, dostęp: 02.01.2020].
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.

1
Joanna Kowalczyk, Teresa Rzepa Konflikt ról rodzinnych i zawodowych a poczucie satysfakcji z życia

Problem konfliktu między rolami wyłonił się przeszło 50 lat temu (…). Wtedy zaobserwowano, że wymogi roli związane z partycypacją w danej organizacji pozostają w konflikcie z koniecznością udziału w innych grupach społecznych (…). Na podstawie tego spostrzeżenia wskazano na niespójne naciski w ramach rodziny i pracy, dotyczące głównie kobiet. Ustalono, że kobiety, które starają się sprostać wymaganiom obu ról, podlegają nieustannym napięciom (…), gdyż konieczność pełnienia jednej roli stanowi przeszkodę w efektywnym sprawowaniu drugiej. Godzenie obowiązków zawodowych i rodzinnych stanowi poważne wyzwanie dla wielu kobiet i często jest źródłem konfliktu (…).

rzepa Źródło: Joanna Kowalczyk, Teresa Rzepa, Konflikt ról rodzinnych i zawodowych a poczucie satysfakcji z życia, „Opuscula Sociologica” 2015, nr 12, t. 2.
RHSigpAglbkiH
1. (Uzupełnij). 2. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
1
Janusz Mucha Konflikt i społeczeństwo: z problematyki konfliktu społecznego we współczesnych teoriach zachodnich

Na szczeblu najogólniejszym wskazać można biegunowy model tych społeczeństw – ukazujący tylko podstawowe, przeciwstawne klasy danej formacji. Między nimi zachodzi strukturalna sprzeczność interesów, której przezwyciężenie następuje w walce klasowej. Stąd wielkie znaczenie analizy walki klas, walki prowadzącej do rewolucji. W rewolucji klasa zainteresowana wprowadzeniem nowych stosunków produkcji dynamizujących siły wytwórcze obala stare stosunki, wraz z nimi poprzedni typ panowania klasowego.

mucha Źródło: Janusz Mucha, Konflikt i społeczeństwo: z problematyki konfliktu społecznego we współczesnych teoriach zachodnich, Warszawa 1978, s. 47–48.
RMaAHbbl7Uuqw
Rozstrzygnij, czy tekst dotyczy podziału społecznego w ujęciu K. Marksa. Uzasadnij swoje zdanie. Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie). Uzasadnienie: (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.

1
Paweł Rybicki Struktura społecznego świata: studia z teorii społecznej

Kryterium wydzielania małych grup, a więc odróżniania mikrostruktur od makrostruktur społecznych, jest kryterium samoistności i niesamoistności, natomiast niesamoistność nie jest przy tym równoznaczna z jednostronną zależnością i nie przesądza o niej. Oznacza jedynie, że małe struktury istnieją i mogą istnieć tylko w polu życia, działania makrostruktury społecznej. Niesamoistność określa należenie małej grupy czy społeczności do wielkiego społeczeństwa.

rybicki Źródło: Paweł Rybicki, Struktura społecznego świata: studia z teorii społecznej, Warszawa 1979, s. 209–210.
R1QCAQ8qifRdZ
Wyjaśnij, na czym polega samoistność małych struktur społecznych. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z materiałami źródłowymi i wykonaj polecenie.

R1YS6RfSZgx70
Oprac. na podst.: Postrzeganie struktury społecznej, Komunikat z badań CBOS BS/149/2013, cbos.pl [online, dostęp: 03.01.2020].
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Jak Polska POWINNA wyglądać – który z rysunków wybrał(a)by Pan(i)?

Typy społeczeństw

Wskazania respondentów według terminów badań

1992

1994

1997

2013

w procentach

Typ A

2

2

1

4

Typ B

8

7

5

8

Typ C

6

7

6

7

Typ D

39

37

38

47

Typ E

28

32

33

27

Nie potrafię wskazać

16

15

17

7

cbos Źródło: CBOS, Postrzeganie struktury społecznej. Komunikat z badań CBOS, 2013 r., dostępny w internecie: cbos.pl [dostęp 20.05.2020 r.].

R3god00IxqWwW
Oprac. na podst.: Postrzeganie struktury społecznej, Komunikat z badań CBOS, BS/149/2013, cbos.pl [online, dostęp: 03.01.2020].
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RG6luLxtvdIDb
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie). Uzasadnienie: (Uzupełnij).
RozjLTnm1NmC33
Ćwiczenie 7
Uzupełnij tekst. (tu wybierz) 1. Karol Marks, 2. William Lloyd Warner, 3. Kingsley Davis, 4. Wilbert Moore, 5. Max Weber wyróżniał dwie klasy, klasę posiadania oraz klasę zarobkową. Wskazał również istnienie innego podziału – klas pozytywnie uprzywilejowanych oraz negatywnie uprzywilejowanych.
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.

1
Michał Duda Nowa klasa społeczna – prekariat w krajach Unii Europejskiej

W XXI w. tworzy się, a właściwie już powstała nowa klasa społeczna, która – co gorsza – nie jest świadoma swojej odrębności. Istnieje rzesza ludzi pozostających poza systemem politycznym, zajętych codzienną walką o przetrwanie, starających się zaspokoić podstawowe potrzeby. Klasa niemająca czasu na śledzenie lokalnej sceny politycznej, zamknięta i nietroszcząca się o innych, traktująca drugą osobę nie jak szansę, lecz jak wroga, który mógłby odebrać jutrzejszy kawałek chleba.

dud Źródło: Michał Duda, Nowa klasa społeczna – prekariat w krajach Unii Europejskiej, „Studia Europejskie-Studies in European Affairs” 2016, nr 2, s. 71.
R1DukpdCW8528
Wyjaśnij, czy opisany w tekście prekariat to „klasa w sobie” czy „klasa dla siebie”. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
1
obserwatorfinansowy.pl Klasa średnia w odwrocie. Coraz trudniej awansować do naprawdę bogatych

Według definicji OECD „średniacy” to osoby osiągające dochody w przedziale od 75 do 200 proc. mediany dochodów całej krajowej populacji. Grupa ta jest na tyle szeroka (albo zróżnicowanie jej dochodów na tyle niewielkie), że do klasy średniej zalicza się ponad 70 proc. mieszkańców (…) Czech i Norwegii. (…)

W Polsce udział ten wynosi (dane za 2016 r.) 65,5 proc., więcej niż przeciętnie w krajach należących do OECD (61,5 proc.). (…) Klasy średniej w największym stopniu pozbawione jest społeczeństwo RPA, gdzie jej udział sięga zaledwie 33,5 proc. liczby mieszkańców kraju.

Warto przy tym zauważyć (…) margines ludzi ubogich. Przykładowo w Holandii wynosi on tylko 6,0 proc., (…) w Czechach jeszcze mniej – tylko 5,7 proc. W Polsce – dla porównania – 8,6 proc. W RPA (…) do ubogich zaliczyć trzeba aż blisko jedną czwartą społeczeństwa.

oecd Źródło: obserwatorfinansowy.pl, Klasa średnia w odwrocie. Coraz trudniej awansować do naprawdę bogatych, 13.05.2019 r., dostępny w internecie: forsal.pl [dostęp 3.01.2020 r.].
R14M33qox5Hro
Oceń, czy w podanych w tekście państwach istnieje zależność pomiędzy ilością osób należących do klasy średniej i klasy niższej. W odpowiedzi odwołaj się do danych. (Uzupełnij).