Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rf4GdCr7tZrTL
Obraz przedstawia grupę arystokratów i szlachty, która znajduje się w dużej sali pałacowej. W centralnej części obrazu ukazany jest król Stanisław August Poniatowski. Jest on w mundurze, na głowie ma białą perukę. Stoi otoczony grupą ludzi. Wszyscy oni patrzą na króla.

Oświecenie w polskim wydaniu. Edukacja, nauka i literatura

Jan Piotr Norblin, Król Stanisław August Poniatowski w Szkole Rycerskiej, między 1774 a 1782 r. Po czym można rozpoznać króla?
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Oświecenie jako ruch umysłowy narodziło się pod koniec XVII stulecia w Anglii, skąd trafiło do Francji, a następnie do pozostałych krajów europejskich. „Oświeceni” wypowiedzieli wojnę autorytetom religijnym, intelektualnym i politycznym, które ich zdaniem utwierdzały ludzi w błędnych przekonaniach, opartych na nienaukowych ustaleniach i przesądach. Do Rzeczpospolitej nowe idee przeniknęły na początku XVIII w. i upowszechniły się w czasach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

RsyPpEGmzMnEZ1
Linia chronologiczna prezentująca wydarzenia między 1740 a 1822 rokiem.  1740 – Założenie w Warszawie szkoły średniej  Collegium Nobilium 1740‑1764 wczesna faza oświecenia w Polsce.  1747 – otworzenie Biblioteki Załuskich dla publiczności.  6 września 1764 – elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski.  1765 – założenie czasopisma „Monitor”.  1765 – utworzenie Korpusu Kadetów.  1771 – zorganizowanie pierwszych „obiadów czwartkowych”.  1772 – I rozbiór Polski.  1773 – wprowadzenie reform w szkolnictwie.  1793 – II rozbiór Polski.  1822 – zakończenie epoki oświecenia w Polsce.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Opiszesz, jak miała przebiegać edukacja chłopców i dziewczynek z zamożnych i tych gorzej sytuowanych domów.

  • Sprawdzisz, kto czytał książki w XVIII w.

  • Udowodnisz, że teksty literackie mogą nie tylko bawić i wzruszać, ale również uczyć i agitować.

  • Wykażesz, czy oświecenie w Polsce i Europie miało więcej podobieństw, czy raczej różnic.