Zapoznaj się z informacjami na schemacie i wykonaj polecenia.
Naruszenia praw człowieka na świecie
R1WwasEvkt3BU1
Ilustracja interaktywna przedstawia mapę świata z zaznaczonymi na niej granicami państw. Na mapie zaznaczone są kolorem państwa Afryki środkowej i południowej, Arabia Saudyjska oraz Chiny. Opis punktów znajdujących się na mapie: 1. Arabia Saudyjska. Zdjęcie przedstawia nastoletniego chłopca, Araba w chuście na głowie: Ensaf Haidar, CC BY-SA 3.0.
Jednym z przykładów naruszania praw człowieka jest ograniczenie wolności słowa, co pokazuje opis:
Raif Badawi odbywa karę 10 lat więzienia w Arabii Saudyjskiej, głównie za założenie strony internetowej, na której można było debatować na tematy społeczne i polityczne.
Nie jest jedynym skazanym za próbę korzystania z wolności wypowiedzi.
Z kolei inny miejscowy blogger dodaje: «Za pomocą najróżniejszych środków próbują uciszyć ludzi o odmiennych poglądach, w tym przez prawo ds. walki z terroryzmem, które stało się ich orężem w walce z ludźmi mającymi własne zdanie. Sądy ogłaszają wyroki nawet 10 lat pozbawienia wolności lub więcej tylko za jednego tweeta. Ateiści oraz osoby, które kontaktują się z organizacjami działającymi na rzecz obrony praw człowieka, są nazywani terrorystami».
Poważne przykłady naruszania praw człowieka we współczesnym świecie to wykonywanie kary śmierci. Państwem, które przoduje w tej statystyce, są Chiny.
Amnesty International znalazła informacje dotyczące co najmniej 931 osób straconych między 2014 a 2016 rokiem (zaledwie ułamek faktycznej liczby egzekucji), ale tylko 85 z nich znajdowało się w państwowej bazie danych.
Baza danych omija także cudzoziemców, którzy usłyszeli wyroki śmierci za przestępstwa narkotykowe – mimo informacji w mediach, że przeprowadzono co najmniej 11 egzekucji cudzoziemców. Brakuje również wielu spraw związanych z «terroryzmem» i przestępstwami narkotykowymi.
Chiny odstają od reszty państw świata w kontekście kary śmierci, działają poza standardami międzynarodowymi i sprzecznie z powtarzającymi się prośbami ONZ o podanie informacji o liczbie egzekucji.
Źródło: Amnesty International, Kara śmierci: Chiny muszą ujawnić „groteskowy” poziom stosowania kary śmierci, amnesty.org.pl [online, dostęp: 9.03.2020].
Poza Chinami kara śmierci orzekana i wykonywana jest również w wielu państwach azjatyckich, na kontynencie afrykańskim, w Białorusi czy w Stanach Zjednoczonych., 3. Afryka Subsaharyjska. Zdjęcie przedstawia dużą grupę czarnoskórych dzieci znajdujących się w klasie szkolnej. Bardzo poważnym problemem współczesnego świata jest naruszanie prawa do nauki.
42 mln dzieci w Afryce Subsaharyjskiej nie może chodzić do szkoły. Poziom analfabetyzmu sięga 40 proc.
67 proc. to poziom analfabetyzmu w Czadzie, 30 proc. – w Sudanie, 60 proc. w Sierra Leone, 46 proc. w Mozambiku, 62 proc. w Gwinei, 64 proc. w Etiopii. W Polsce analfabetyzm wynosi obecnie mniej niż 1 proc.
58 uczniów przypada na jednego nauczyciela w Zambii, 49 w Ugandzie, 65 w Rwandzie, 79 w Malawi, 54 w Etiopii. W Polsce na jednego nauczyciela przypada 10 uczniów.
Tylko 40 proc. uczniów kończy ostatnią klasę szkoły podstawowej w Erytrei, 57 proc. w Ugandzie, 59 proc. w Senegalu, 41 proc. w Nigrze, 45 proc. w Burkina Faso. W Polsce 95 proc.
22 proc. chłopców uczących się w podstawówkach w Togo powtarza klasę. W Ugandzie 11 proc., w Sierra Leone 15 proc., w Erytrei – 16 proc. W Polsce tylko 1 proc.
W wielu krajach Afryki Subsaharyjskiej edukacja jest płatna, ale nie jest obowiązkowa. Lekcje często odbywają się pod gołym niebem, w cieniu baobabu. Nie ma wystarczającej ilości książek i przyborów. Zamiast zeszytów i piór dzieci wciąż używają tabliczki i rysika.
Źródło: Pomoc Afryce, Brak edukacji, brak szansy, pomocafryce.org [online, dostęp: 9.03.2020].
Naruszanie prawa do nauki występuje również w państwach Dalekiego Wschodu, gdzie dzieci bardzo wcześnie zaczynają pracować, a ich zarobki mają wpływ na utrzymanie rodziny. Naruszanie praw do nauki ma nie tylko poważny wpływ na rozwój jednostek i ich poziom życia, ale również na poziom rozwoju całych społeczności. Można przyjąć, że skutkiem naruszania prawa do nauki jest naruszanie innych praw., 4. Japonia. Zdjęcie przedstawia Azjatkę z rękami złożonymi do modlitwy. Na jej twarzy wyświetlany jest napis w obcym języku. Problemem zauważalnym we współczesnym świecie są prawa kobiet. Można to rozpatrywać na różnym poziomie i w zależności od regionu. Inaczej postrzegamy je w państwach Bliskiego Wschodu czy Afryki, a inaczej w Japonii, Stanach Zjednoczonych lub Europie.
Kobieta w Arabii Saudyjskiej musi np. uzyskać zgodę opiekuna płci męskiej na zawarcie związku małżeńskiego, zapisanie się do szkoły lub na uniwersytet, złożenie wniosku o paszport lub wyjazd z kraju. Wcześniejsze zmiany umożliwiły kobietom prowadzenie samochodów i udział w wydarzeniach sportowych. Saudyjki są rozczarowane, że liberalizacja prawa została wstrzymana. Natomiast w Japonii kobiety domagają się zniesienia prawa, zgodnie z którym po ślubie muszą przyjąć nazwisko męża. Część kobiet twierdzi, że w ten sposób niszczy się ich tożsamość, karierę i osiągnięcia, a zmuszanie do zmiany nazwiska uważają za naruszenie praw człowieka. Japonia znajduje się na 3. miejscu wśród krajów należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w których jest największa różnica między wysokością wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. Kobiety są nielicznie reprezentowane w biznesie i polityce – zajmują 4% stanowisk kierowniczych, 2% stanowisk w zarządach i ok. 10% miejsc w Izbie Reprezentantów.
Źródło: Dyskryminacja kobiet w Japonii i Arabii Saudyjskiej, brief.outride.rs [online, dostęp: 9.03.2020].
Naruszanie praw kobiet ma różny wymiar, toteż w poszczególnych częściach świata działania podejmowane są z różnym natężeniem i przynoszą odmienne skutki. Ciągle jednak trudno znaleźć państwa we współczesnym świecie, gdzie prawa obu płci byłyby równorzędne., 5. Rwanda. Zdjęcie przedstawia duży stół, na którym są poukładane ludzkie czaszki. Źródło: Fanny Schertzer, CC BY-SA 3.0.
Poważnym problemem współczesnego świata jest dyskryminacja na tle narodowościowym. Naruszanie praw człowieka w tym obszarze doprowadziło niejednokrotnie do zbrodni ludobójstwa. Przykładem mogą być wydarzenia w Rwandzie, w której ludność Hutu dokonała masakry na ludności Tutsi.
7 kwietnia 1994 roku doszło do masowych mordów. W Rwandzie rozpoczęło się piekło, którego skutki odczuwalne są w tym kraju do dziś. Była to nienawiść sięgająca szczytów, przemoc, jakiej jeszcze nigdy nie widziała Rwanda – ludobójstwo, w które nie wierzył świat. Największych rzezi dokonywano w kościołach, szkołach, urzędach i szpitalach. Tysiące ludzi próbowało tam znaleźć schronienie. Innych tłoczono siłą, odcinano wszelkie drogi ucieczki. Pogromy wspierali burmistrzowie i prefekci. To oni kazali żandarmom gromadzić ofiary w jednym miejscu – rzekomo dla ich własnego bezpieczeństwa.
Niemal wszystkie ofiary znały swoich morderców osobiście. Zabijali sąsiedzi – skuteczniej niż żołnierze. Jednego dnia mówili sobie amakuru – jak się czujesz?, drugiego dnia sąsiad podpalał dom sąsiada i mordował wszystkich, którzy stamtąd uciekali.
Źródło: Fundacja Dzieci Afryki, Ludobójstwo, w które nie uwierzył świat, dzieciafryki.com [online, dostęp: 9.03.2020].
Z problemem dyskryminacji mniejszości spotykamy się na co dzień. Nie tylko w dalekiej Afryce, ale również w państwach europejskich czy Stanach Zjednoczonych. Także na naszym kontynencie doszło do zbrodni ludobójstwa (Wołyń, Srebrenica). Musimy zatem dbać, aby państwa demokratyczne czuwały nad przestrzeganiem praw mniejszości, a także propagować te prawa poza granicami Europy, także wobec migrantów., 6. Guantanamo, Kuba. Zdjęcie przedstawia ogrodzone wysokim płotem i drutem kolczastym wejście do obozu Delta. Źródło: Kathleen T. Rhem, domena publiczna.
Symbolem naruszania praw człowieka przez rząd Stanów Zjednoczonych stała się amerykańska baza w Guantanamo:
Utworzenie specjalnego więzienia w amerykańskiej bazie Marynarki Wojennej w Guantanamo jest zasługą George’a W. Busha. Pomysł ten powstał w jego administracji po atakach terrorystycznych z 11 września 2001 roku. Mieli być tam przetrzymywani ludzie podejrzewani o udział w działalności terrorystycznej. Pierwsi więźniowie, ujęci podczas operacji specjalnych, zostali przewiezieni do Guantanamo 11 stycznia 2002 roku z Afganistanu. W ciągu 15 lat istnienia więzienia pochodzenie więźniów stało się bardziej różnorodne: sprowadzano tam przestępców z Iraku, Arabii Saudyjskiej, Jemenu. Obecnie wśród osadzonych w Guantanamo dominują Afgańczycy – 29%. W pierwszej piątce są również Saudyjczycy (17%), Jemeńczycy (15%), Pakistańczycy (9%) i Algierczycy (3%).
W sumie w lochach Guantanamo przebywali obywatele 50 krajów, w tym także Amerykanie, Brytyjczycy, Duńczycy, Francuzi, Szwedzi i ośmiu Rosjan. Obecnie znamy nazwiska 775 więźniów przetrzymywanych w Guantanamo. Jednak niektórzy eksperci uważają, że liczba osób, które przewinęły się przez te katownie, sięga kilku tysięcy.
Źródło: Obszar poza prawem: Czy więzienie Guantanamo po 15 latach istnienia zostanie zamknięte?, pl.sputniknews.com [online, dostęp: 9.03.2020].
We współczesnym świecie przetrzymywanie ludzi w odosobnieniu bez prawomocnego wyroku sądu jest złamaniem prawa do nietykalności osobistej, czyli jednego z najstarszych praw, które jeszcze władcy feudalni nadawali swoim poddanym. Równocześnie dla wielu osób przetrzymywanie potencjalnych terrorystów w odosobnieniu wydaje się usprawiedliwione. Dodajmy, że nie powiodły się próby zamknięcia więzienia przez prezydenta Baracka Obamę. Nikt nie chciał zaryzykować przyjęcia ewentualnego terrorysty. Trudno jednak zaprzeczyć, że warunki w więzieniu są naruszeniem nieograniczonego i niezbywalnego prawa – zakazu tortur i poniżającego traktowania. Rząd Stanów Zjednoczonych umieścił więzienie poza swoim terytorium, zdając sobie sprawę z naruszenia prawa. To jeden z najtrudniejszych do rozwiązania problemów, choć dotyczy jednego rządu., 7. Liberia. Grafika przedstawia flagę Liberii. Jest ona złożona z jedenastu poziomych białych i czerwonych pasów. W lewym, górnym rogu jest granatowy prostokąt z wpisaną z niego białą gwiazdą. Organizacje monitorujące respektowanie praw człowieka przez współczesne państwa zwracają również uwagę na problem dzieci-żołnierzy.
Dramatyczna sytuacja w Liberii zwraca obecnie uwagę całego świata. Do udziału w walkach zbrojnych ogromna większość dzieci jest rekrutowana siłą. Ale nawet gdy rekrutacja nosi miano dobrowolnej, nie zależy ona w pełni od woli dziecka, lecz jest spowodowana czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Trudno określić liczbę dzieci biorących udział w konfliktach zbrojnych. Liczba ta waha się najprawdopodobniej w granicach 300 tysięcy i obejmuje nawet dzieci w wieku 8 lat w ponad 30 państwach świata. Szacuje się, że ponad 2 miliony dzieci każdego roku giną z powodu konfliktów zbrojnych, a 6 milionów jest poważnie rannych. Każdego roku około 10 tysięcy dzieci ginie lub jest okaleczanych przez miny.
Źródło: UNICEF, Małe dzieci, wielkie wojny, unicef.pl [online, dostęp: 9.03.2020].
Poza Liberią dzieci-żołnierze walczą również w Syrii, Demokratycznej Republice Konga, Ugandzie, Sudanie, Angoli, Afganistanie, Burundi i Kolumbii. Dzieci wykorzystywane są ponadto w przeprowadzanych w państwach islamskich zamachach terrorystycznych., 8. Prawo kolektywne. Grafika przedstawia flagę ONZ. Na błękitnym tle znajduje się biały emblemat złożony z dwóch elementów: przedstawienia wszystkich kontynentów (bez Antarktydy) na tle siatki kartograficznej oraz wieńca ze stylizowanych gałązek oliwnych. Trudno nie wspomnieć o prawie kolektywnym, którego naruszanie stało się jednym z najważniejszych problemów globalnych. To oczywiście prawo do życia w czystym środowisku naturalnym.
Łatwo więc dostrzec, że prawo do życia w zdrowym i bezpiecznym środowisku naturalnym nie jest dla człowieka problemem marginalnym; nie odnosi się wyłącznie do płytko pojmowanych kwestii natury biologicznej i ekonomicznej. Stanowi bazę procesów rozwojowych jednostki i społeczeństwa; jest źródłem natchnienia i spokoju wewnętrznego, materiałem do rozważań, pobudza do działania, inspiruje nowe idee i pomysły, doskonali wrażliwość indywidualną i zbiorową, a w konsekwencji odpowiedzialność i uczucia wyższe skierowane ku drugiemu człowiekowi; jest gwarancją zaspokajania większości potrzeb duchowych. Z tych m.in. względów wykorzystywanie szeroko pojętych bogactw naturalnych warunkujących prawo do życia stało się poważnym problemem sumienia i samej kultury.
Prawo do życia realizuje się w środowisku i poprzez środowisko, toteż jego stan zależy od człowieka w takiej mierze, w jakiej człowiek zmuszony jest czerpać z niego to, co jest mu niezbędne dla realizowania siebie i stawianych sobie celów. To wymaga pewnego poziomu wiedzy o stanie i możliwościach wykorzystania oraz konieczności ochrony istniejących jeszcze zasobów.
Źródło: Piotr Krajewski, Prawo do życia w zdrowym i czystym środowisku naturalnym, „Studia Ecologiae et Bioethicae”, t. 13(2015)3.
Przywódcy części współczesnych państw szukają „złotego środka”: drogi pomiędzy dalszym rozwojem gospodarczym i rezygnacją z dalszej degradacji środowiska naturalnego. Problem w tym, że obywateli państw rozwijających się trudniej przekonać do działań mających na celu ochronę środowiska, jeśli powoduje to wolniejszy wzrost gospodarczy i spowolnienie wzrostu poziomu życia.
Ilustracja interaktywna przedstawia mapę świata z zaznaczonymi na niej granicami państw. Na mapie zaznaczone są kolorem państwa Afryki środkowej i południowej, Arabia Saudyjska oraz Chiny. Opis punktów znajdujących się na mapie: 1. Arabia Saudyjska. Zdjęcie przedstawia nastoletniego chłopca, Araba w chuście na głowie: Ensaf Haidar, CC BY-SA 3.0.
Jednym z przykładów naruszania praw człowieka jest ograniczenie wolności słowa, co pokazuje opis:
Raif Badawi odbywa karę 10 lat więzienia w Arabii Saudyjskiej, głównie za założenie strony internetowej, na której można było debatować na tematy społeczne i polityczne.
Nie jest jedynym skazanym za próbę korzystania z wolności wypowiedzi.
Z kolei inny miejscowy blogger dodaje: «Za pomocą najróżniejszych środków próbują uciszyć ludzi o odmiennych poglądach, w tym przez prawo ds. walki z terroryzmem, które stało się ich orężem w walce z ludźmi mającymi własne zdanie. Sądy ogłaszają wyroki nawet 10 lat pozbawienia wolności lub więcej tylko za jednego tweeta. Ateiści oraz osoby, które kontaktują się z organizacjami działającymi na rzecz obrony praw człowieka, są nazywani terrorystami».
Poważne przykłady naruszania praw człowieka we współczesnym świecie to wykonywanie kary śmierci. Państwem, które przoduje w tej statystyce, są Chiny.
Amnesty International znalazła informacje dotyczące co najmniej 931 osób straconych między 2014 a 2016 rokiem (zaledwie ułamek faktycznej liczby egzekucji), ale tylko 85 z nich znajdowało się w państwowej bazie danych.
Baza danych omija także cudzoziemców, którzy usłyszeli wyroki śmierci za przestępstwa narkotykowe – mimo informacji w mediach, że przeprowadzono co najmniej 11 egzekucji cudzoziemców. Brakuje również wielu spraw związanych z «terroryzmem» i przestępstwami narkotykowymi.
Chiny odstają od reszty państw świata w kontekście kary śmierci, działają poza standardami międzynarodowymi i sprzecznie z powtarzającymi się prośbami ONZ o podanie informacji o liczbie egzekucji.
Źródło: Amnesty International, Kara śmierci: Chiny muszą ujawnić „groteskowy” poziom stosowania kary śmierci, amnesty.org.pl [online, dostęp: 9.03.2020].
Poza Chinami kara śmierci orzekana i wykonywana jest również w wielu państwach azjatyckich, na kontynencie afrykańskim, w Białorusi czy w Stanach Zjednoczonych., 3. Afryka Subsaharyjska. Zdjęcie przedstawia dużą grupę czarnoskórych dzieci znajdujących się w klasie szkolnej. Bardzo poważnym problemem współczesnego świata jest naruszanie prawa do nauki.
42 mln dzieci w Afryce Subsaharyjskiej nie może chodzić do szkoły. Poziom analfabetyzmu sięga 40 proc.
67 proc. to poziom analfabetyzmu w Czadzie, 30 proc. – w Sudanie, 60 proc. w Sierra Leone, 46 proc. w Mozambiku, 62 proc. w Gwinei, 64 proc. w Etiopii. W Polsce analfabetyzm wynosi obecnie mniej niż 1 proc.
58 uczniów przypada na jednego nauczyciela w Zambii, 49 w Ugandzie, 65 w Rwandzie, 79 w Malawi, 54 w Etiopii. W Polsce na jednego nauczyciela przypada 10 uczniów.
Tylko 40 proc. uczniów kończy ostatnią klasę szkoły podstawowej w Erytrei, 57 proc. w Ugandzie, 59 proc. w Senegalu, 41 proc. w Nigrze, 45 proc. w Burkina Faso. W Polsce 95 proc.
22 proc. chłopców uczących się w podstawówkach w Togo powtarza klasę. W Ugandzie 11 proc., w Sierra Leone 15 proc., w Erytrei – 16 proc. W Polsce tylko 1 proc.
W wielu krajach Afryki Subsaharyjskiej edukacja jest płatna, ale nie jest obowiązkowa. Lekcje często odbywają się pod gołym niebem, w cieniu baobabu. Nie ma wystarczającej ilości książek i przyborów. Zamiast zeszytów i piór dzieci wciąż używają tabliczki i rysika.
Źródło: Pomoc Afryce, Brak edukacji, brak szansy, pomocafryce.org [online, dostęp: 9.03.2020].
Naruszanie prawa do nauki występuje również w państwach Dalekiego Wschodu, gdzie dzieci bardzo wcześnie zaczynają pracować, a ich zarobki mają wpływ na utrzymanie rodziny. Naruszanie praw do nauki ma nie tylko poważny wpływ na rozwój jednostek i ich poziom życia, ale również na poziom rozwoju całych społeczności. Można przyjąć, że skutkiem naruszania prawa do nauki jest naruszanie innych praw., 4. Japonia. Zdjęcie przedstawia Azjatkę z rękami złożonymi do modlitwy. Na jej twarzy wyświetlany jest napis w obcym języku. Problemem zauważalnym we współczesnym świecie są prawa kobiet. Można to rozpatrywać na różnym poziomie i w zależności od regionu. Inaczej postrzegamy je w państwach Bliskiego Wschodu czy Afryki, a inaczej w Japonii, Stanach Zjednoczonych lub Europie.
Kobieta w Arabii Saudyjskiej musi np. uzyskać zgodę opiekuna płci męskiej na zawarcie związku małżeńskiego, zapisanie się do szkoły lub na uniwersytet, złożenie wniosku o paszport lub wyjazd z kraju. Wcześniejsze zmiany umożliwiły kobietom prowadzenie samochodów i udział w wydarzeniach sportowych. Saudyjki są rozczarowane, że liberalizacja prawa została wstrzymana. Natomiast w Japonii kobiety domagają się zniesienia prawa, zgodnie z którym po ślubie muszą przyjąć nazwisko męża. Część kobiet twierdzi, że w ten sposób niszczy się ich tożsamość, karierę i osiągnięcia, a zmuszanie do zmiany nazwiska uważają za naruszenie praw człowieka. Japonia znajduje się na 3. miejscu wśród krajów należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w których jest największa różnica między wysokością wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. Kobiety są nielicznie reprezentowane w biznesie i polityce – zajmują 4% stanowisk kierowniczych, 2% stanowisk w zarządach i ok. 10% miejsc w Izbie Reprezentantów.
Źródło: Dyskryminacja kobiet w Japonii i Arabii Saudyjskiej, brief.outride.rs [online, dostęp: 9.03.2020].
Naruszanie praw kobiet ma różny wymiar, toteż w poszczególnych częściach świata działania podejmowane są z różnym natężeniem i przynoszą odmienne skutki. Ciągle jednak trudno znaleźć państwa we współczesnym świecie, gdzie prawa obu płci byłyby równorzędne., 5. Rwanda. Zdjęcie przedstawia duży stół, na którym są poukładane ludzkie czaszki. Źródło: Fanny Schertzer, CC BY-SA 3.0.
Poważnym problemem współczesnego świata jest dyskryminacja na tle narodowościowym. Naruszanie praw człowieka w tym obszarze doprowadziło niejednokrotnie do zbrodni ludobójstwa. Przykładem mogą być wydarzenia w Rwandzie, w której ludność Hutu dokonała masakry na ludności Tutsi.
7 kwietnia 1994 roku doszło do masowych mordów. W Rwandzie rozpoczęło się piekło, którego skutki odczuwalne są w tym kraju do dziś. Była to nienawiść sięgająca szczytów, przemoc, jakiej jeszcze nigdy nie widziała Rwanda – ludobójstwo, w które nie wierzył świat. Największych rzezi dokonywano w kościołach, szkołach, urzędach i szpitalach. Tysiące ludzi próbowało tam znaleźć schronienie. Innych tłoczono siłą, odcinano wszelkie drogi ucieczki. Pogromy wspierali burmistrzowie i prefekci. To oni kazali żandarmom gromadzić ofiary w jednym miejscu – rzekomo dla ich własnego bezpieczeństwa.
Niemal wszystkie ofiary znały swoich morderców osobiście. Zabijali sąsiedzi – skuteczniej niż żołnierze. Jednego dnia mówili sobie amakuru – jak się czujesz?, drugiego dnia sąsiad podpalał dom sąsiada i mordował wszystkich, którzy stamtąd uciekali.
Źródło: Fundacja Dzieci Afryki, Ludobójstwo, w które nie uwierzył świat, dzieciafryki.com [online, dostęp: 9.03.2020].
Z problemem dyskryminacji mniejszości spotykamy się na co dzień. Nie tylko w dalekiej Afryce, ale również w państwach europejskich czy Stanach Zjednoczonych. Także na naszym kontynencie doszło do zbrodni ludobójstwa (Wołyń, Srebrenica). Musimy zatem dbać, aby państwa demokratyczne czuwały nad przestrzeganiem praw mniejszości, a także propagować te prawa poza granicami Europy, także wobec migrantów., 6. Guantanamo, Kuba. Zdjęcie przedstawia ogrodzone wysokim płotem i drutem kolczastym wejście do obozu Delta. Źródło: Kathleen T. Rhem, domena publiczna.
Symbolem naruszania praw człowieka przez rząd Stanów Zjednoczonych stała się amerykańska baza w Guantanamo:
Utworzenie specjalnego więzienia w amerykańskiej bazie Marynarki Wojennej w Guantanamo jest zasługą George’a W. Busha. Pomysł ten powstał w jego administracji po atakach terrorystycznych z 11 września 2001 roku. Mieli być tam przetrzymywani ludzie podejrzewani o udział w działalności terrorystycznej. Pierwsi więźniowie, ujęci podczas operacji specjalnych, zostali przewiezieni do Guantanamo 11 stycznia 2002 roku z Afganistanu. W ciągu 15 lat istnienia więzienia pochodzenie więźniów stało się bardziej różnorodne: sprowadzano tam przestępców z Iraku, Arabii Saudyjskiej, Jemenu. Obecnie wśród osadzonych w Guantanamo dominują Afgańczycy – 29%. W pierwszej piątce są również Saudyjczycy (17%), Jemeńczycy (15%), Pakistańczycy (9%) i Algierczycy (3%).
W sumie w lochach Guantanamo przebywali obywatele 50 krajów, w tym także Amerykanie, Brytyjczycy, Duńczycy, Francuzi, Szwedzi i ośmiu Rosjan. Obecnie znamy nazwiska 775 więźniów przetrzymywanych w Guantanamo. Jednak niektórzy eksperci uważają, że liczba osób, które przewinęły się przez te katownie, sięga kilku tysięcy.
Źródło: Obszar poza prawem: Czy więzienie Guantanamo po 15 latach istnienia zostanie zamknięte?, pl.sputniknews.com [online, dostęp: 9.03.2020].
We współczesnym świecie przetrzymywanie ludzi w odosobnieniu bez prawomocnego wyroku sądu jest złamaniem prawa do nietykalności osobistej, czyli jednego z najstarszych praw, które jeszcze władcy feudalni nadawali swoim poddanym. Równocześnie dla wielu osób przetrzymywanie potencjalnych terrorystów w odosobnieniu wydaje się usprawiedliwione. Dodajmy, że nie powiodły się próby zamknięcia więzienia przez prezydenta Baracka Obamę. Nikt nie chciał zaryzykować przyjęcia ewentualnego terrorysty. Trudno jednak zaprzeczyć, że warunki w więzieniu są naruszeniem nieograniczonego i niezbywalnego prawa – zakazu tortur i poniżającego traktowania. Rząd Stanów Zjednoczonych umieścił więzienie poza swoim terytorium, zdając sobie sprawę z naruszenia prawa. To jeden z najtrudniejszych do rozwiązania problemów, choć dotyczy jednego rządu., 7. Liberia. Grafika przedstawia flagę Liberii. Jest ona złożona z jedenastu poziomych białych i czerwonych pasów. W lewym, górnym rogu jest granatowy prostokąt z wpisaną z niego białą gwiazdą. Organizacje monitorujące respektowanie praw człowieka przez współczesne państwa zwracają również uwagę na problem dzieci-żołnierzy.
Dramatyczna sytuacja w Liberii zwraca obecnie uwagę całego świata. Do udziału w walkach zbrojnych ogromna większość dzieci jest rekrutowana siłą. Ale nawet gdy rekrutacja nosi miano dobrowolnej, nie zależy ona w pełni od woli dziecka, lecz jest spowodowana czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Trudno określić liczbę dzieci biorących udział w konfliktach zbrojnych. Liczba ta waha się najprawdopodobniej w granicach 300 tysięcy i obejmuje nawet dzieci w wieku 8 lat w ponad 30 państwach świata. Szacuje się, że ponad 2 miliony dzieci każdego roku giną z powodu konfliktów zbrojnych, a 6 milionów jest poważnie rannych. Każdego roku około 10 tysięcy dzieci ginie lub jest okaleczanych przez miny.
Źródło: UNICEF, Małe dzieci, wielkie wojny, unicef.pl [online, dostęp: 9.03.2020].
Poza Liberią dzieci-żołnierze walczą również w Syrii, Demokratycznej Republice Konga, Ugandzie, Sudanie, Angoli, Afganistanie, Burundi i Kolumbii. Dzieci wykorzystywane są ponadto w przeprowadzanych w państwach islamskich zamachach terrorystycznych., 8. Prawo kolektywne. Grafika przedstawia flagę ONZ. Na błękitnym tle znajduje się biały emblemat złożony z dwóch elementów: przedstawienia wszystkich kontynentów (bez Antarktydy) na tle siatki kartograficznej oraz wieńca ze stylizowanych gałązek oliwnych. Trudno nie wspomnieć o prawie kolektywnym, którego naruszanie stało się jednym z najważniejszych problemów globalnych. To oczywiście prawo do życia w czystym środowisku naturalnym.
Łatwo więc dostrzec, że prawo do życia w zdrowym i bezpiecznym środowisku naturalnym nie jest dla człowieka problemem marginalnym; nie odnosi się wyłącznie do płytko pojmowanych kwestii natury biologicznej i ekonomicznej. Stanowi bazę procesów rozwojowych jednostki i społeczeństwa; jest źródłem natchnienia i spokoju wewnętrznego, materiałem do rozważań, pobudza do działania, inspiruje nowe idee i pomysły, doskonali wrażliwość indywidualną i zbiorową, a w konsekwencji odpowiedzialność i uczucia wyższe skierowane ku drugiemu człowiekowi; jest gwarancją zaspokajania większości potrzeb duchowych. Z tych m.in. względów wykorzystywanie szeroko pojętych bogactw naturalnych warunkujących prawo do życia stało się poważnym problemem sumienia i samej kultury.
Prawo do życia realizuje się w środowisku i poprzez środowisko, toteż jego stan zależy od człowieka w takiej mierze, w jakiej człowiek zmuszony jest czerpać z niego to, co jest mu niezbędne dla realizowania siebie i stawianych sobie celów. To wymaga pewnego poziomu wiedzy o stanie i możliwościach wykorzystania oraz konieczności ochrony istniejących jeszcze zasobów.
Źródło: Piotr Krajewski, Prawo do życia w zdrowym i czystym środowisku naturalnym, „Studia Ecologiae et Bioethicae”, t. 13(2015)3.
Przywódcy części współczesnych państw szukają „złotego środka”: drogi pomiędzy dalszym rozwojem gospodarczym i rezygnacją z dalszej degradacji środowiska naturalnego. Problem w tym, że obywateli państw rozwijających się trudniej przekonać do działań mających na celu ochronę środowiska, jeśli powoduje to wolniejszy wzrost gospodarczy i spowolnienie wzrostu poziomu życia.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.