Doświadczenie dotyczy badania rozpuszczalności aldehydów i ketonów oraz badanie ich temperatur wrzenia.

Zadanie: Przeprowadź badanie rozpuszczalności przykładowych aldehydów i ketonów w wodzie, oraz oznacz ich temperatury wrzenia.

Odczynniki: etanal, propanal, butanal, pentanal, propan‑2-on, butan‑2-on, pentan‑2-on, heksan‑2-on, woda destylowana

Szkło i sprzęt laboratoryjny: statyw na probówki - prostokątny sprzęt laboratoryjny z rzędami otworów, w których umieszczane są probówki; probówka szklana - podłużne naczynie szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych; pipeta szklana 5 centymetrów sześciennych - wąska rurka pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy za pomocą ssawki; tryskawka - plastikowe naczynie zamknięte nakrętką z długą końcówką. Tryskawka wypełniona jest wodą, która pod wpływem nacisku na plastikowe naczynie, uwalnia wodę na zewnątrz przez długą końcówkę; plastikowy korek - niewielki element wykonany z plastiku, służący do szczelnego zamykania probówek; chłodnica - podłużne szkło laboratoryjne, wewnątrz którego znajduje się spiralna rurka przez którą przepływa zimna woda schładzająca powstające podczas reakcji opary. Służy do skraplania gazów powstających podczas ogrzewania substancji; termometr - podłużny sprzęt laboratoryjny zawierający najczęściej skalę w stopniach Celsjusza oraz słup wypełniony rtęcią, który pod wpływem temperatury wskazuje pomiar; kosz grzewczy - sprzęt laboratoryjny umożliwiający podgrzewanie kolb okrągłodennych i ich zawartości. Posiada półokrągłe wgłębienie, w którym umieszcza się kolbę okrągłodenną poddawaną ogrzewaniu; kolba okrągłodenna - szklane naczynie laboratoryjne z zaokrąglonym dnem; kolba stożkowa - szklane naczynie laboratoryjne o kształcie stożka z płaskim dnem i wąską szeroką szyjką; cylinder miarowy - podłużne szklane naczynie laboratoryjne w kształcie walca z umieszczoną na ściance podziałką objętości. Służy do odmierzania cieczy.

Przebieg:

Badanie rozpuszczalności aldehydów i ketonów w wodzie:

Za pomocą szklanej pipety, pobrano 5 cmIndeks górny 3³ każdego z przygotowanych aldehydów i ketonów, a następnie próbki umieszczono w szklanych probówkach.  Do każdej probówki zawierającej odpowiednią substancję, wprowadzono niewielką ilość wody destylowanej. Probówkę zabezpieczono plastikowym korkiem, a następnie każdą probówkę wstrząśnięto, celem wymieszania wody z substancjami.

Oznaczanie temperatury wrzenia aldehydów i ketonów:

Zmontowano zestaw składający się z kosza grzejnego, termometru, kolby okrągłodennej, chłodnicy (do której podłączona dwa wężyki - jeden doprowadzający wodę do chłodnicy, drugi odprowadzający wodę) oraz kolby stożkowej, połączonej z chłodnicą. Odmierzono pojedynczo 60 cmIndeks górny 3³ każdej substancji za pomocą cylindra miarowego, a następnie wprowadzono jego zawartość do kolby okrągłodennej. Kolbę umieszczono w koszu grzejnym w celu ogrzania substancji znajdującej się w kolbie. Podczas ogrzewania następowało pojawienie się oparów substancji, które przechodziły do chłodnicy i ulegały skropleniu. Jednocześnie sprawdzano temperaturę, w celu określenia temperatury wrzenia substancji. Skroploną ciecz zbierano do kolby stożkowej umieszczonej z drugiej strony chłodnicy.

Obserwacje:

Badanie rozpuszczalności aldehydów i ketonów w wodzie:

etanal - rozpuszcza się w wodzie bardzo dobrze, bez ograniczeń

propanal, butanal, pentanal - każdy z kolei rozpuszcza się coraz słabiej (roztwór po wymieszaniu staje się mętny)

propan‑2-on - bardzo dobrze rozpuszczalny, miesza się z wodą tworząc jednolity, bezbarwny roztwór

butan‑2-on, pentan‑2-on, heksan‑2-on - każdy z kolei rozpuszcza się coraz słabiej (roztwór po wymieszaniu staje się mętny)

Oznaczanie temperatury wrzenia aldehydów i ketonów:

etanal: 21°C

propanal: 48°C

butanal: 74,8°C

pentanal: 103°C

propan‑2-on: 56°C

butan‑2-on: 75,6°C

pentan‑2-on: 102°C

heksan‑2-on: 127,6°C